Yoğun Bakım Hemşirelerinin Hasta Mahremiyetini Koruma ve Sürdürme Durumlarının Değerlendirilmesi

Amaç: Araştırma yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin hasta mahremiyetini koruma ve sürdürme durumlarını değerlendirilmek amacıyla yapıldı. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel tipteki araştırma Eylül-Aralık 2020 tarihlerinde bir üniversite hastanesinin yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşireler ile (n=202) yapıldı. Veriler “Hemşire Tanıtım Formu” ve “Hasta Mahremiyet Ölçeği (HMÖ)” kullanılarak toplandı. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Kruskal-Wallis H test ve Mann-Whitney U testi kullanıldı. Bulgular: Araştırmaya katılan hemşirelerin yaş ortalaması 27.50±4.01, çoğu kadın (%78.2), bekar (%71.8) ve lisans mezunu (%63.4)’dur. Hemşirelerin %56.4’ü dahili yoğun bakım ünitelerinde görevli ve, %55.4’ü 1-4 yıldır yoğun bakım hemşiresi olarak çalışmaktadır. Hemşirelerin tamamına yakını hasta mahremiyetini kişisel bilgilerin gizliliği (%91.4) ve beden gizliği (%92.4) olarak değerlendirmektedir. Çalıştığı yoğun bakım ünitesinde hasta mahremiyetinin ihlal edildiğini düşünenlerin oranı %90.1’dir. Hemşirelerin HMÖ toplam puan ortalaması 4.48±0.53 olup, eğitim düzeylerine göre HMÖ puanları arasında anlamlı fark saptanmıştır (p<0.05). Hemşirelerin yaşı, cinsiyeti, medeni durumu, hemşire olarak çalışma süresi, çalışmakta olduğu yoğun bakım ve yoğun bakımda çalışma süresine göre HMÖ puan ortancaları arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0.05) Sonuç: Yoğun bakım hemşireleri hasta mahremiyetinin korunma ve sürdürülmesine yüksek düzeyde özen göstermektedir. Yoğun bakım ünitelerinde hasta mahremiyetinin gözetilmesini arttırmak amacıyla hizmet içi eğitimler düzenlenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Hasta mahremiyeti, hemşire, yoğun bakım

The Evaluation of the Situations of Protecting and Maintaining Patient Privacy of Intensive Care Nurses

Objective: The research was conducted to determine the evaluation of the situations of protecting and maintaining patient privacy of intensive care nurses. Method: A cross-sectional study was conducted on nurses (n=202) working in the intensive care units of a university hospital between September-December 2020. The data were collected using “Nurse Identification Form” and “Patient Privacy Scale (PPS)”. Descriptive statistics, Kruskal-Wallis H test and Mann-Whitney U test were used in data analysis. Results: The mean age of the nurses participating in the study was 27.50±4.01, most of them were female (78.2%), single (71.8%) and undergraduate (63.4%). 56.4% of the nurses worked in internal intensive care units and 55.4%worked as intensive care nurses for 1-4 years. Almost all of the nurses considered patient privacy as confidentiality of personal information (91.4%) and body confidentiality (92.4%). Those who think that patient privacy is violated are 90.1% in the intensive care unit where they work. The nurses' mean total score on PPS was 4.48±0.53, and there was a significant difference between their PPS scores according to their education level (p<0.05). There was no significant difference between the medians of PPS scores according to age, gender, marital status, working time as a nurse, and working time in the intensive care unit and intensive care unit (p>0.05). Conclusion: Intensive care nurses a high level of attention to the protection and maintenance of patient privacy. It is recommended to organize in-service training in order to increase the observance of patient privacy in intensive care units.

Keywords:

Patient privacy, nurse, intensive care,

PDF

___

Akar Y, Özyurt, Erduran S, Uğurlu D, Aydın İ. (2019). Hasta mahremiyetinin değerlendirilmesi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 6(1), 63-69.
Aksoy M, Balcı Akpınar R. (2020). The relationship between patients’ perception of nursing care and nursing attitudes towards patient privacy in gynecology clinics. International Journal of Scientific Reports, 6(12), 508-513.
Aktan GG, Eşer İ, Kocaçal E. (2019). Hemşirelerin hasta mahremiyetini koruma ve sürdürme durumları ile etkileyen faktörler. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16(4), 301-305.
Arslan ET, Demir H. (2017). Sağlık çalışanlarının hasta mahremiyetine ilişkin tutumu: nitel bir araştırma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(4), 191-220.
Aslan, FE, Çınar F, Es M. (2019). Cerrahi hemşirelerinin mahremiyet bilinçlerinin incelenmesi. Kocaeli Tıp Dergisi, 8(3), 95-103.
Avaner E. (2018). Mahremiyet nedir? mahremiyetin sağlık hizmetleri penceresinden görünürlüğü nasıldır? Türkiye Biyoetik Dergisi, 5(3), 110-116.
Bidabadi FS, Yazdannik A, Zargham-Boroujeni A. (2017). Patient’s dignity in intensive care unit: A critical ethnography. Nursing Ethics, 26(3), 738-752.
Bostan S, Ünal C. (2019). Hastaların hasta mahremiyeti hakkında farkındalık ve tutumları. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, 27(3), 239-249.
Burkhardt MA, Nathanial AK. (2013). Çağdaş Hemşirelikte Etik. (Çev. Ed: Alpar ŞE, Bahçecik N, Karabacak Ü.) 1. Baskı, İstanbul, İstanbul Medikal Yayıncılık Sağlık ve Yayıncılık Hiz. Tic. Ltd. Şti. s. 52-78.
Can N. (2020). Hasta mahremiyeti hakkı. Türkiye barolar Birliği Dergisi, 147, 183-219.
Candan M, Bilgili N. (2018). Hemşire ve ebelerin hasta mahremiyetine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 34-43.
Ceylan SS, Çetinkaya B. (2019). Attitudes towards gossip and patient privacy among paediatric nurses. Nursing Ethics, 1–12.
Çınar İÖ, Dağlı F. (2021). Mesleki uygulama yapan öğrencilerin hasta mahremiyetine ilişkin görüşü. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, 29(1), 78-85.
Demirsoy N, Öztürk H, Ergün Acar N. (2021). A Cross-Sectional Study: Patient Privacy According to Doctors and Nurses. Nursing Science Quarterly, 34(2), 114-122.
Diler R. (2014). Mahremiyet eğitimi ve önemi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2(1), 69-98.
Gencer A, Karakoç Kumsar A. (2020). Yoğun bakım ünitesinde tedavi gören hastaların algıladıkları çevresel stresörlerin uyku kalitesine etkisi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 434-443.
Gündüz N, Altıntaş S. (2019). Hasta mahremiyetine yönelik sağlıkta kalite standartlarının hastane çalışanları üzerinde algılarının ölçülmesi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 16(1), 11 – 30.
International Council of Nurses (ICN). (2021). The ICN code of ethıcs for nurses. Erişim tarihi:28.01.2022,https://www.icn.ch/system/files/2021-10/ICNCode-of-thicsENWeb.pdf
Kim K, Han Y, Kim JS. (2017). Nurses’ and patients’ perceptions of privacy protection behaviours and information provision. Nursing Ethics, 24(5), 598-611.
Korkmaz S, Arıkan G, Savaşkan A, Aydınoğlu Çınar B. (2018). Perspective of Healthcare Personnel on Patient Privacy: A Case Study of a Public Hospital, Journal of Management, Economic and Marketing Research, 2(6), 19-35.
Leino-Kilpi H, Välimäki M, Dassen T, Gasull M, Lemonidou C, Scott A, Arndt M. (2001). Privacy: a review of the literature. International Journal of Nursing Studies, 38(6), 663-671.
Özata M, Özer K. (2017). Sağlık çalışanlarının hasta mahremiyeti konusundaki tutumlarının incelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 20(1), 1-21.
Öztürk H, Bahçecik N, Özçelik KS. (2014a). The development of the patient privacy scale in nursing. Nursing Ethics, 21(7), 812-28. doi:10.1177/0969733013515489.
Öztürk H, Özçelik SK, Bahçecik N. (2014b). Hemşirelerin hasta mahremiyetine özen gösterme durumu. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 30(3), 19-31.
Mersin S, Bayrak Kahraman B. (2019). Yoğun bakım hastasının ve ailesinin onuruna saygı ve mahremiyet. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 23(1), 50-56.
Mollaoğlu MC, Karabulut O, Boy Y, Mollaoğlu M, Karadayı K. (2022). Environmental Stressors Perceived by Patients in the Surgical Intensive Care Unit. Turkish Journal of Intensive Care, 20, 193-200.
Nayeri ND, Aghajani M. (2010). Patients’ privacy and satisfaction in the emergency department: a descriptive analytical study. Nursing Ethics, 17(2), 167-177.
Tanrıkulu F, Erol F, Ziyai NY, Gündoğdu H, Karabulut B, Dikmen Y. (2020). Hemşirelerin hasta mahremiyetini gözetme durumlarının incelenmesi. Journal of Innovative Healthcare Practices, 1(1), 22-29.
Timmins F, Parissopoulos S, Plakas S, Naughton MT, de Vries JMA, Fouka G. (2018). Privacy at end of life in ICU: A review of the literature. Journal of Clinical Nursing, 27, 2274–2284.
Tunçay GY, Uçar H. (2010). Hastaların yoğun bakım ünitesinin fiziksel ortam özelliklerine ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 17(2), 33-46.
Türk Hemşireler Derneği (THD) (2009). Hemşireler için etik ilke ve sorumluluklar. Erişim tarihi: 12.09.2021. https://www.thder.org.tr/hemsireler-icin-etik-ilke-ve-sorumluluklar.
Yilmaz SA, Celik, SS. (2022). Patient privacy: a qualitative study on the views and experiences of nurses and patients. The Australian Journal of Advanced Nursing, 39(2), 12-22.
Zaybak A, Çevik K. (2016). Yoğun bakım ünitesindeki stresörlerin hasta ve hemşireler tarafından algılanması. Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Dergisi, 6(1), 4-9.