Fulya AKTAN KİBAR, Gökhan OTURAK, Hasan Çetin EKERBİÇER, Ufuk BERBEROĞLU

Sağlıkta Şiddet Bir İş Güvenliği Sorunu mudur: Sakarya’da Görev Yapan Bir Grup Sağlık Çalışanının Sağlıkta Şiddet ile İlgili Görüşlerinin Değerlendirilmesi

Amaç: İş yerinde şiddete maruz kalan meslek gruplarının başında sağlık çalışanları gelmektedir. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti önlemek ancak sağlıkta şiddetin nedenlerinin detaylı bir şekilde incelenmesi sonucu gerçekleşebilir. Bu çalışmada, Sakarya’daki sağlık çalışanlarının verdikleri cevaplara göre sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin en önemli nedenlerinin ve sağlık çalışanlarının sağlık personeline yönelik şiddeti iş kazası olarak görüp görmediklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Sakarya’daki bazı aile hekimliği merkezleri ile Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde çalışan 187 sağlık çalışanının katıldığı tanımlayıcı tipteki bu araştırma, araştırmacılar tarafından hazırlanan anket formu ile veri toplanarak 4 Mayıs – 31 Mayıs 2019 tarihleri arasında yürütüldü. Üç katılımcının anket formunda eksik veriler olduğundan çalışma 184 kişi ile tamamlandı. Tanımlayıcı istatistikler, sayı ve yüzde olarak ifade edildi. Bulgular: Araştırmaya katılan 184 katılımcıdan 18’i (%9,8) “Son 12 ayda bir iş kazasına uğradığınız mı?” sorusuna “Evet” cevabını verdi. Katılımcıların 103’ü (%55,98) son 12 ay içinde sözlü ve/veya fiziksel şiddete uğradığını belirtti. Katılımcılar, sağlık personeline yönelik şiddetin en önemli sebebi için en sık olarak; toplumun genelinde sosyokültürel düzeyin düşük olmasından kaynaklanan, hastaların olumsuz tavır ve davranışları (%27,0) cevabını verdi. Sonuç: Araştırmaya katılan sağlık çalışanlarının büyük çoğunluğu, sağlık personeline yönelik fiziksel ve/veya sözlü şiddeti iş kazası olarak değerlendirmemektedir. Sağlık çalışanları, sağlık personeline yönelik şiddetin en önemli sebebinin hasta/hasta yakını kaynaklı ve sağlık sistemi ile alakalı sorunlar olduğunu belirtirken, katılımcıların çok az bir kısmı sağlıkta şiddetin sağlık çalışanları kaynaklı olduğunu düşünmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sağlık çalışanları, işyerinde şiddet, iş kazası

Is Violence in Health a Occupational Safety Problem: Evaluation of the Opinions of a Group of Health Workers in Sakarya on Violence in Health

Objective: Health workers are the leading occupational groups exposed to violence in the workplace. Preventing violence against healthcare workers can only be achieved by elaborating the causes of violence in health. In this study, it was aimed to investigate the most important causes of violence against health workers and whether or not health workers see violence against health personnel as occupational accidents according to their answers.Materials and Methods: This descriptive study was conducted between May 4 and May 31, 2019 by a questionnaire prepared by the researchers. The study was completed with 184 people because there was missing data in the questionnaire form of the three participants. Descriptive statistics were expressed as numbers and percentages.Results: 18 of the 184 participants (9.8%) answered “Yes” to the question “Have you had an occupational accident in the last 12 months?”. 103 (55.98%) of the participants stated that they have been subjected to verbal and / or physical violence in the last 12 months. Participants most frequently answered the negative attitudes and behaviors of the patients due to the low socio-cultural level in the general population (27.0%) as the most important cause of violence against health personnel. Conclusions: The majority of the health workers participating in the study do not consider physical and / or verbal violence against health personnel as occupational accidents. While health workers state that the most important reason of violence against health personnel is patient / patient relative and health system related problems, very few of the participants think that health violence is caused by health workers.

Keywords:

Medical staffs, workplace violence, occupational accident,

PDF

___

Abdellah RF, Salama KM. Prevalence and risk factors of workplace violence against health care workers in emergency department in Ismailia. Egypt Pan Afr Med J. 2017; 26: 21
Arnetz J, Hamblin L, Russell J; Upfal M, Luborsky M, Janisse J, Essenmacher L. Preventing Patient-to-Worker Violence in Hospitals: Outcome of a Randomized Controlled Intervention. Journal of Occupational and Environmental Medicine 2017;59(1):18–27
Violence at work in the European Union-2009 http://www.ilo.org/safework/info/publications/WCMS_108536/lang--en/index.htm(Erişim tarihi: 06.08.2019)
https://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/workplace/en/ (Erişim tarihi: 06.08.2019)
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120630-1.htm (Erişim tarihi: 06.08.2019)
https://www.ilo.org/stat/Publications/WCMS_173153/lang--en/index.htm (Erişim tarihi: 06.08.2019)
Akça N, Yılmaz A, Işık O. Sağlık Çalışanlarına Uygulanan Şiddet: Özel Bir Tıp Merkezi Örneği. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi 2014;13(1):1-12
Türkmenoğlu B, Sümer HE. Sivas İl Merkezi Sağlık Çalışanlarında Şiddete Maruziyet Sıklığı. Ankara Med J, 2017;(4):216‐25
Pinar T, Acikel C, Pinar G, Karabulut E, Saygun M, Bariskin E et al. Workplace Violence in the Health Sector in Turkey: A National Study. J Interpers Violence. 2017 Aug;32(15):2345-2365
Bahar A, Şahin S, Akkaya Z, Alkayiş M. Acil Serviste Çalışan Hemşirelerin Şiddete Maruz Kalma Durumu ve İş Doyumuna Etkili Olan Faktörlerin İncelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2015;6(2):57–64
Turhan Ö, Ahmed F, Aslan D, Erişgen G, Çakır B, Şengelen M, Yıldız AN. Önlenebilir Bir Sorun: Hekime Yönelik Şiddet. Ankara: Türk Tabipler Birliği Yayınları; 2014. s:10, 16