Tutcu BURÇİN, Günay Deniz DURSUN, Hasan TALAŞ

Vergi Cezaları Açısından Çerçeveleme Kuramı: Türkiye-Rusya Örneği

Bireye sunulan çerçevenin onun davranışlarında yaratacağı etkiyi ileri süren çerçeveleme kuramı farklı disiplinlerde gerçekleştirilen araştırmalara konu olmuştur. Psikoloji, sosyoloji, iletişim, ekonomi, pazarlama alanlarında kullanılan çerçeveleme kuramı bu araştırmada vergi cezaları açısından ele alınmıştır. Cezanın kendisi negatif bir çerçeve olarak düşünülse de indirim, yapılandırma, af, taksitlendirilerek ödeme yapılması gibi durumlarda vergi mükelleflerine veya sorumlularına pozitif çerçeve sunulmaktadır. Kimi ülkelerde ise vergi ceza affı olmaması, ödenmeme durumunda kredibilitenin düşmesi veya ticari faaliyetlerin askıya alınması şeklinde yapılan uygulamalar ile mükellefler veya sorumlular negatif çerçeveye maruz kalmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı vergi cezaları kapsamında farklı iki uygulamaya sahip ülkenin çerçeveleme kuramı kapsamında değerlendirilmesidir. Türkiye’de uygulanan vergi cezaları politikasının pozitif, Rusya’da uygulanan politikaların ise negatif çerçeve olarak belirlendiği bu araştırmada farklı çerçevelerin vergi cezalarına etkisi incelenmiştir. Araştırma sonucunda kamu bütçesi içinde vergi gelirlerinin payı yüksek olan ülkelerde pozitif çerçevenin daha makul olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Çerçeveleme Kuramı, Vergi, Vergi Cezası

Tax Penalties in the light of Framing Theory: The Case of Turkey and Russia

The framing theory, which suggests the effect that the frame presented to the individual will have on his / her behaviour, has been the subject of research conducted in different disciplines. Framing theory used in the fields of psychology, sociology, communication, economy, and marketing is discussed in terms of tax penalties in this study. Although the penalty itself is considered a negative framework, a positive framework is offered to taxpayers or responsible persons in cases such as reduction, restructuring, amnesty, and payment in instalments. In some countries, taxpayers or responsible persons are exposed to a negative framework due to practices such as no tax penalty amnesty, a decrease in credibility in case of non-payment, or suspension of commercial activities. This study aims to evaluate the countries with two different practices within the scope of tax penalties within the scope of framing theory. The tax penalty of positive policies implemented in Turkey, while the policies implemented in Russia as negative as determined under the influence of different frames of this study, is to evaluate the tax penalty. As a result of the research, it was revealed that the positive framework is more reasonable in countries with a high share of tax revenues in the public budget.

Keywords:

Framing Theory, Tax, Tax Penalty,

PDF

___

Amos, T. & D. Kahneman (1981), “The Framing of Decisions and the Psychology of Choice”, Science, 211(30), 453-458.
Andreoni, J. (1991), “The Desirability of a Permanent Tax Amnesty”, Journal of Public Economics, 45(2), 143-159.
Arıman, Y. & M. Tunçer (2021), “Türkiye’de Mükelleflerin Kamu Harcamalarına ve Bu Harcamalar İçin Vergi Ödenmesine Yönelik Tercihleri”, Sosyoekonomi, 29(48), 293-322.
Aygün, R. (2012), “Vergi Afları ve Vergi Uyumuna Etkisi”, Vergi Dünyası Dergisi, 369, 88-92.
Bateson, G.A. (1955/1972), “A theory of play and fantasy”, in: G.A. Bateson (ed.), Steps to an ecology of mind, Reprinted by American Psychiatric Association Research Reports, New York: Chandler.
Dönmez, R. (1992), Teoride ve Uygulamada Vergi Afları, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İİBF Yayınları.
Dunegan, K.J. (1996), “Fines, Frames, and Images: Examining Formulation Effects on Punishment Decisions”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 68(1), 58-67.
Durur, E.K. (2011), “İnşacı Yaklaşım İçinde Çerçeveleme Kuramı ve Haberin Çerçevelenişi”, Atatürk İletişim Dergisi, 2, 21-32.
Edizdoğan, N. & E. Gümüş (2013), “Vergi Afları ve Türkiye’de Vergi Aflarının Değerlendirilmesi”. Maliye Dergisi, 164, 99-119.
Edizdoğan, N. vd. (2007), Vergi Ceza ve Yargılama Hukuku, Bursa: Ekin Yayınevi.
Entman, R.M. (1993), “Framing: Toward Clarification of a Fractured Paradigm”, Journal of Communication, 43(4), 51-58.
Goffman, E. (1974), Frame Analysis: An Essay on The Organization of Experience, New York: Harper and Row.
Homer, P.M. & S. Yoon (1992), “Message Framing and The Interrelationships Among Ad-Based Feelings, Affect, and Cognition”, Journal of Advertising, 21(1), 19-33.
Hussein, A. et al. (2014), “The Impact of Message Framing and Source Credibility on Breastfeeding Intention: A Social Marketing Approach”, Gadjah Mada International Journal of Business, 16(2), 93-109.
Kırbaş, S. (2012), Vergi Hukuku, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Korkusuz, M. (2003), “Vergi Barışı Üzerine”. Yaklaşım, 123, 77-79.
Leonard, H.B. & J.Z. Richard (1987), “Amnesty, Enforcement and Tax Policy”, in: L.H. Summers (ed.), Tax Policy and the Economy, NBER and MIT Press Journals, 1, 55-85.
Levin, I. & G. Gaeth. (1988), “How Consumers Are Affected by the Framing of Attribute Information Before and After Consuming the Product”, Journal of Consumer Research, 15, 374-376.
Luitel, H. (2014), Is Tax Amnesty A Good Tax Policy?: Evidence From State Tax Amnesty in the United States, London: Lexington Books.
Maheswaran, D. & J. Meyers-Levy. (1990), “The Influence of Message Framing and Issue Involvement”, Journal of Marketing Research, 27(3), 361-367.
Meyerowitz, B.E & S. Chaiken (1987), “The Effect of Message Framing on Breast Self- Examination Attitudes, Intentions, and Behavior”, Journal of Personality and Social Psychology, 52(3), 500-510.
Narinoğlu, R. (1991), “1923 Yılından Sonra Çıkarılan Vergi Af Yasaları Kapsamı ve Değerlendirilmesi”, Vergi Sorunları, 26-40.
Orazi, D.C. et al. (2015), “The Nature and Framing of Gambling Consequences in Advertising”, Journal of Business Research, 68(10), 2049- 2056.
Palamut, M.E. (1992), “Vergisel Af ve 3887 sayılı Yasa”, Banka ve Ekonomik Yorumlar, Nisan-Mayıs, 7-11.
Savaşan, F. (2006), “Vergi Aflarına Mükellef Tepkisi: Türkiye’de Vergi Aflarından Kimler Faydalanıyor?”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 149-171.
Seviğ, V. (1992), “Vergi Ceza Affı”, Dünya Gazetesi, 10.04.1992.
Şahin, M. & Ç. Özenç (2008), “Türkiye’de Vergi Kültürünü Etkileyen Faktörler”, Yaklaşım, 182.
Turan, M.E. & H. Güler. (2020), “Türkiye ve Diğer OECD Ülkelerindeki Vergi Aflarının Kanuni Dayanaklarının Karşılaştırılması”, Vergi Raporu, 252, 11-32.
Tversky, A. & D. Kahneman (1981), “The Framing of Decisions and the Psychology of Choice”, Science, 211, 453-458.
Yu, X. et al. (2015), “Impact of Self-Framing on Decision Making: Timing Matters”, Social Behavior and Personality: An International Journal, 43(4), 629-640.
Бадалова, А.З. (2017), “Анализ Динамики и Структуры Налоговой Задолженности По Уплате Пеней и Штрафов На Примере Приморского Края”, Инновационное Развитие и Модернизация Экономики России и Зарубежных Стран, 5-13.
Ваймер, Е.В. (2018), “Принципы Наложения Налоговых Санкций”, Юридическая Наука и Практика, 14(2), 40-46.
Купина, В.А. (2016), “Налоговая Политика России В Условиях Санкций. Повышение Эффективности Функционирования Налоговой Политики”, В Научное Сообщество Студентов “Центр Научного Сотрудничества “Интерактив Плюс”, 154-157.
Майбуров, И.А. & А.П. Киреенко (2018), “Налоговые Реформы и Выборы В Современной России”, Journal of Tax Reform, 4(1), 74-94.
Мосейкин, В.В. (2014), “Налоговый Контроль В Системе Налогового Администрирования Российской Федерации”, Вестник Омского Университета, Серия «Экономика», (1), 163-167.
Рустамов, Э.А. (2019), “Анализ Налоговых Амнистий В Российской Федерации”, Голопристанский Районный Центр Занятости, 17(10), 60-62.