Patateste (Solanum tuberosum L.) Hastalık ve Zararlılara Dayanıklılık Islahında Kullanılan Moleküler İşaretleyiciler
İnsan beslenmesi açısından en önemli bitki türlerinden biri olan patateste değişik hastalık ve zararlılar, ekonomik dü-zeyde kayıplara neden olurken, kayıpları azaltmak için farklı mücadele yöntemleri uygulanmaktadır. Dayanıklı çeşit kullanımı en etkili ve çevreci mücadele yöntemlerinden birisidir. Ancak, Patates ıslah çalışmalarında patojenlere daya-nıklılığın klasik testleme yöntemleriyle belirlenmesi uzun zaman almakta, yoğun iş gücü gerektirmekte ve maliyeti yük-seltmektedir. Bu zorluklar moleküler işaretleyicilerin kullanılmasıyla aşılabilmektedir. Moleküler işaretleyiciler, ilgili ıslah materyallerinde dayanıklılık genlerinin hızlı ve güvenli takip edilmesine imkân vermekte ve günümüzde patateste dayanıklılık ıslahında yaygın şekilde kullanılmaktadır. Dayanıklılık genleri çoğunlukla patatesin yabani formlarında bulunmakta olup, klasik veya biyoteknolojik yöntemlerle kültür formlarına aktarılmaktadır. Bu derleme, patateste başlı-ca hastalık-zararlılar için geliştirilen moleküler işaretleyicilerin kullanımları hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır.
Molecular Markers for Diseases and Pests Resistance Breeding in Potato (Solanum tuberosum L.)
Potato is one of the most important plant species for human nutrition. While several diseases and pests cause economic losses in potato production, different control measures are applied to diminish these damages. The use of resistant varieties is one of the most effective, the cheapest and environmentally friendly way. Resistance tests are time consuming, laborious and costly in potato breeding. These difficulties are overcome by using molecular markers. Molecular markers allow rapid and reliable screening of the genotypes and have been commonly used in potato breeding. Resistance genes mostly exist in wild forms of potato, and are transferred to cultivated potato by classic breeding or biotechnologi-cal methods. This article aims to review the applications of molecular markers which were improved against main dis-eases and pests of potato.
