Esra Nur ERDOĞAN, Gülten GÜVENÇ, Emine İYİGÜN

Orem’in Öz Bakım Eksikliği Hemşirelik Teorisi’ne Göre Over Kanseri Nedeniyle Ameliyat Olan Hastanın Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu

Amaç: Jinekolojik kanserler içinde mortalite oranı yüksek olan over kanserinin tedavisinin her aşamasında hemşirelik bakımı önemlidir. Bu olguda over kanseri tanısıyla ameliyat olan hastanın Orem’in Öz Bakım Eksikliği Teorisi kapsamında ameliyat sonrası yaşadığı sorunların tanımlanması ve kurama dayalı hemşirelik bakım yönetiminin açıklanması amaçlanmıştır. Olgu: 57 yaşında olan hasta E.H. batında serbest sıvı şüphesi görülmesi üzerine kuruma yönlendirilmiştir. Over kanseri tanısı konulan hasta ameliyat olmuş ve post op 8. gününde hastaneden taburcu edilmiştir. Ameliyat sonrası bakım sürecinde “kanama, enfeksiyon, solunum fonksiyonunda bozulma, akut ağrı, bulantı, konstipasyon, aktivite intoleransı, özbakım eksikliği, sıvı volüm dengesizliği, bilgi eksikliği, tromboemboli riski ve düşme riski” hemşirelik tanıları konulmuştur. Sonuç: Uygulanan hemşirelik bakımının sonucunda hastanın öz bakım gücünün olumlu yönde etkilendiği görülmüştür. Hastanın bağımsız olarak yapabildiği uygulamalar artmıştır. Bu çalışmanın jinekolojik onkoloji alanında çalışan hemşirelerin bakım uygulamalarında örnek oluşturabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

cerrahi tedavi, Hemşirelik bakımı, over kanseri, Öz Bakım Eksikliği Hemşirelik Teorisi

Nursing Care of the Patient Who Had Surgery for Ovarian Cancer According to Orem's Self-Care Deficit Nursing Theory: A Case Report

ABSTRACT Objective: Nursing care is important at every stage of the treatment of ovarian cancer, which has a high mortality rate among gynecological cancers. In this case, it is aimed to describe the post-operative problems of the patient who underwent surgery with the diagnosis of ovarian cancer within the scope of Orem's Self-Care Deficiency Theory and to explain the theory-based nursing care management. Case: The 57-year-old patient E.H. the suspicion of free fluid in the abdomen was directed to the institution upon interview. The patient who was diagnosed with ovarian cancer underwent surgery and was discharged from the hospital on the 8th post op day. During the post-operative care period, “bleeding, infection, impaired respiratory function, acute pain, nausea, constipation, activity intolerance, lack of self-care, fluid volume imbalance, lack of knowledge, risk of thromboembolism and risk of falls” nursing diagnoses were made. Conclusion: As a result of the applied nursing care, it was seen that the self-care power of the patient was positively affected. The applications that the patient can do independently have increased. It is considered that this study can set an example in the care applications of nurses working in the area of gynecological oncology.

Keywords:

Nursing care, Self-Care Deficit Nursing Theory, ovarian cancer, surgical treatment,

PDF

___

Alligood MR. (2007). Nursing theorists and their work-e-book. Elsevier Health Sciences, 240-255.
American Cancer Society, Cancer Facts & Figures 2021. Erişim tarihi: 11.05.2021, https://www.cancer.org/ content/dam/cancer-org/research/cancer-facts-and statistics/annual-cancer-facts-and-figures/2021 /cancer -facts-and-figures-2021.pdf
Başkaya E, Kaplan S, Koç G, Peksoy Kaya S. (2021). Metastatik over kanseri tanısı alan hastada tedavi sürecine uyumun Roy adaptasyon modeline göre incelenmesi: bir olgu sunumu. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(2), 131-142.
Çelik A, Yıldırım Y. (2016). Orem öz bakım eksikliği hemşirelik kuramı'na göre vazovagal senkop’u olan hastanın hemşirelik bakımı: olgu sunumu. Journal of Cardiovascular Nursing, 7(14), 182-186.
Demirbağ BC. (2021). Hemşirelik kuramları kavram haritalarıyla. Akademisyen Kitapevi. 1.Baskı, Ankara. s101-12.
Demirtürk Selçuk E, Demirbağ BC. (2019). Dorothea Elizabeth Orem’in öz–bakım teorisi’ne göre konjestif kalp yetersizliği olan hastanın hemşirelik bakım planı. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(3), 333-342.
Ede B, Uysal N. (2021). Türkiye’de hemşirelik doktora programında kuram ve modele dayalı yürütülen tezlerin incelenmesi. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2), 91-98.
Eroğlu K, Koç G. (2014). Jinekolojik kanser kontrolü ve hemşirelik. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 1(2), 77-90.
Ferlay J, Ervik M, Lam F, Colombet M, Mery L, Pineros M. et all. (2020). Global cancer observatory: cancer today. Lyo.n, France: International Agency for research on cancer. Accessed: 04.03.2023. https://gco.iarc.fr/today
Karadağ A, Çalışkan N, Göçmen Baykara Z. (2017). Hemşirelik teorileri ve modelleri. Akademi Basın ve Yayıncılık. 1.Baskı, İstanbul. s.354-63.
Muhlisin A, Irdawati I. (2010). Teorı self care darı Orem dan pendekatan dalam praktek keperawatan. Berita Ilmu Keperawatan, 2(2), 97-100.
Naranjo HY, Concepción PJA, Rodríguez LM. (2017). The self-care deficit nursing theory: Dorothea Elizabeth Orem. Gaceta Médica Espirituana, 19(3).
Naranjo-Hernández Y. (2019). Modelos metaparadigmáticos de Dorothea Elizabeth Orem. Rev. Arch Med Camagüey, 23(6), 814-825.
Orem DE. (2001). Self-care deficit theory of nursing: concepts and applications. 7nd ed. USA, Dennis CM MosbyYear Book Inc, s.99-135.
Özalp Gerçeker G, Beytut D, Karayağız Muslu G, Yardımcı F. (2012). Olgu sunumu: Orem’in öz bakım teorisine göre juvenil dermatomiyozitli hastanın değerlendirilmesi ve hemşirelik bakım planı. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 28(2), 123-133.
Özkan S. Serçekuş P, ve Alataş E. (2022). Jinekolojik onkolojide bakım. Akademisyen Kitapevi. 1.Baskı, Ankara. s. 169-177, 287-307.
Şahin G, Buldak Cİ, Kaya V, Güvenç G, İyigün E. (2020). Türkiye’de hemşirelikte model kullanılarak yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi: sistematik derleme. HEAD, 17(2), 170-9.
Tar E. (2021). Orem öz-bakım teorisine göre otizm spektrum bozukluğu olan çocuk ve ailesini tanılama süresi: olgu sunumu. Güncel Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 1(3), 126-134.
Taylor SG, Orem DE. (2006). Self-care deficit theory of nursing. Tomey AM, Alligood MR. (Ed), Nursing Theorists and Their Work In. Missouri, Mosby Elsevier.
Terzioğlu F, Alan H. (2015). Jinekolojik Kanser Tedavisi Sırasında Yaşanan Psikolojik Sorunların Kadının Cinsel Yaşamına Etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(2), 140-147.
Türkiye Kanser İstatistikleri 2017. (2021). Erişim tarihi:15.04.22, https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanserdb/istatistik/Turkiye_Kanser_Istatistikleri_2017.pdf
WHO (2020). International agency for research on cancer. Estimated number of prevalent cases (1-year) in 2020, worldwide, females, all ages. Accessed:01.06.2021, https://gco.iarc.fr/today/online analysispie? v=2020&mode=cancer&mode_population=continents&population=900&populations=900&key=total&sex=2&cancer=39&type=2&statistic=1&prevalence=1&population_group=0&ages_group%5B%5D=0&ages_group%5B%5D=17&nb_items=15&group_cancer=0&include_nmsc=0&include_nmsc_other=1&half_pie=0&donut=0