İŞİTME ENGELLİ VOLEYBOLCULARIN SPORTMENLİK YÖNELİMLERİ

Bu araştırma ile işitme engelli voleybolcuların sportmenlik yönelimleri bazı değişkenler açısından incelenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın evrenini 2017-2018 sezonu Türkiye İşitme Engelliler Voleybol 1. Ligi oluştururken, örneklem grubunu ise bu lige katılan dört takımdan yaşları ortalamaları 26,75 ± 7,59  kırk erkek sporcu oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında kişisel bilgilerin yer aldığı demografik form ile Vallerand ve arkadaşları (1997) tarafından geliştirilen ve Türkçe’ye uyarlaması Sezen-BALÇIKANLI (2010) tarafından yapılan Çok Boyutlu Sportmenlik Yönelimi Ölçeği (MSOS) kullanılmıştır. Normallik testinde (Shapiro Wilk Testi) veriler tüm boyutlarda normal dağılım göstermediği için non-parametrik analiz yöntemlerinden Mann Whitney-U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. Sonuç olarak; işitme engelli voleybolcuların sportmenlik yönelimlerinde sporculuk tecrübesi, eğitim düzeyi, ebevyn eğitim düzeyi ve yaş gruplarına göre anlamlı değişimler bulunmazken (p>0,05),  çok boyutlu sportmenlik yönelimi ölçeği sosyal normlara uyum, kurallara ve yönetime saygı, sosyal sorumluluklara bağlılık ve rakibe saygı alt boyutlarının tamamında 26 ve üzeri yaş grubundaki sporcuların 17-25 yaş grubundaki sporculara göre, 4 yıl ve üzeri sporculuk geçmişine sahip sporcuların daha az sporculuk süresine sahip sporculara göre ve ilköğretim mezunu sporcuların orta ve yükseköğretim mezunu sporculara göre sportmenlik yönelim değerlerine daha fazla olumlu katkıda bulundukları söylenilebilir.
Anahtar Kelimeler:

işit

SPORTSMANSHİP ORİENTATİON OF HEARİNG IMPAİRED VOLLEYBALL PLAYERS

Through this study, sportsmanship orientation of hearing impaired volleyball players  were tried to be examined in terms of some variants. While the set of research consisted of four-team Turkish 2017-2018 season Hearing Impaired Volleyball 1st League, the sample group was of forty male sportsmen aged between 26,75 ± 7,59 who played in this league. For data collection, a demographic form including personal information and the Multidimensional Sportsmanship Orientation Scale (MSOS) which was developed by Vallerand and his friends (1997) and transcripted into Turkish by Sezen-BALÇIKANLI (2010) were used. For normality test (Shapiro Wilk Test) seeing that data wasn’t proving a normal distribution for all dimensions, Mann Whitney-U and Kruskal Wallis tests are used instead which are non-parametric analysis methods. As a result, while there weren’t significant changes among hearing impaired volleyball players’ sportsmanship attitudes in terms of sportsmanship experiences, education levels, parental education levels and age groups (p>0,05), in multi-dimensional sportsmanship orientation scale it can be said that contribution to values of sportsmanship orientation for all sub-dimensions just as compliance with social norms, respect to rules and management, commitment to social responsibilities and respect for opponent is more among athletes over 26 years old regarding those between 17-25 years old;  among those who has 4 years or more experience in sportmanship regarding those who has less experience and it is more again among those who are primary school graduates regarding high school and university graduates. 

___

  • Akandere M, Baştuğ G, ve Güler, D.E. (2009). Orta öğretim kurumlarında spora katılımın çocuğun ahlaki gelişimine etkisi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1),59–68.
  • Altın, M. ve Özsarı, A. (2017). Sporcu eğitim merkezlerinde yatılı olarak eğitim gören sporcuların ahlaki karar alma tutumları. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(1),133-145.
  • Austin, M.W. (2010). Ethics for every one sport and moral development posted. Jun 25. www.psychologytoday.com/blog/ethics-everyone/201006/sports-and-moral-development
  • Barkoukis, V., & Mouratidou, K. (2015). Achievement goals and sports personship orientations in team sports. The moderating role of demographic characteristics. Ethics in Progress, 6(2),72-92. doi: 10.14746/eip.2015.2.6
  • Çalayır, Ö., Yıldız, N., Yaldız, Ö., ve Çoknaz, H. (2017). Hokey müsabakalarına katılan sporcuların beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının incelenmesi. İ.Ü Spor Bilimleri Dergisi,7(2),27-37.
  • Doğrul, M.A. (2013). Örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki: Afyon Meslek Yüksek Okulu’nda çalışanlar üzerinde bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi SBE, Afyonkarahisar.
  • Dorak, F. (2015). The relationship between personality and sportspersonship orientations. Anthropologist, 19(3),597-601.
  • Ebrahim, R. M., Ghasem, M., & Majid, J.F. (2015). Factor analysis demographic related of sportmanship ın professional and champion athletes. Organizational Behavior Management In Sport Studies,2(5),65-72.
  • Esentürk, O. K., İlhan, E. L., ve Çelik, O. B. (2015). Examination of high school students’ sportsmanlike conducts in physical education lessons according to some variability. Science, Movement and Health, 15(2), 627-634.Fişekçioğlu, İ.B. ve Özsarı, A. (2017). Leisure Time Management and the Attitudes of Disabled Athletes. International Journal of Science Culture and Sport,5(4),302-318.Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 105.
  • Gencheva, N., Angelcheva, M., Marinov, T., & Ignatov, I. (2017). Assessment of sportsmanship in case of institutionalized adolescents, deprived of parental cares. Journal of Health, Medicine and Nursing,42,103-109.
  • Hacıcaferoğlu, S., Selçuk, M.H., Hacıcaferoğlu, B., ve Karataş, Ö. (2015). Ortaokullarda işlenen beden eğitimi ve spor derslerinin, sportmenlik davranışlarına katkısının bazı değişkenler açısından incelenmesi. İnternational Journal of Science Culture and Sport,4,557-566.
  • Karafil, A., Y., Atay, E., Ulaş, M., ve Melek, C. (2017). Spora katılımın beden eğitimi dersi sportmenlik davranışları üzerine etkisinin araştırılması. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 1-11.
  • Karakoç, Ö., Çoban, B., ve Konar, N. (2012). İşitme engelli milli sporcular ile spor yapmayan işitme engellilerin benlik saygısı düzeylerinin karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi,14(1),12-17.
  • Kayışoğlu, N.B., Altinkök, M., Temel, C.,ve Yüksel, Y. (2015). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının incelenmesi: Karabük ili örneği. International Journal of Social Sciences and Education Research,1(3), 865-874.
  • Kenworthy, L. C. (2010). Actual and perceived coaches' sportspersonship behaviours and their relationship with young athletes' sportspersonship orientations. Submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts in Applied Health Sciences, Brock University, St. Catharines, Ontario.
  • Koç, Y. ve Güllü, M. (2016). Lise öğrencilerinin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Spormetre,15(1), 19-30.
  • Koç, Y. (2017). A practice proposal for promoting sportsmanship behavior in physical education course: Constructing sportsmanship in juniors’ games (CSJG). Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 212-227.
  • Mavi, S. ve Tuncel, S.D. (2012). Sporcuların sporda hoşgörü kavramına ilişkin algıları. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi,5(4), 125-129
  • Monacis, L., Estrada, O., & Sinatra, M. (2013). Self-determined motivation, sportspersonship, and sport orientation: a mediational analysis. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 89, 461 – 467.
  • Pepe, Ş.,Özsarı, A., Pepe, H., Fişekçioğlu, B., ve Pekel, A. (2017).A scrutiny on the moral decision-making attitudes of the youth sports people in combat branches. European Journal of Physical Education and Sport Science,3(11),32-50.
  • Romand, P., Pantaleon, N., & Cabagno, G. (2009). Age differences in individuals' cognitive and behavioral moral functioning responses in male soccer teams. Journal of Applied Sport Psychology,21,49-63.
  • Sezen-Balçıkanlı, G. (2010). Çok boyutlu sportmenlik yönelimi ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi,15(1), 1-10.
  • Stornes, T.,& Ommundsen, Y. (2004). Achievement goals, motivational climate and sports personship: a study of young handball players. Scandinavian Journal of Education, 48(2), 205-221.
  • Stornes T., & Bru, E. (2002). Sportspersonship and perceptions of leadership: an investigation of adolescent handball players’ perceptions of sportspersonship and associations with perceived leadership. European Journal of Sport Science,2(6),1-15.
  • Şengün, M. (2008). Anne-baba tutumuna göre lise öğrencilerinin ahlâki olgunluk düzeyleri. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(23),203-215.
  • Tazegül, U. (2018). The determination of the relationship between the levels of sportspersonship and narcissism of athletes. European Journal of Education Studies,4(1),13-20.