BANKACILIK SEKTÖRÜ VE İKTİSADİ KALKINMA

Amaç- İktisadi kalkınmanın sağlanmasında en önemli araç yatırımlardır. Yatırımlar için fon kaynağına ihtiyaç duyulmaktadır. Fonlar yurtiçi tasarruf ya da yurtdışı kaynaklarla toplanmaktadır. Kaynakların sınırlı olduğu bilinmektedir. Bu sebeple güçlü finansal sistemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Finansal sistem içinde bankacılık sektörü önemli bir unsurdur. Bankacılık sektörü tasarrufların toplanması ve kullanımını sağlamaktadır. Yani bankacılık sektörü iktisadi kalkınmayla yakından ilişkilidir. Bu çalışmanın amacı iktisadi kalkınma ile bankacılık sektörü arasındaki ilişkiyi incelemektir. Yöntem- Çalışmada BRICS ülkeleri ele alınmıştır. 2001-2019 periyoduna ait panel veriler kullanılmıştır. Değişken olarak İnsani Gelişme Endeksi ve bankaların özel sektöre verdiği yurtiçi krediler (GSYİH %) kullanılmıştır. İlk olarak yatay kesit bağımlılığı testleri yapılmıştır. Daha sonra birim kök testleri uygulanmıştır. Delta testiyle heterojenlik tespiti yapılmıştır. Son aşamada ise nedensellik testi uygulanmıştır. Nedensellik Dumitrescu ve Hurlin (2012) tarafından geliştirilen panel nedensellik testiyle incelenmiştir. Bulgular- Yatay kesit bağımlılığı testleri, değişkenler ve modelde yatay kesit bağımlığının olduğunu göstermiştir. Serilerin durağanlığı yatay kesit bağımlılığını dikkate alan ikinci kuşak panel birim kök testlerinden CADF testiyle elde edilmiştir. Delta testi sonucu eğim katsayılarının heterojen olduğunu göstermiştir. Modelde yatay kesit bağımlılığı ve eğim katsayılarının heterojen olduğu belirlenmiştir. Uygulanan Dumitrescu-Hurlin panel nedensellik testi sonuçları bankacılık sektörü ile iktisadi kalkınma arasında nedensellik olduğunu göstermiştir. Sonuç- Araştırmanın sonuçları bankacılık sektörünün bireylerin gelişimine katkı sağladığını göstermektedir. İnsani gelişmenin artması bir ülkede eğitimli, sağlıklı ve yüksek gelirli kişilerin olduğunu göstermektedir. Bankacılık sektörünün insani gelişmeyi etkilediği durumda insani kalkınmaya yönelik faaliyetler artmış olacaktır. Yüksek kalitedeki insani gelişme teknolojik bilgi seviyesini, üretimde verimliliği dolayısıyla ekonomik büyümeyi artıracaktır.

Anahtar Kelimeler:

Bankacılık sektörü, nedensellik, ekonomik kalkınma, insani gelişme endeksi, panel veri analizi

BANKING SECTOR AND ECONOMIC DEVELOPMENT

Purpose- The most important tool in economic development is investments. Funds are needed for investments. Funds are obtained through domestic savings or foreign sources. Resources are known to be limited. For this reason, strong financial systems are needed. The banking sector is an important element in the financial system. The banking sector provides the collection and use of savings. In other words, the banking sector is closely related to economic development. The aim of this study is to examine the relationship between economic development and the banking sector. Methodology- BRICS-T countries are discussed in the study. Panel data for the 2001-2019 period were used. Human Development Index and domestic credit to private sector by banks (% of GDP) were used as variables. First, cross-section dependence tests were performed. Then unit root tests were applied. Heterogeneity was determined by delta test. In the last stage, causality test was applied. Causality was examined by the panel causality test developed by Dumitrescu and Hurlin (2012). Findings- Cross-sectional dependence tests showed that there is crossal-section dependence in the variables and the model. The stationarity of the series was obtained by the CADF test, which is one of the second generation panel unit root tests that takes into account the crosssectional dependence. Delta test results showed that the slope coefficients were heterogeneous. It has been determined that the crosssectional dependence and slope coefficients of the model are heterogeneous. The results of the Dumitrescu-Hurlin panel causality test applied showed that there is causality between the banking sector and economic development. Conclusion- The results of the research show that the banking sector contributes to the development of individuals. The increase in human development shows that there are educated, healthy and high-income people in a country. If the banking sector affects human development, human development activities will increase. High-quality human development will increase the level of technological knowledge, productivity in production, and therefore economic growth

Keywords:

Banking sector, causality, economic development, human development index, panel data analysis,

PDF

___

Akhmat, G., Zaman, K. & Shukui, T. (2014). Impact of financial development on SAARC’S human development. Quality & Quantity, 48(5), 2801-2816.
Al-Shimari, K. K. J. & Jihad, J. F. (2021). Analysing the reciprocal relationship between the banking sector and the human development index in arab economies. International Journal of Management (IJM), 12(1), 1320-1331.
Altıner, A. & Bozkurt, E. (2018). N11 ülkelerinde finansal gelişme ve ekonomik büyüme: panel veri analizi. Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 2(2), 197-212.
Chhorn, T. & Chhorn, D. (2017). Modelling linkage of globalization and financial development to human development in CLMV region. Munich Personal RePEc Archive, MPRA Paper No. 84878.
Doğan, A. & Delice, G. (2021). İktisadi kalkınma penceresinden D-8 ülkeleri. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 7(1), 20- 37.
Dumitrescu, E. I. & Hurlin, C. (2012). Testing for granger non-causality in heterogeneous panels. Economic Modelling, 29(4), 1450-1460.
Efeoğlu, R. (2021). İnsani gelişmenin finansal gelişme üzerindeki etkisi: APEC ülkeleri üzerine bir uygulama. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 7(3), 226-236.
Filippidis, I. & Katrakilidis, C. (2015). Finance, institutions and human development: Evidence from developing countries. Economic researchEkonomska Istraživanja, 28(1), 1018-1033.
Hatemi-J, A. & Shamsuddin, M. (2016). The causal interaction between financial development and human development in Bangladesh. Applied Economics Letters, 23(14), 995-998.
Kaya, A. (2017). Finansal piyasalardaki gelişmelerin insani gelişmişlik üzerine etkisi: Türkiye örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 20, 169 - 180.
Kaynak, M. (2009). Kalkınma iktisadi. Ankara: Gazi Kitabevi.
Ostojic, S. (2013). Financial development and human development in the European Union. The University of North Dakota, 2013.
Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross‐section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
Pesaran, M.H. & Yamagata, T. (2008). Testing slope Homogeneity in Large Panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93.
Sehrawat, M. & Giri, A. K. (2014). The relationship between financial development indicators and human development in India. International Journal of Social Economics, 41(12), 1194 -
Şenol, Z. (2019). Finansal gelişim ile insani gelişim arasındaki ilişki: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 15(2), 341 - 358.
Tandoğan, D. & Özyurt, H. (2013). Bankacılık sektörünün ekonomik büyüme ve sürdürülebilir ekonomik kalkinma üzerine etkisi: Türkiye Ekonomisi üzerine nedensellik testleri (1981-2009). Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(2), 49-80.
Tekin, B. & Gör, Y. (2019). Finansal gelişmişlik ile insani gelişmişlik arasındaki eşbütünleşme ve nedensellik ilişkileri. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 1-16.
United Nations Development Programme-UNDP (1990). Human development report. New York Oxford:Oxford University Press
United Nations Development Programme-UNDP (2007). Human development report 2007/2008, New York: Palgrave Macmillan.
United Nations Development Programme-UNDP (2022). Human Developments Reports, https://hdr.undp.org/en/content/latest-humandevelopment-index-ranking, (25.04.2022).
World Bank, World Development Indicators. (2022). https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators, (25.04.2022)