Okuma İlgisi, Tutumları ve Alışkanlığı Konusunda Yapılmış Çalışmaların Lisansüstü Tezlere Dayalı Analizi: YÖK ve ProQuest Veri Tabanları Örneklemi

Bu araştırmanın amacı okuma ilgisi, alışkanlığı ve tutumları ile ilgili ilköğretim düzeyinde yapılmış lisansüstü tezlerin karşılaştırmalı bir analizini yaparak var olan durumu ortaya koymaktır. Araştırma verileri 2000-2012 yılları arasında ilköğretim düzeyinde yapılan lisansüstü tezlerle ve YOK (Ulusal Tez Merkezi) ve ProQuest (Dissertations and Theses) veri tabanlarından elde edilen verilerle sınırlıdır. Nitel araştırma yaklaşımı benimsenerek gerçekleştirilen araştırmanın verileri doküman incelemesi yoluyla elde edilmiştir. Araştırma verileri içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma bulgularından elde edilen sonuçlara göre; Türkiyeâde gerçekleştirilen araştırmaların genellikle yüksek lisans düzeyinde yapıldığı ve tarama modelinde gerçekleştirildiği, veri toplama aracı olarak yapılmış tezlerin büyük çoğunluğunda tutum ölçeği, anket ve başarı testi kullanıldığı, örneklem grubu olarak genellikle ilköğretim 4. ve 5. sınıf düzeylerinde çalışmaların gerçekleştirildiği ortaya çıkmıştır. ProQuest veri tabanından elde edilen bulgular ise yapılan araştırmaların genellikle doktora düzeyinde ve deneysel modeller benimsenerek gerçekleştirildiğini, veri toplama araçları olarak gözlem, görüşme gibi nitel veri toplama tekniklerinin kullanıldığını, örneklem grubu olarak ebeveynler, okul yöneticileri ve öğretmen adayları üzerinde gerçekleştirildiğini ortaya çıkarmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Okuma ilgisi, okuma alışkanlığı, okumaya ilişkin tutum, ilköğretim

Analysis of the Graduate Theses in the Field of Reading Interest, Attitudes and Habits: The Sample of YOK and ProQuest Databases

The aim of this study is to investigate thesis and dissertation carried out in the issues of reading interest, attitudes and habits at primary education by analyzing the graduate studies. The data of this study restricted by graduate theses carried out at primary education level between the 2000 and 2012 years and the data obtained from YOK (National Theses Center) and ProQuest (Dissertations and Theses) databases. The data of this study were collected by using qualitative approaches and document analysis was used in the study. Content analysis was performed on the data of the study. The results of this study revealed that graduate theses carried out in Turkey were generally at master's degree and survey method was used. As the data collection tools attitude scales, surveys, and achievement tests was used in these studies. The samples of these studies were generally consisted of primary school students in the 4th and 5th grades. The findings obtained from of the ProQuest database showed that, graduate theses were usually carried out at the Ph.D. level and experimental approaches was used. As the data collection tools qualitative data collection techniques such as observations, interviews were given more importance. The samples of these studies generally were consisted of parents, school administrators and teacher candidates.

Keywords:

Reading interest, reading habits, reading attitudes, primary education.,

PDF

___

Arıcı, A. F. (2008). Okumayı niye sevimiyoruz? Üniversite öğrencileri ile mülakatlar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (10): 91-100.
Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi. Teknikler ve örnek çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Calkins, L.M. (2001). The art of teaching reading. New York: Longman.
Coutant, C. & Perchemlides, N. (2005). Strategies for teen readers. Educational Leadership, 63(2), 42-47. Çakmak, T. ve Yılmaz, B. (2009). Okul öncesi dönem çocuklarının okuma alışkanlığına hazırlık durumları üzerine bir araştırma: Hacettepe Üüniversitesi Beytepe Anaokulu örneği. Türk Kütüphaneciliği 23, 3: 489-509.
Demirel, Ş. (2010) Çocuklarda okuma alışkanlığını geliştirme yolları üzerine. Ş. Demirel (Ed.), Edebi metinlerle çocuk edebiyatı (ss.115-127). Ankara: Pegem A Akademi.
Früh, W. (2001). Inhaltsanalyse. Theorie und praxis. 5., Überarbeitete Auflage, Konstanz: UVK.
Gökçe, O. (2006). İçerik analizi: Kuramsal ve pratik bilgiler. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (1998). Türkçe öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi.
Merriam, S. (1998). Qualitative research and case study applications in education. Revised and expanded from case study research in education. USA: JB Printing.
Nolen, S. B. (2007). Young children’s motivation to read and write: Development in social contexts. Cognition and Instruction, 25(2), 219-270.
Odabaş, H. Odabaş, Z. Y. ve Polat, Z. (2008). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı: Ankara Üniversitesi örneği, Bilgi Dünyası, 9(2):431-465.
Özbay, M., Bağcı, H., Uyar, Y. (2008). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15): 117–136.
Pecjak, S., & Kosir, K. (2008). Reading motivation and reading efficiency in third and seventh grade pupils in relation to teachers’ activities in the classroom. Studia Psychologica, 50, 147-168.
Rizopoulos, L.A., & Wolpert, G. (2004). An overview of the techniques used to develop the literacy skills of adolescents with developmental delays. Education, 125(1), 130-136.
Smith, N. L. (2009). A study of middle grades students’ reading ınterests, habits, and achievement. A dissertation submitted to the faculty of the University of North Carolina at Chapel Hill. In partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctorate of Education in the School of Education. UMI Number: 3403309
Sünbül, A. M., Yılmaz, E., Demirer, V., Ceran, D. Işık, A., Çintaş, D., Çalışkan, M. ve Alan, S. (2010). İlköğretim öğrencileri kitap okuma alışkanlıkları: Konya ili araştırma raporu. (5-6-7-8. Sınıflar).
Ungan, S. (2008). Türkiye’de kitap okuma: Okuma alışkanlığımızın kültürel altyapısı. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 7(1): 218-228.
United States Department of Education. (2003). Condition of education 2003. Washington, DC:U. S. Department of Education.
Verhoeven, L., & Snow, C. E. (2001). Literacy and motivation reading engagement in individuals and groups. Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Yangın, B. (1999). İlköğretimde Türkçe öğretimi. (İlköğretimde etkili öğretme ve öğrenme öğretmen el kitabı). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Yaşar, Ş. ve Güvey-Aktay, E. (2011). Türkiye’de okuma alanına ilişkin yapılan tezlerin incelenmesi. X. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulmuş sözlü bildiri. Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Gözden geçirilmiş 2. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, C. (2008). Okuma ve anlama öğretimi. C. Yıldız (Ed.), Yeni öğretim programına göre kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi (ss.115-154). Ankara: Pegem A Akademi.
Yılmaz, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5 (2), 115 – 136.
Yılmaz, B. (1990). Okuma alışkanlığı ve Yenimahalle İlçe Halk Kütüphanesi. Yayımlanmamıs yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.