Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin kişilerarası ilişkileri ile akran desteklerinin incelenmesi

Amaç: Bu araştırma, hemşirelik ve ebelik eğitimi alan öğrencilerin kişilerarası ilişkileri ile akran desteklerinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Yöntem: Çalışmanın evrenini, 2018-2019 akademik yılında bir üniversitenin Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde öğrenimine devam eden Hemşirelik ve Ebelik Bölümü öğrencileri oluşturmuştur ve herhangi bir örnekleme yöntemi kullanılmamıştır. Çalışma, 15 Mart-15 Mayıs 2019 tarihleri arasında yabancı uyruklu olmayan ve çalışmaya katılmayı kabul eden, hemşirelik (n=211) ve ebelik (n=93) bölümündeki toplam 304 öğrenciyle tamamlanmıştır. Çalışmadaki veriler, öğrenci bilgi formu, İlişki Ölçekleri Anketi (İÖA) ve Akran Desteği Ölçeği (ADÖ) kullanılarak toplanmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<.05 olarak kabul edilmiş ve verilerin değerlendirilmesi SPSS Windows 20.0 programında yapılmıştır. Bulgular: Yaş ortalaması 20.69±1.51 olan öğrencilerin %56.3’ü sosyal ilişkilerini iyi olarak değerlendirmektedir. %93.4’ünün bir arkadaş grubu bulunurken, %41.1’inin ailesinin demokratik tipte olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin İÖA puan ortalaması 70.46±9.23, ADÖ puan ortalaması ise 47.12±10.88 olarak saptanmıştır. Yaş, eğitim süresi, bölüm memnuniyet düzeyi ve ebeveyn tutumlarının kişilerarası ilişkiler üzerinde etkili olduğu, ailesiyle/yalnız yaşayanlarda korkulu, arkadaş grubu olanlarda ise, güvenli bağlanma stiline sahip oldukları görülmüştür. ADÖ puan ortalamaları; Ebelik bölümü öğrencilerinde, sosyal ilişkilerini iyi/çok iyi olarak değerlendirenlerde ve birinci sınıf öğrencilerinde yüksek olarak hesaplanmıştır. Kişilerarası ilişkilerle akran desteği arasında ise, istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (r= -.054, p=.344). Sonuç: Toplam puan ortalamaları yüksek olan öğrencilerde, eğitim süresi ve ebeveyn tutumlarının kişilerarası ilişkileri; sosyal ilişkiler ve okudukları bölümün de akran desteğini etkileyen önemli faktörler olduğu belirlenmiştir. Kişilerarası ilişkiler ve akran desteğinin eğitimde önemli rolleri olmasından dolayı, öğrenciler arasında etkileşimi artıracak yeni ve farklı girişimlerde bulunulması önerilebilir

Anahtar Kelimeler:

hemşirelik, ebelik, öğrenciler, kişilerarası ilişkiler, sosyal destek

Assessment of interpersonal relationship and peer support in nursing and midwifery students

PDF

___

1- Aruma EO, Hanachor ME. Abraham Maslow’s hierarchy of needs and assessment of need sin community development. International Journal of Development and Economic Sustainability 2017;5(7):15-27.
2- Özkan S, Yılmaz E. Üniversite öğrencileri üniversite yaşamına uyum durumları (Bandırma örneği). Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2010;5(13):153-71.
3- Yelten G, Tanrıverdi S, Gider B, Yılmaz M. Üniversite öğrencilerinde akran desteği ve sosyal öz-yeterlik algısının değerlendirilmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2018;7(1):1-8.
4- Ekinci E, Güngörmüş K, Topçu G, Kerek E. Hemşirelik öğrencilerinin kişilerarası ilişki düzeylerinin belirlenmesi. Bozok Tıp Dergisi 2012;3:33-8.
5- Savcı M, Aysan F. İnternet bağımlılığının öngörülmesinde bağlanma stilleri, akran ilişkileri ve etkilerinin rolü. Addicta: The Turkish Journal on Addictions 2016;3:401-32. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2016.3.0028.
6- Chichirez CM, Purcărea VL. Inter personal communication in healthcare. Journal of Medicine and Life 2018;11(2): 119-22.
7- Gültekin F, Arıcıoğlu A. Üniversite öğrencilerinde bağlanma stilleri ve sosyal bağlılık ilişkisi. Sakarya University Journal of Education 2017;7(2):373-84.
8- Sümer N, Güngör D. Yetişkin bağlanma stilleri ölçeklerinin Türk örneklemi üzerinde psikometrik değerlendirmesi ve kültürlerarası bir karşılaştırma. Türk Psikoloji Dergisi 1999;14(43):71-106.
9- Sümer N. Yetişkin bağlanma ölçeklerinin kategoriler ve boyutlar düzeyinde karşılaştırılması. Türk Psikoloji Dergisi 2006;21:1-22.
10- Kuo CL, Turton MA, Lee-Hsieh J, Tseng HF, Hsu CL. Measuring peer caring behaviors of nursing students: scale development. Int J Nurs Stud 2007;44(1):105-14.
11- Çalışkan T, Çınar S. Akran desteği: geçerlik güvenirlik çalışması. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2012;2:1-7.
12- Bartholomoew K. Avoidance of intimacy: An attachment perspective. Journal of Social Personal Relationships 1990; 7(2):147-78.
13- Aydoğdu H, Olcay Çam M. madde kullanım bozukluğu tanısı konulan normal ergenlik ve ergenlik bağlanma stilleri, ebeveyn tutumları ve sosyal desteklerinin karşılaştırılması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2013;4(3):137-44.
14- Horgan A, Sweeney J, Behan L, McCarthy G. Depressive symptoms, college adjustment and peer support among undergraduate nursing and midwifery students. J Adv Nurs 2016;72(12):3081-92. doi: 10.1111/jan.13074.
15- Atasoy I, Doğu Ö. Sağlık bilimleri yüksekokulu öğrencilerinde akran desteği önemi. J hum rhythm 2017;3(1):62-7.
16- Tozoğlu E, Bayraktar G, Cingöz B, Yurttaş H. Akran desteği düzeyine sporun ve farklı değişkenlerin etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 2015;3(9):57-67.