Ahmed Yesevî, Türklerin medeniyet ve uygarlık seviyesine ulaşmasında en fazla rolü olan abide şahsiyetlerdendir. Bilimi önceleyen din anlayışının temsilcisi olan Ahmed Yesevi, ilim ve din anlayışı, âlimliği, irşat metodu ve eseri Divan-ı Hikmet sayesinde İslamiyet’in yayılmasında çok etkili olmuştur. Orta Asya ve daha sonra Anadolu’nun siyasi ve sosyal bütünleşmesinde söz sahibi olması da onu ölümsüzleştirmiştir. Türk halk anlatılarında ve tarihinde kültürel bellek aracılığıyla evrilerek aktarılan birçok değer yer alır. Âlim ve devlet bütünleşmesi, kültürel bellekte yer alan ve Türk tarihi ve halk anlatmalarında işlenen değerlerdendir. Ahmed Yesevi’nin birçok menkıbesi dikkatle incelendiğinde, kültürel bellekle aktarılan değer ve motiflerin hem âlim-devlet bütünleşmesine işaret ettiği hem de Ahmed Yeseviden önce başlayan ve daha sonra da devam eden bir geleneği yaşattığı görülecektir. Türk kültürel belleğindeki bade içme, ad alma, atalar kültü benzeri birçok motifi barındıran bu menkıbeler âlim-devlet bütünleşmesine en güçlü örneklerdir.

Ahmed Yesevi was one of the figures, who had the biggest role in reaching the level of urbaneness and civilization of Turks. Ahmed Yesevi, being the representative of the intellectual theolgy prioritizing the science,was very effective on spreading Islam thanks to his enlightenment,and intellectual theolgy,his scholarship,spiritual and ethic guidance and his published writen work,Divan-ı Himet. Having the right about to speak even about the entegration of central Asia and afterwards Anotolia have perpetuated him.Most of the values that are revolved by means of cultural memories take place in Turkish narrative and history. Scholar-state consolidation,taking place in cultural memories and that are narrated in Turkish folk narratives is one of the values. When Ahmed Yesevi’s most of the legends are examined,it is recognised,values and patterns enterchanged with cultural memories indicate that not only scholar_statesman consolidation but also keep a tradition alive which began beforehand Ahmed Yesevi and continued afterwards.These legends,including most of the patterns like wining,being given a name,ancestor cult are the most powerful examples of the scholar-state consolidation in Turkish cultural memory.