Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının İlk Yardım Eğitimine Yönelik Görüşleri

İlk yardım, öğrencilerin zamanlarının büyük bir kısmını geçirmiş oldukları okul ortamlarında meydana gelebilecek kazaların önlenmesi ya da doğru müdahalenin uygulanabilmesi açısından hayati bir noktadır. Bu bağlamda en büyük sorumluluk öğretmenlere düşmektir. Tüm öğretmenler, okul ortamlarında meydana gelebilecek ani kazalara karşı müdahale edebilecek derecede ilk yardım bilgisine sahip olmalıdır. Özellikle de bu gereklilik, fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar ortamlarını kullanması ve deney yapması açısından daha fazla ön plana çıkmaktadır. Bu doğrultuda, geleceğin öğretmenleri olan fen bilimleri öğretmen adaylarının ilk yardım eğitimi hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi, çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu amaçtan yola çıkılarak çalışma grubunu, 2017-2018 öğretim yılında İstanbul’da bir devlet üniversitesinde öğrenim gören toplam 12 fen bilimleri öğretmen adayı oluşturmuştur. Örneklemin belirlenmesinde kolay ulaşılabilir durum örneklemesine başvurulmuştur. Araştırmaya gönüllü olarak katılım sağlayan öğretmen adayları ile odak grup görüşmeleri yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen verilerin analizinde nitel araştırma tekniklerinden içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler yorumlanarak, araştırma sonuçlarına yönelik önerilerde bulunulmuştur. Elde edilen bulgulara göre, fen bilimleri öğretmen adaylarının, ilk yardım kavramını nasıl tanımladıklarını belirlemeye yönelik yapılan odak grup görüşmesinden elde edilen verilere göre, "trafik kazaları durumunda acil müdahale" olarak tanımlayanların, katılımcıların tamamını oluşturduğu görülürken, fen bilimleri öğretmen adaylarının ilk yardım eğitiminin önemine dair görüşlerinin belirlenmesine yönelik olarak yapılan odak grup görüşmesinde ise "doğru ve bilinçli müdahalenin yapılabilmesi için önemli" olduğu fikri tüm katılımcılar tarafından vurgulanmıştır. Lisans programlarında ilk yardım eğitiminin verilmesine yönelik fen bilimleri öğretmen adaylarının görüşlerini belirlemeye yönelik yapılan odak grup görüşmesinde ise bu eğitimlerin "fen bilimleri eğitiminde zorunlu olarak verilmesi" fikri ağırlıklı olarak vurgulanmıştır. Yine katılımcı öğretmen adaylarına sorulan ilk yardım eğitiminde özellikle bilinmesinin gerekli olduğunu düşündükleri konuları belirlemeye ilişkin uygulanan odak grup görüşmesinde ise özellikle "temel yaşam desteği" ve "afet durumlarında ilk yardım" konularının en önde gelen konular olarak algılandığı tespit edilmiştir. Beşinci ve son odak grup görüşmesine göre ise, fen bilimleri öğretmen adaylarının ilk yardım eğitiminin hangi teknik ya da teknikler ile verilmesi gerektiğine dair görüşleri belirlenmiştir. Buna göre "gösteripyaptırma" ve "maketlerden yararlanma" ilk yardım eğitiminde katılımcı fen bilimleri öğretmenlerine göre önemli görülen tekniklerin başında gelmiştir. Fen bilimleri öğretmen adaylarına verilecek ilk yardım eğitimi zorunlu bir ders gibi olmalı, ancak bu zorunlu ders, sıradan bir ders gibi değil, gösterip yaptırma tekniği kullanılarak, maketlerle, görsel materyaller ile desteklenerek, uzman davetleri ile pekiştirilerek ve hatta simülasyon ve arduino gibi teknolojik özelliklerle zenginleştirerek, geleceğin öğretmenlerini ilk yardım gerektiren durumlara hazır hale getirecek nitelikte olmalıdır

Views of Science Teacher Candidates on First Aid Training

First aid is a vital point in terms of preventing accidents that may occur in school environments where students spend most of their time or applying the right intervention. In this context, the biggest responsibility is to fall on the teachers. All teachers should have first aid knowledge to respond to sudden accidents that may occur in school settings. In particular, this requirement becomes more prominent in terms of science teachers' use and experimenting in laboratory environments. Accordingly, the aim of the study is to determine the opinions of prospective science teachers, who are future teachers, on this subject. Based on this purpose, a total of 12 science teacher candidates who study at a public university in Istanbul in the 2019-2020 academic year have been formed. Easily accessible case sampling was used to determine the sample. Focus group interviews were conducted with prospective teachers who voluntarily participated in the research. Content analysis, one of the qualitative research techniques, was used to analyze the data obtained from the interviews. The data obtained from the research were interpreted and suggestions for the research results were made. According to the data obtained from the focus group interview conducted to determine how science teacher candidates define the concept of first aid, according to the data obtained from the focus group meeting, it is seen that the pre-service teachers' opinions about the importance of first aid education are those who define it as "emergency response in case of traffic accidents". In the focus group meeting to determine the idea, it was advocated by all participants that "it is important for correct and conscious intervention". In the focus group meeting aimed at determining the views of science teacher candidates for the provision of first aid education in the undergraduate programs, the idea of "mandatory delivery of these trainings in science education" was emphasized. In the focus group meeting applied to determine the subjects that they think should be known especially in the first aid training asked to the participant-learner candidates, it has been determined that the issues of "basic life support" and "first aid in disaster situations" are perceived as the leading topics. According to the fifth and last focus group meeting, the opinions of science teacher candidates about which technique or techniques should be given first aid education were determined. Accordingly, "show-making" and "making use of mock-ups" are among the techniques that are deemed important in the first aid education compared to the participant science teachers. First aid education to be given to science teacher candidates should be like a compulsory course, but this compulsory course is not like an ordinary lesson, but it is enriched with demonstration techniques, supported with mock-ups, visual materials, reinforcing with expert invitations, and even technological features such as simulation and arduino will prepare future teachers for situations that require first aid.

___

  • Akdemir N, Birol L. İç Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı, Ankara, Sistem Ofset Matbacılık, 2005.
  • Aksayan S, Bahar Z, Bayık A ve ark. Halk Sağlığı Hemşireliği El Kitabı, Vehbi Koç Vakfı Yayınları, İstanbul, 1998.
  • Aktaş, B., Yılmaz, M., Dereli, F., & Sarı, H. Y. (2019). “İlköğretim Birinci ve İkinci Kademe Öğretmenlerinin İlk Yardım Bilgi Düzeyi”, Journal of Academic Research in Nursing (Jaren) Dergisi, 5 (1):17-22
  • Avery J, Jackson R. Children and Their Accidents, London, Arnold Edward, 1993.
  • Aydoğdu, C., & Yardımcı, E. (2013). “İlköğretim Fen Laboratuvarlarında Meydana Gelen Kazalar Ve Öğretmenlerin Geliştirebilecekleri Davranış Tarzları”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(44): 52-60.
  • Carter YH, Bannon MJ, Jones PW. (1994). “The Role of the Teacher in Child Accident Prevention”, Journal of Public Health Medicine, 16(1):23-8.
  • Creswell, JW. Bilimsel Olarak Karışık Yöntemler Çalışmasının Gerçekleştirilmesinde İzlenecek Adımlar,2013
  • Demirci, N. (2008). “Toulmin’in Bilimsel Tartışma Modeli Odaklı Eğitimin Kimya Öğretmen Adaylarının Temel Kimya Konularını Anlamaları ve Tartışma Seviyeleri Üzerine Etkisi”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü Kimya Öğretmenliği Anabilim Dalı.
  • Dinçer Ç, Atakurt Y, Şimşek I. (2000). “Okulöncesi Eğitimcilerinin İlk Yardım Bilgi Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 53(01):31-38
  • Ergenekon, Y. (2012). “Otizmli Çocuklara Videoyla Model Olma Kullanılarak Ev Kazalarında Basit İlkyardım Becerilerinin Öğretimi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4):2739-2766.
  • Erkan, M, Göz, F. (2010). “Öğretmenlerin İlk Yardım Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi”, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 9 (4):63-68.
  • Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. How to Design and Evaluate Research in Education (8th Ed.), New York, Mc Graw Hill, 2012.
  • Galip, U., Küçük, U., & Torpuş, K. (2017). “Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İlkyardım Bilgi Düzeyleri ve Tutumlarının Belirlenmesi”, Hastane Öncesi Dergisi, 2(2):67-77.
  • Glazar, S. A., Vrtacnik, M. (1992). “Misconception of Chemical Concepts, Kemija v soli, Slovene”, Journal of Chemical Education(Special Issue),(5):28-31.
  • Güneş, M. H., Dilek, N. Ş., Topal, N., & Nesrin, C. A. N. (2013). “Fen ve Teknoloji Dersinde Laboratuar Kullanimina Yönelik Öğretmen ve Öğrenci Değerlendirmeleri”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (20):1-11.
  • Hannafin, M. J., & Rieber, L. P. (1989).“Psychological Foundations of Instructional Design for Emerging Computer-Based Instructional Technologies: Part II”, Educational Technology Research and Development, 37(2): 102-114.
  • Kırılmaz, A.Y. & Arısoy M. (2002), “Ev Kazaları ve İlkyardım”, Sağlık ve Toplum Dergisi, C. 4, ss. 27-32
  • Kibble Dg (1999). “Survey of Lea Guidance and Support for the Management of Crises in Schools”, School Leadership & Management, 19(3): 373-85.
  • Kubat, U. (2019). “Okul Dışı Öğrenme Ortamları Hakkında Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Görüşleri”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (48):111-135.
  • Lerner, E. B., & Moscati, R. M. (2001). “The Golden Hour: Scientific Fact Or Medical “Urban Legend”?”, Academic Emergency Medicine, 8(7):758-760.
  • Liberal, E. F., Aires, R. T., Aires, M. T., & Osório, A. C. (2005). “Safe School”, Jornal De Pediatria, 81(5):155-163.
  • Merriam, S. B. Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber, Nobel Yayıncılık, Ankara, 2013.
  • Miles, M. B. & Huberman, A. M. Nitel veri analizi (Çev. Ed. Akbaba Altun, S. & Ersoy, A.), Ankara, Pegem Akademi, 2016.
  • Minner, D. D., Levy, A. J., & Century, J. (2010). “Inquiry Based Science Instruction—What Is It And Does It Matter? Results from a Research Synthesis Years 1984 To 2002”, The Official Journal of the National Association for Research in Science Teaching, 47(4): 474-496.
  • Nayir, T., Uskun, E., Türkoğlu, H., Uzun, E., Öztürk, M., & Kişioğlu, N. (2011). “Isparta İl Merkezinde Görevli Öğretmenlerin İlkyardım Bilgi Düzeyleri ve Tutumları”, SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 18(4):123-127.
  • Özçelikay, G., Asil, E., & Işil, Ş. (1996). “Üniversite Öğrencilerinin İlk Yardim Konusundaki Bilgi Düzeyleri Üzerinde Bir Çalışma”, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 25 (2):43-48.
  • Patton, M. Q.,Qualitative Research & Evaluation Methods,Integrating Theory and Practice, Fourth Edition, Utilization-Focused Evaluation, Saint Paul, MN,2014.
  • Polat, SA. & Turacı, G.(2003). “Bir Polis Okulundaki Öğrencilerin İlkyardım Konusundaki Bilgi ve Tutumları”, AÜTD,(35):27-32.
  • Punch, K. F., & Oancea, A., Introduction to Research Methods in Education, Sage, 2014.
  • Sağlık Bakanlığı. (2015), “İlk Yardım Yönetmeliği”, (erişim adresi: http://www.bsm.gov.tr/ docs/ ilkyardim_yonetmelik.pdf) [Erişim tarihi: 05.03.2018].
  • Sancar, B., Açıkgöz, İ., & Yalçın, A. S. (2009). “İlk Yardım Eğitiminde Yaratıcı Drama Yönteminin Başarı Üzerine Etkisi”, Yaratıcı Drama Dergisi, 4(8):81-98.
  • Saruhan, Ç., Saruhan, R., Yildirim, C., & Ovayolu, N. (2018). “Gaziantep İli Devlet İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin İlk Yardım Uygulamalarına İlişkin Bilgi Düzeylerinin Yaş, Cinsiyet ve Eğitim Durumlarına Göre Belirlenmesi”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 8(1/2):36-46.
  • Sözen, Cemil. İlk Yardım, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım,2002.
  • Şahin, A. (2011). “Karaman İl Merkezindeki Beden Eğitimi Öğretmenlerinin ve Sınıf Öğretmenlerinin İlk Yardım Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Karşılaştırılması”.Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı.
  • Şahin, F. (2000). Okulda verilebilecek sağlık hizmetleri nelerdir? , [Erişim Tarihi: 03.02.2018].
  • Şimşek, L. C. Fen Öğretiminde Okul Dışı Öğrenme Ortamları, Ankara, Pegem A Yayıncılık, 2011
  • Temel, E., Şahin, B., Gezer, N., & Çam, R. “Üniversite Öğrencilerinin Temel İlkyardım Uygulamalarına İlişkin Bilgi Düzeyleri”. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 1(3):34-38.
  • Usakli, H. Ve Cengiz, N. (2001), “Usak İl Merkezinde Görevli Sinif Ögretmenlerinin Ilkyardim Bilgi Seviyelerinin Arastirilmasi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi. 3(2):115-120.
  • Yener, F. (2011). “Sorunlu Öğrenci Davranışlarının Çözümünde Yönetici ve Öğretmenlerin Rol Model Davranışlarının Önemi”.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Yetiş, G., & Gürbüz, P. (2018). “Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İlkyardım Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi”, İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 6(2):64-76.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Ankara,Seçkin Yayınları,2011.
  • Yildirim, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara,Seçkin Yayıncılık.
  • Yolcu, B., & Kurtuluş, A. (2010). “6. Sınıf Öğrencilerinin Uzamsal Görselleştirme Yeteneklerini Geliştirme Üzerine Bir Çalışma”. İlköğretim Online, 9(1):256-274.