Üniversite Öğrencilerinde Fiziksel Aktivite, Sedanter Süre ve Yaşam Kalitesi İlişkisinin Değerlendirilmesi

Çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite (FA) ve sedanter davranış (SD) sürelerini belirleyerek yaşam kaliteleri üzerine etkilerini değerlendirmektir. Çalışmanın evreni Nisan 2018'de Ankara'da bir vakıf üniversitesinin farklı bölümlerinde öğrenim gören lisans öğrencileri olarak belirlenmiş ve rastgele örnekleme yöntemiyle seçilen ve araştırmaya katılmayı kabul eden 400 öğrenci örnekleme dâhil edilmiştir. Anket formu öğrencilerin sosyo-demografik özelliklerini, genel sağlık durumlarını ve günlük fiziksel aktivite ve sedanter davranış sürelerini belirlemeye yönelik sorular ile Görsel Analog Skalası'ndan oluşmaktadır. Araştırma verileri tanımlayıcı istatistikler, Mann- Whitney U testi, Kruskal Wallis testi ve Spearman korelasyon katsayısı ile değerlendirilmiştir. Araştırmaya katılan 400 üniversite öğrencisinin % 67,3'ü kadın olup, yaş ortalaması 20,49±1,74 yıldır. Katılımcıların bir günde ortalama 2 saat fiziksel olarak aktif oldukları, ortalama 9 saat sedanter oldukları belirlenmiştir. Katılımcıların yaşam kalitesi puan ortalamaları 65,59±17,85 olarak hesaplanmıştır. Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesi puanlarının boş zamanlarında fiziksel aktivite için ayırdıkları süre ile pozitif yönde (r = 0,772, p=0,000), sedanter davranışlar için ayırdıkları süre ile negatif yönde (r = 0,772, p=0,000) istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Çalışmada üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite sürelerinin sağlıklı bir yaşam için yetersiz olduğu, ekran ve sosyal amaçlı sedanter davranışlarına ayırdıkları sürelerin azaltılmasının önemli olduğu olacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Fiziksel Aktivite, Yaşam Kalitesi, Sedanter Davranış, Üniversite Öğrencileri

Physical Activity, Sedantery Behaviour and Quality of Life among University Students

The aim of this study was to evaluate the effects of physical activity (PA) and sedentary behavior (SB) on the quality of life of university students. The sample of the study was determined as undergraduate students in different departments of a foundation university in Ankara in April 2018 and 400 students were selected by random sampling method and accepted to participate in the study. The questionnaire consisted of the questions related to the socio-demographic characteristics, general health status and daily physical activity and sedentary behavior of the students and the Visual Analogue Scale. Research data were evaluated by descriptive statistics, Mann-Whitney U test, Kruskal Wallis test and Spearman's correlation coefficient. Of the 400 university students surveyed, 67.3% were women, with a mean age of 20.49 ± 1.74 years. It was determined that the participants were physically active for 2 hours in a day and they were sedentary for an average of 9 hours. Quality of life scores of the participants were calculated as 65,59 ± 17,85. There was a statistically significant relationship between the quality of life scores of the university students and the duration of physically active (r = 0,772, p = 0,000), and the duration of sedentary behaviors (r = 0,772, p = 0,000). In this study, it was concluded that the duration of physical activity of university students is insufficient for a healthy life, it is important to reduce the time spent for sedentary behaviors especially for screening and social activities.

Keywords:

quality of life, Physical activity, sedentary behavior, university students,

PDF

___

Aslan, E. ve Yazıcı, A. (2016). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve ilişkili sosyodemografik faktörler. Klinik Psikiyatri Dergisi, 19(3), 109-117.
Balboa-Castillo, T., León-Muñoz, L.M., Graciani, A., Rodríguez-Artalejo, F. ve Guallar-Castillón, P. (2011). Longitudinal association of physical activity and sedentary behavior during leisure time with health-related quality of life in community-dwelling older adults. Health and quality of life outcomes, 9(1), 47-57.
Biswas, A., Oh, P.I., Faulkner, G.E., Bajaj, R.R., Silver, M.A., Mitchell, M.S. ve Alter, D.A. (2015). Sedentary time and Its association with risk for disease incidence, mortality, and hospitalization in adults: a systematic review and Meta-analysis. Annals of Internal Medicine, 162, 123–132. doi: 10.7326/M14-1651.
Cabanas-Sánchez, V., Martínez-Gómez, D., Esteban-Cornejo, I., Castro-Piñero, J., Conde-Caveda, J. ve Veiga, Ó.L. (2018). Reliability and validity of the youth leisure-time sedentary behavior ques-tionnaire (YLSBQ). Journal of science and medicine in sport, 21(1), 69-74.
Caspersen, C.J., Powell, K.E., ve Christenson, G.M. (1985). Physical activity, exercise, and physical fitness: Definitions and distinctions for health-related research. Public health reports, 100 (2), 126-131.
Cengiz, C., İnce, M.L. ve Çiçek, Ş. (2009). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ve fiziksel aktivite tercihleri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 23-32.
Cicek, G. (2018). Quality of life and physical activity among university students. Universal Journal of Educational Research, 6(6), 1141-1148.
Clemente, F.M., Martins, F.M.L., Nikolaidis, P.T. ve Mendes, R.S. (2017). Association between physical activity patterns and anthropometric characteristics of adults: An issue of public health? Biomedical Human Kinetics, 9(1), 124-132.
Çavuş, S., Ayhan, B., Tuncer, M. (2016). Bilgisayar oyunları ve bağımlılık: üniversite öğrencileri üzerine bir alan araştırması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 43, 265-289.
Deliens, T., Deforche, B., De Bourdeaudhuij, I. ve Clarys, P. (2015). Determinants of physical activity and sedentary behaviour in university students: a qualitative study using focus group discussions. BMC Public Health, 15(1), 201-210.
Ergül, O.K. ve Çamlıyer, H. (2017). 12–14 yaş grubu ergenlerde ders dışı etkinlikler ve egzersiz kapsamında uygulanan fiziksel aktivite programının ilköğretim öğrencilerinin yaşam kalitesi üzerindeki etkileri. Dünya Spor Bilimleri Araştırmaları Kongresi, 23 - 26 Kasım 2017, Manisa / Türkiye.
Eruzun, C. (2017). Kadınların spor etkinliklerine katılmalarının boş zaman tatmini ve yaşam kalitesine etkilerinin araştırılması: B-fit spor merkezleri üyeleri örneği. Yüksek lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
Fernandes, R.A. ve Zanesco, A. (2010). Early physical activity promotes lower prevalence of chronic diseases in adulthood. Hypertension Research: Ofﬁcial Journal of the Japanese Society of Hypertension, 33(9), 926–931. doi:10.1038/hr.2010.106.
George, S.M., Alfano, C.M., Groves, J., Karabulut, Z., Haman, K.L., Murphy, B.A. ve Matthews, C.E. (2014). Objectively measured sedentary time is related to quality of life among cancer survivors. PLoS One, 9: e87937. doi: 10.1371/journal.pone.0087937.
Guallar-Castillón, P., Bayán-Bravo, A., León-Muñoz, L.M., Balboa-Castillo, T., López-García, E., Gutierrez-Fisac, J.L. ve Rodríguez-Artalejo, F. (2014). The association of major patterns of physical activity, sedentary behavior and sleep with health-related quality of life: A cohort study. Preventive medicine, 67, 248-254.
Herman, K.M., Hopman, W.M. ve Sabiston, C.M. (2015). Physical activity, screen time and self-rated health and mental health in Canadian adolescents. Preventive medicine, 73, 112-116.
Joseph, R.P., Royse, K.E., Benitez, T.J. ve Pekmezi, D.W. (2014). Physical activity and quality of life among university students: Exploring self-efficacy, self-esteem, and affect as potential mediators. Quality of life research, 23(2), 659-667.
Kolt, G.S., George, E.S., Rebar, A.L., Duncan, M.J., Vandelanotte, C., Caperchione, C.M., et al. (2017). Associations between quality of life and duration and frequency of physical activity and sedentary behaviour: Baseline findings from the WALK 2.0 ran-domised controlled trial. PloS one, 12(6), e0180072.
Kuyucu, M. (2017). Gençlerde akıllı telefon kullanımı ve akıllı telefon bağımlılığı sorunsalı: “Akıllı telefon (kolik)” üniversite gençliği. Global Media Journal, 7(14), 328-359.
Lapa, T.Y., Korkmaz, N.H. (2017). Fiziksel aktivite düzeyinin pozitif ve negatif duygu durumuna etkisinin cinsiyete göre karşılaştırılması: Akdeniz ve Uludağ Üniversiteleri örneği. Journal of Human Sciences, 14(4), 3177-3187.
Lindsay, D.B., Devine, S., Sealey, R.M., Leicht, A.S. (2016). Time kinetics of physical activity, sitting, and quality of life measures within a regional workplace: A cross–sectional analysis. BMC public health; 16(1), 786-795.
Malina, R.M. (2001). Physical activity and ﬁtness: Pathways from child-hood to adulthood. American Journal of Human Biology: The Ofﬁcial Journal of the Human Biology Council, 13(2), 162–172.
Meneguci, J., Sasaki, J.E., Santos, A., Scatena, L.M., Damião, R. (2015). Sitting time and quality of life in older adults: A population-based study. Journal of Physical Activity and Health; 12(11), 1513-1529. doi: 10.1123/jpah.2014-0233.
Nelson, C.C., Wagner, G.R., Caban-Martinez, A.J., Buxton, O.M., Kenwood, C.T., ve Sabbath, E.L.(2014). Physical activity and body mass index: the contribution of age and workplace charac-teristics. American journal of preventive medicine, 46(3), 42-51.
Noyan, C.O., Enez Darçın, A., Nurmedov, S., Yılmaz, O. ve Dilbaz, N. (2015). Akıllı telefon bağımlılığı ölçeğinin kısa formunun üniversite öğrencilerinde Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16, 73-81.
Omorou, A.Y., Langlois, J., Lecomte, E., Briançon, S. ve Vuillemin, A. (2016). Cumulative and bidirectional association of physical activity and sedentary behaviour with health-related quality of life in adolescents. Quality of Life Research, 25(5), 1169-1178.
Omorou, A.Y., Vuillemin, A., Menai, M., Latarche, C., Kesse-Guyot, E., Galan, P., Hercberg, S., Oppert, J.M. ve Briançon, S. (2016). 10-year cumulative and bidirectional associations of domain-specific physical activity and sedentary behaviour with health-related quality of life in French adults: Results from the SU.VI.MAX studies. Preventive Medicine, 88, 66-72.doi: 10.1016/j.ypmed.2016.03.023.
Owen, N., Healy, G.N., Matthews, C.E. ve Dunstan, D.W. (2010) Too much sitting: the population-health science of sedentary behavior. Exercise and Sport Sciences Reviews, 38, 105–113.
Özdemir, O., Özşaker, M., Ersöz, G. (2016). Serbest zaman etkinliği olarak egzersiz yapan üniversite öğrencilerinde güdüsel yönelim ve psikolojik iyi oluş ilişkisi. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counselling, 5(2),13-22.
Peterson, N.E., Sirard, J.R., Kulbok, P.A., DeBoer, M.D. ve Erickson, J.M. (2018). Sedentary behavior and physical activity of young adult university students. Research in nursing and health, 41(1), 30-38.
Ravens-Sieberer, U., Wille, N., Badia, X., Bonsel, G., Burström, K., Cavrini, G., et al. (2010). Feasibility, reliability, and validity of the EQ-5D-Y: results from a multinational study. Quality of life research, 19(6), 887-897.
Sabbağ, Ç., Aksoy, E. (2011). Üniversite öğrencileri ve çalışanların boş zaman etkinlikleri: Adıyaman örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 10-23.
Sağlam, Y. ve Yılmaz, G. (2017). Evaluation of physical activity levels and quality of life of teachers. Acta Kinesiologica, 11 (1), 25-32.
Sağlık Bakanlığı. (2015). Türkiye fiziksel aktivite rehberi 2014. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 940, Ankara.
Sedentary Behaviour Research Network (2012). Letter to the editor: Standardized use of the terms “sedentary” and “sedentary behaviours. Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 37, 540–542. doi: 10.1139/h2012-024.
Taricco, M., Dallolio, L., Calugi, S., Rucci, P., Fugazzaro, S., Stuart, M., Pillastrini, P., Fantini, M.P., Esercizio Fisico di Gruppo/2009 In-vestigators. (2014). Impact of adapted physical activity and therapeutic patient education on functioning and quality of life in patients with postacute strokes. Neurorehabilitation and Neural Repair, 28: 719–728. doi: 10.1177/1545968314523837.
Tekkanat, Ç. (2008). Öğretmenlik bölümünde okuyan öğrencilerde yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite düzeyleri. Yüksek lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Tözün, M., Sözmen, M.K. ve Babaoğlu, A.B. (2017). Türkiye’nin batısında bir üniversite’nin sağlık ile ilişkili okullarında beslenme alışkanlıkları ve bunun obezite, fizik aktivite ve yaşam kalitesi ile ilişkisi. Türk Dünyası Uygulama Ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi, 2(1), 1-16.
Tremblay, M.S., Aubert, S., Barnes, J.D., Saunders, T.J., Carson, V. ve Latimer-Cheung, A.E (2017). Sedentary behavior research net-work (SBRN)–terminology consensus project process and out-come. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Ac-tivity, 14(1), 75-92. doi: 10.1186/s12966-017-0525-8.
Tremblay, M.S., Colley, R.C., Saunders, T.J., Healy, G.N. ve Owen, N. (2010). Physiological and health implications of a sedentary life-style. Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism,35, 725–40.
Vagetti, G.C., Barbosa Filho, V.C., Moreira, N.B., de Oliveira, V., Maz-zardo, O. ve de Campos, W. (2014). Association between physi-cal activity and quality of life in the elderly: a systematic review, 2000–2012. Revista Brasileira de Psiquiatria, 36, 76–88. doi:10.1590/1516-4446-2012-0895.
World Health Organization (2018). Global action plan on physical activity 2018–2030: More active people for a healthier world. Geneva: World Health Organization. Available from: http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/272722/9789241514187-eng.pdf
Wu, X.Y., Han, L.H., Zhang, J.H., Luo, S., Hu, J.W. ve Sun, K. (2017). The influence of physical activity, sedentary behavior on health-related quality of life among the general population of children and adolescents: A systematic review. PloS one, 12(11): e0187668. doi: 10.1371/journal.pone.0187668.