Beyin Temelli Öğrenmeye Göre Okul Öncesi Eğitim Programında Yer Alan Bilişsel Etkinliklerin İlkokula Hazırbulunuşluğa Etkisinin İncelenmesi

Bu araştırmada, amaç beyin temelli öğrenme etkinliklerinin ilkokula hazırbulunuşluğa etkisini incelemektir. Bu amaçla yapılan çalışma 2017/2018 Eğitim Öğretim yılında Ekim ayından Aralık ayı sonuna kadar özel bir anaokuluna devam eden 5-6 yaş grubu 45 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma tek gruplu bir öntest- sontest modeline göre gerçekleştirilmiştir. Ekim-Aralık aylarını kapsayan süre içerisinde öğrencilere beyin temelli etkinlikler uygulanmıştır. Bu araştırmada Marmara İlköğretime Hazırbulunşluk Ölçeği kullanılmıştır. Uygulama ve gelişim formu yoluyla elde edilen veriler tanımlanmış SPSS programına yüklenmiştir. Bu veriler araştırmanın alt problemlerine göre analiz edilmiştir. Verilerin analizinde istatistiksel teknik olarak “t” testi (bağımlı/bağımsız değişken) uygulanmıştır. Eşleştirilmiş grup t-testi iki eş grubun ortalamaları arasındaki farkın önemli olup olmadığını test etmek için kullanılmıştır. Amaç farklı iki koşulda elde edilen sonuçların farklı olup olmadığını araştırmaktır. Belirlenen grubun iki farklı zamandaki ölçümlerine ilişkin ortalamalarının karşılaştırılarak söz konusu ortalamalar arasındaki farkın belirli bir güven düzeyinde önemli olup olmadığını test etmek için kullanılmıştır. Tekrarlı ölçümler ile iki ortalamanın karşılaştırıldığı bu durum, tipik örnek araştırılmalarda uygulanan ön test-son test modelidir. Elde edilen bulgulara göre Beyin Temelli Öğrenme Etkinliklerinin okula hazırbulunuşluğa etkili olduğu gözlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda, çocuğun öğrenme sürecine etkin katılmasını, öğrendiklerini başka eğitim durumlarına aktarmasını ve yeni durumlarda kullanmasını sağlayacak ortam ve etkinliklerin hazırlanması uygun olacaktır. Zengin ve etkin uyaranlar ile hazırlanmış eğitim ortam-etkinlikleri çocuğun keşfetmesine, araştırma yapmasına, ezber yerine anlamlı öğrenme yapmasına ve bilgiyi anlamdırmasını sağlayacaktır

Anahtar Kelimeler:

Hazıroluşluk, okula hazıroluş, beyin temelli öğrenme etkinlikleri, çocuk, öğrenme

An Analysis of The Effect of Cognitive Activities Based on Brain Learning in Pre-School Education on Learners' Readiness for Primary School"

The aim of this study is to investigate the effect of brain-based learning activities on primary school readiness. For this purpose, the study was carried out with 45 students aged 5-6 years who attended a special kindergarten from October to the end of December in the 2017/2018 academic year. The study was realized according to a single group pre-test post-test model. Brain based activities were applied to students during the period covering October-December. In this study, Marmara Primary Education readiness scale was used. The data obtained through the application and development form were uploaded to the defined SPSS program. These data were analyzed according to the sub-problems of the study/research. In the analysis of the data, “Dependent Groups t Test“ and “Independent Groups t Test analiz were applied as statistical technique. The paired group t-test was used to test whether the difference between the averages of the two identical groups was significant. The aim is to investigate/explore whether the results obtained in two different conditions are different. It was used to test whether the difference between the averages is significant at a certain level of confidence by comparing the mean of the determined group at the two different times. This is the pre-test-post-test model that is used in typical case studies to compare the two averages with repeated measurements. According to the findings, it was observed that Brain Based Learning Activities were effective on school readiness. In line with these results/ Based on these results, it would be appropriate to prepare the environment and activities that will enable the child to participate effectively in the learning process, transfer what they have learned to other educational situations and use them in new situations. Educational environment activities prepared with rich and effective stimuli will enable the child to discover, do research, make meaningful learning instead of memorization and make the information meaningful.

PDF

___

Abant İzzet Baysal Üniversitesi. (2000). Bildiriler Kitabı, II. Cilt, 1166-1177, Bolu.
Altınköprü, T. (2001). Çocuğun Başarısı Nasıl Sağlanır? İstanbul: Hayat Yayıncılık.
Akyol, H. (2001). Türkçe İlk Okuma Yazma Öğretimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Akyürek, E. (2012). Beyin Temelli Öğrenme Yaklaşımının İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi 8.Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarı, Derse Yönelik Tutum, Motivasyon ve Hatırlama Düzeylerine Etkisi. Yüksek lisans tezi, Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.
Algebra Students Using Brain-Compatible Teaching Techniques, Degree Of Doctor Education, Tennesse State University, Tennesse, Usa.
Aydın, S. (2008). Beyin Temelli Öğrenme Kuramına Dayalı Biyoloji Eğitiminin Akademik Basarı ve Tutum Üzerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Aydın, B. (2010). Çocuk ve Ergen Psikolojisi. Ankara: Nobel Yay. 3. Baskı.
Ayhan, Ş. (1998). İlkokul Öğretmenlerinin Okul Öncesi Eğitimi İle İlgili Düşünceleri ve Okul Öncesi Eğitimden Beklentileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Banikowski, A.K., Mehring, T.A. (October, 1999). Strategies To Enhange Memory Based On Brain-Research, Focus On Exceptional Children, 32, 2, 1-16.Başaran, İ. E. (1998). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Aydan Web Tesisleri.
Bello, D. M. (2007). The Effect of Brain-Based Learning With Teacher Training in Division and Fractions in Fifth Grade Students of a Private School. Doktora Tezi, Capella University.
Bertan, M. Haznedaroğlu, D. Koln, P. Yurdakök, K. Güçiz, B. (2009). Ülkemizde Erken Çocukluk Gelişimine İlişkin Yapılan Çalışmaların Derlenmesi (2000-2007). Ankara: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 52: 1-8.
Binbaşıoğlu, C. (1995). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Yargıcı Matbaası.
Brandt, R. The Brain Connection To Education Spring Conference 2000, Reported By David Ruenzel, Http://Ainc-İnac.Gc.Ca/Pr/Pub/Krw/Neu-E.Pdf İnternetten Alınış Tarihi: (23.12. 2004)
Brewer, M.B. (1999). The Psychology Of Prejudice: Ingroup Love Or Outgroup Hate. Journal Of Social Issues, 55, 429–444.
Brodnax, R.M. (2004). Brain Compatible Teaching for Learning. Doktora Tezi, Indiana University
Brostrom, S. (2000). Transition To School. (Erıc Document Number: 445814)
Büyüköztürk, Şener. (2001). Deneysel Desenler. PegemA Yayıncılık. Ankara.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Caine N.C. Caine G. (1995) Reinventing Schools Through Brain-Based Learning,Mindshifts, Tucson.
Castro, R. (1998). From Theory To Practice: A First Look At Success F-or Life- A Brain Based Early Childhood Program, University Of North Texas,ABD. Çapan, S.A. (2014). Beyin Temelli Öğrenme Yaklaşımına Göre Hazırlanan Bır Eğitim Programının 5 Yaş Çocuklarının Yaratıcılık Becerilerıne Etkisi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Çataloluk, C. (1994). Farkli Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Ortamlarda Yetişen Çocuklarin Okul Olgunluğu Açısından Karşılaştırılması. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensitüsü, İstanbul.
Cengelci, T. (2005). Sosyal Bilgiler Dersinde Beyin Temelli Öğrenmenin Akademik Başarıya Ve Kalıcılığa Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Dalrymple, J. B. Teaching And Learning Law With Graphic Organizers, Http://Www.Loyno.Edu/~Dciolino/Classes/Graphicorganizers.Htm,
Defoster-Effenbaugh, L. A., (november, 1996). Brain Research And İts Implications For Educational Practice, A Dissertation, Brigham Young University, Hawaii.
Demirel, Ö. (2003). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme, 5. Baskı, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
Demirel, Ö. (2005) Eğitimde Yeni Yönelimler, Editör, Ankara: Pegem+A Yayıncılık.
Demirsoy, A. (1997). Yaşamın Temel Kuralları (Genel Biyoloji/Genel Zooloji Meteksan A.Ş., Cilt 1, Kısım II, 8. Baskı, Ankara.
Duman, B. (2008). Öğrencilerin benimsedikleri eğitim felsefeleriyle kullandıkları öğrenme stratejisi ve öğrenme stillerinin karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (1), 203-224
E Davis, A. (2004) The Credentials Of Brain Based Learning, Journal Of Philosophy Of Education, Vol:38
Einon, D. (2000). Bebeklikten Okula Öğrenmede İlk Adımlar. İstanbul: Remzi Kitabevi
Erden, M. ve Altun, S.(2006). Öğrenme Stilleri. İstanbul: Morpa Yayıncılık.
Herrmann-Nehdi, A. (2002). Training With The Brain In Mind: The Application of brain dominance technology to teaching and learning. Session Number 509,http://www.hbdi.com/docs/training_with_brain.pdf,
Fidan, N. ve Baykul, Y. (1994). İlköğretimde Temel Öğrenme İhtiyaçlarının Karşılanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 10, 7–20.
Filiz, S.B. (2011) Öğrenme Öğretme Kuram Ve Yaklaşımları, Editör, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Foster-Deffenbaugh, L. A., (November, 1996). Brain Research and its Implications for Educational Practice, A Dissertation, Brigham Young University, Hawaii.Fogarty, R. (2002). Brain Compatible Classrooms Standards. Arlington Heights, Illinois: Skylight Publishing.
Gökçen, F. Ç. (2004). Çocuğum Okula Başlıyor. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Green, S.B, Salkind, N.J.(2005).Using Spss For Windows And Macintosh: Analyzing And Undestanding Data(4th Edition) New Jersey: Pearson
Gülpınar, M. A, (Kasım, 2005). Beyin/Zihin Temelli Öğrenme İlkeleri ve Eğitimde Yapılandırmacı Modeller, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 272-306.
Healy, j. M. (1999). Çocuğun Gelişen Aklı. İstanbul: Boyner Yayınları.
Jensen, E. (1998). Teaching With The Brain İn Mind. Alexandria, Va: Association For Supervision And Curriculum Development.
Johnson, M.H. (1998). The Neural Basis Of Cognitive Development. In W. Damon (Ed.),handbook Of Child Psychology: Cognition, Perception, And Language (Vol. 2,Pp. 1–49). New York: Wiley.
Kahveci, A. ve Ay, S. (2008). Farklı yaklaĢımlar – ortak çıkarımlar: paradigmalar ve integral model ıĢığında beyin temelli ve oluĢturmacı öğrenme. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 5(3): 108-123.
Kaya O. N. (2002). İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Atom Ve Atomik Yapı Konusundaki Başarılarına, Öğrendikleri Bilgilerin Kalıcılığına, Tutum ve Algılamalarına Çoklu Zekâ Kuramının Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı, Ankara.
Kaya, A. (2010). Eğitim Psikolojisi. (5. baskı). Ankara: Pegem Yayınevi.
Kaptan, Saim. (1988). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara.
Karasar, Niyazi. (1999a). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayınları. Ankara.
Karasar, N. (2009b). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Keleş, Esra, Çepni S.(2006). Beyin ve Öğrenme. Türk Fen Eğitimi Dergisi.3-2
Kolb, B. & Whishaw, I. Q. (1990). Fundamentals of Human Neuropsychology, Third Edition, W.H. Freeman and Company, New York.
Köksal Akyol, A. (2002). Bilişsel gelişim. Gelişim ve öğrenme (Edt: Ayten Ulusoy.). Ankara: Anı Yayıncılık.
Köksal, O. Ve Atalay, B. (2016). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Eğitim Yayınevi. Konya.
Kurnaz, A. Sünbül, A. M., Sulak, S. Ve Alan, S. (2005). Proje Tabanlı Öğrenme Yöntemi lkeleri Açısından lköğretim 4. Ve 5. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi Programının İncelenmesi. 18 Kasım. I. Ulusal Fen Ve Teknoloji Eğitiminde Çağdaş Yaklaşımlar Sempozyumu, Ankara.
Lakoff, G. (1987). Cognitive Models and Prototype Theory. Neisser, U. (Ed.) inside Concepts and Conceptual Development: Ecological and Intellectual Factors in Categorization, Cambridge: Cambridge University Press.
Leeson, M., & Willis, J., What’s The Buzz About? Brain-Based Learning for All Students, http://www.naz.edu:900/~include/pdfs/poster/Brain%20based.pdf,
Levy, J. (1985). Right Brain, Left Brain: Fact and Fiction. Psychology Today, 19 (38).
Madi, B. (2011). Öğrenme Beyinde Nasıl Oluşur? 2. Baskı. Ankara: Efil Yayınevi.
Meisels, S. J. (1998). Assessing Readiness: How Should We Define Readiness? Ncedl Spotlights, No. 3. (Erıc Document Number: 437158)
Mcfadden, K. S. (August, 2001). An Investigation Of Attitudes, Anxiety And Achievement Of College
Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Okul Öncesi Eğitim Programı İle Bütünleştirilmiş Aile Destek Eğitim Rehberi (Obader) Ankara, 2013
Mussen, h., Conger, J. & Kagan, J., (1969). Child Development And Personality, Third Edition, London, Harper & Row Publishers.
Nelson, C.a. (2002). “Neural Development And Life-Long Plasticity”, In R.M.
Polat, M. Eskişehir (2014). Anadolu Üniversitesi journal Of Research İn Education And Teaching Cilt:3 Sayı:2 Makale No: 28 Issn: 2146-9199265
Oğuzkan, F. (1993). Eğitim Terimleri Sözlüğü. Ankara: Emel Matbaacılık.
Oktay, A. (1999). Yaşamın Sihirli Yılları. İstanbul: Epilson Yayınları.
O’Keefe, J. ve Nadel, L. (1978). The Hippocampus as a Cognitive Map. Oxford: Clarendon Press.
Ornstein, R. Sobel, D. (1987). The Healing Brain: Breakthrough Discoveries About How the Brain Keeps Us Healthy. New York: Simon and Schuster.
Özbay, Y.(2009). Eğitim Psikolojisi-Bilişsel Gelişim. Ankara: Pegem Akademi. 2. Baskı.
Özden, Y. (2003). Öğrenme ve Öğretme, Geliştirilmiş 5. Baskı, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
Özden, M. (2005). Fen Bilgisi Dersinde Beyin Temelli Öğrenmenin Akademik Başarıya Ve Hatırlama Düzeyine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Peker, R. (2001). Anaokulu ve ilköğretim okulu çocuklarının sözlü iletişimde karşılaştıkları belirsiz durumlarda akıl yürüterek anlam çıkarabilme becerilerine cinsiyet, sınıf düzeyi ve mesajların sunuş biçimlerinin etkileri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1 (14), 253–264.
Pianta, R. C. & Walsh, D. J. (1996). High-Risk Children İn Schools: Constructing.
Pinkerton, K.D., (1994). Using Brain Based Learning Techniques in High School Science, Teaching & Change, 2 (1), p 44.
Politano, C ve J.Paquın. Brain Basedf Leraning With Class, Canada, Portage&Main Pres, 2000.
Polat, Özgül (2007). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Matematik Becerileri Açısından İlköğretime Hazır Bulunuşluğunun İncelenmesi Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 32 [2007] 243-254
Prigge, D.J., (2002). Promote Brain-Based Teaching And Learning. Intervention İn School And Clinic, 37(4), Sustaining Relationships. (Erıc Document Number: 397987).
Roney, M. (1991). The Effects Of Brain Hemisphere Dominance on Mathematical Achievement in Calcilus At The College Level,Doktora Tezi, University of Arkansas Graduate School of Education.
Ryan, J. B. (1999). Çocuğum Okula Başlıyor. İstanbul: Hayat Yayınları.
Sadık, S. (2013). Beyin Temelli Öğrenme Kuramına Dayalı Matematik Eğitiminin Akademik Başarı Ve Tutum Üzerine Etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
San, İ. (2001). Beyin, Devinim, Tümel Öğrenme, X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi,
SATIR, S. (1996). Özel Tevfik Fikret Lisesi Öğrencilerinin Akademik Başarılarıyla İlgili Anne Baba Davranışları ve Akademik Başarıyı Artırmaya Yönelik Anne-Baba Eğitim Gereksinmelerinin Belirlenmesi. A.Ü Sos. Bilm. Enst. Yayınlanmamış. Yüksek Lisans Tezi
Skeete, T. D. (2006). School Readiness And Assessment Of Young Children: İmplications For Policy And Practice. (Erıc Document Number: 437159)
Spears ve Wilson, 2005’dan Akt.:Erduran-Avcı, 2007: 40):493
Sprenger, Marilee.(1999). Learning&Memory The Brain in Action, Virginia USA: ASCD.
Sylwester, R. Present at the Maturation of an Adolescent Brain, http://www.aincinac.gc.ca/pr/pub/krw/neu-e.pdf.
Sönmez, V., (2004). Dizgeli Eğitim, Anı Yayıncılık, Ankara, sf. 20.
Şahinel, S. (2002). Eleştirel Düşünme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Tezbaşaran, A. A. (1997). Öğretim ve Öğrenmede Bilgisayara Dayalı Bilgi Teknolojileri. Tübitak Bilim ve Teknik Dergisi, 355, 54.
Thomas, P. B., (2001). The Implication Of Brain Research İn Preparing Young Children To Enter School Ready To Learn, The Florida Agricultural And Mechanical University College Of Education, Doctor Of Philosophy, Florida, Usa
Tüfekçi, S. (2005).“Beyin Temelli Öğrenmenin Erişiye, Kalıcılığa, Tutuma ve Öğrenme Sürecine Etkisi”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara .Uluorta, N., & Atabek, E., (Ekim, 2003). Beyin Eğitimi Ve Fen Bilgisi Laboratuar Öğretimindeki Yeri, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 6, sf. 295- 304.
Ülgen, G. (1997). Eğitim Psikolojisi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
Ülgen; G., Turgut, O., Ergen, H., & Uğur, O. Y., (2002). Beyin Temelli Öğrenme, Nobel Yayıncılık, Ankara, (Çeviri: Caine, R.n.; Caine, G., Making Connections Teaching And The Human Brain).
Walsh, K., (1987). Neuropsychology A Clinic Approach, Second Edition, Churchill Livingstone, Melborne.
Weber, E. (1998). Marks of barin-based assessment: A practical checklist. NationalAssociation of secondary school principals, 82 (598), 63-73.
Weimer, C. (2007). Engaged Learning Through The Use Of Brain-Based Teaching: A Case Study Of Eight Middle School Classroom. Unpublished Doctoral Dissertation, Northern Illinois University.
Weiss, R. P.,( july, 2000) The Wave Of The Brain, Training & Development, 21-24.
Wortock, J., M., M., (2002). Brain Based Learning Principles Applied To The Teaching Of Basic Cardiac Code To Associate Degree Nursing Students Using The Human Patient Simulator, Doctor Of Philosophy, University Of South Florida, Florida, USA
Tezbaşaran, A. A. (1997). Öğretim ve Öğrenmede Bilgisayara Dayalı Bilgi Teknolojileri. Tübitak Bilim ve Teknik Dergisi, 355, 54.
Tuzcuoğlu, S.(2005). Gelişimin Doğası. B. Aydın(Edt.). Gelişim ve Öğrenme(27-64). Ankara: Nobel Yay.
Tüfekçi, S. (2005). Beyin Temelli Öğrenmenin Erişiye, Kalıcılığa, Tutuma ve Öğrenme Sürecine Etkisi. YayınlanmıĢ Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yavuzer, H. (2004). Okul Çağı Çocuğu. İstanbul: Remzi Kitabevi. Yazgan, Yayınları.4
Yağışan N; Köksal, O; Karaca H.(2014). İlkokul Matematik Derslerinde Müzik Destekli Öğretimn Başarı, Tutum Ve Kalıcılık Üzerindeki Etkisi. İdil, 3 (11), s.1-26.
Yeşilyaprak, B. (2011). Eğitim Psikolojisi Gelişim-Öğrenme-Öğretim.(8.baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Yörükoğlu, A. (2004). Çocuk Ruh Sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları.
Ziylan, Y. Z. (2001). Kontrol Sistemleri Sindirim Ve Boşaltım Fizyolojisi (Editör: Refik Yiğit), İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Temel Ve Klinik Bilimler Ders Kitapları, Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul.https://konyaninyuzleri.com/onur-koksal/internet https://www.cognifit.com/tr/science/cognitive-skills
Lerner, F.Jacobs, D. Wetlieb (Ed.), Promoting Positive Child, Adolescent And Family Development: Handbook Of Program And Policy İnterventions. Sage Publications: Thousand Oaks, Ca.