F.culmorum bütün dünyada sulanmayan buğday alanlarında kökboğazı çürüklüğüne neden olan en önemli fungal patojenlerden birisidir. Bu çalışma avirülent F.oxysporum uygulamasının (1x106 spor/ml-1) buğdaylarda F.culmorum karşı biyoetkililiğinin belirlenmesi amacıyla 2008 yılında sera şartlarında yürütülmüştür. Tolerant çeşit 2-49 ve hassas çeşit Bezostaya-1 kullanılarak yürütülen çalışmada Fusarium culmorum etmeni tohum, toprak ve fideye inokule edilmiş (1x106 spor/ml-1), F.oxysporum ise tohum ve yapraktan uygulanmıştır. Araştırma neticesinde yapılan istatistiki analiz sonucuna göre hastalık şiddeti yönünden F.culmorum, çeşit ve çeşit x F.culmorum interaksiyonu %1 seviyesinde önemli bulunmuştur. F.oxysporum’un patojenisite üzerine etkisi olmamış, hastalık şiddetindeki değişim F.culmorum uygulama-sından kaynaklanmıştır. Bezostaya-1 buğday çeşidinde ortalama hastalık şiddeti %35.38, 2–49 buğday çeşidinde ise %13.35 olarak bulunmuştur. F.culmorum’un uygulama yöntemleri %1 seviyesinde önemli bulunmuş; tohum (%34.02) ve toprak (%35.49) uygulaması istatistikî sınıflandırmada aynı gruba girerken fide (%27.96) ve kontrol (%0) uygulama-ları farklı gruplarda yer almıştır. Koleoptil skoru ve nekrozlu yaprak sayısı yönünden çeşit, F.culmorum uygulaması, Çeşit x F.culmorum uygulaması istatistikî olarak önemli bulunmuş, F.oxysporum uygulaması önemsiz çıkmıştır. Nekrozlu yaprak sayısı üzerinde F.culmorum x F.oxysporum interaksiyonu %5 seviyesinde önemli bulunmuştur. F.oxysporum uygulama şekli (x) ile F.culmorum’un inokulasyon şekli (y) interaksiyonu sırasıyla (x,y); Tohum, Fide (3.95) >Yaprak, Fide (3.60)> Yaprak, Toprak (3.10)> Tohum, Yaprak (2.65)> Tohum, Tohum (2.45)>Yaprak, Tohum (2.10)>Kontrol (0) olarak sıralanmıştır. Sonuç olarak avirülent F.oxysporum izolatı,virülent F.culmorum izolatının buğdayda meydana getirmiş olduğu hastalık şiddetinde herhangi bir değişime neden olmamıştır.

F.culmorum is one of the most important fungal pathogen causing crown rot in rainfed wheat cropping areas worldwide. In this study the effects of avirulent Fusarium oxysporum applying (1x106 spor/ml-1) on the crown rot disease of wheat plants caused by F.culmorum were studied in 2008 at greenhouse conditions. In this study carried out using tolerant variety 2-49 and sensitive variety Bezostaya-1, while F.culmorum was inoculated on seed, soil and seedling (1x106 spor/ml-1), F.oxysporum was applied to seed and leaf. At the end of this study, according to statistically anal-ysis in terms of disease intensity F.culmorum, variety and variety x F.culmorum interaction were found significant statically at the level of 1%. F.oxysporum didn’t have the effect on the pathogenicity, the changing on the disease intensity was caused by F.culmorum applying. While the average disease intensity on Bezostaya-1 was 35.38%, it was 13.35% on 2-49 variety. Applying methods of F.culmorum was found significant statically at the level of 1%; while seed applying (34.02%) and soil applying (35.49%) placed in the same group, seedling applying (34.02%) and control applying (35.49%) placed in different groups statically. In terms of coleoptiles’ score and the number of leaves with necrosis, variety, F.culmorum applying, Variety x F.culmorum interaction was found significant, and F.oxysporum was not found insignificant statically. In terms of the number of leaves with necrosis, F.culmorum x F.oxysporum interaction was found significant statically at the level of 5%. F.culmorum applying (x) and F.oxysporum applying (y) interactions were ranked; Seed, Seedling (3.95) > Leaf, Seedling (3.60) > Leaf, Soil (3.10) > Seed, Leaf (2.65) > Seed, Seed (2.45) > Leaf, Seed (2.10) > Control (0) respectively. As a result, avirülent F.oxysporum isolate didn’t have any changing effect on the disease severity of used virulent F.culmorum isolate.