Anne Baba Tutumlarından Kaynaklanan, İhmal ve Duygusal İstismara Maruz Kalmış Çocukların En Çok Kullandığı Savunma Mekanizmaları Üzerine Bir Literatür Taraması

Bu çalışmanın amacı, çocuklar üzerindeki ihmal ve duygusal istismara neden olan anne baba tutum ve davranışlarının, çocuklar üzerinde bıraktığı duygusal çatışma sonucu, çocukların bu çatışmanın üstesinden gelebilmek için kullandığı savunma mekanizmalarını konu alan çalışmaların analiz ve sentez süreçlerinden geçirilerek sunulmasıdır. Çeşitli tezler, makaleler, kitaplar ve bugüne kadar öğrenilen tüm bilgi ve deneyimler çalışma kapsamına alınmış; bu çalışmalarda ulaşılan bulgular çerçevesinde analiz edilmiştir. İlk çocukluk yıllarını kapsayan okul öncesi (0-6 yaş grubu) dönem ele alınmıştır. Literatür taramasına dahil edilen tüm çalışmaların ortak yönü, bilinçli ya da bilinçsizce uygulanan anne baba tutumlarının, çocukları olumsuz yönde etkilediği sonucuna ulaşılmasıdır. Çocukların ihtiyaç duydukları sevgi, onay ve değer olgularının aksi yönünde gerçekleşen olumsuz tutum, duygusal ihmal ve istismarın, buna maruz kalan çocukların bilinçdışı olarak kullandıkları savunma mekanizmaları üzerinde olumsuz yönde etkili olduğu görülmektedir. Bu araştırma yıkıcı anne baba tutumlarının yol açtığı duygusal ihmal ve istismarının çocuklardaki iç çatışmaların üstesinden gelmek için kullandıkları savunma mekanizmalarına ve bununla ilişkili olarak benlik saygısı ve duygusal gelişimlerine etkisi üzerine bir ışık tutmak amacı taşımaktadır. 

A Literature Review Study on The Most Used Defense Mechanisms of The Children Who Are Exposed to Neglect and Emotional Abuse By Parents Attitudes

The purpose of this study is to present the analysis and synthesis processes of the defense mechanisms used by children who live emotional conflict in their mind because of the parents' attitudes and behaviors that cause neglect and emotional abuse on children. Various theses, articles, books and all the knowledge and experiences learned so far have been included in the scope of the study and there were analyzed on the basis of findings from these studies. The first years of childhood which is 0-6 age group is included in this study. The common aspect of all studies involved in literature review study is the attainment of parental attitudes, whether consciously or unconsciously, that adversely affect children. Negative attitudes, emotional neglect and exploitation that children face in the opposite direction of love, approval and value are seen to have an adverse impact on the defense mechanisms they use unconsciously. This research is aimed to shed light on the impact of emotional neglect and abuse of destructive parental attitudes on defense mechanisms and their associated self-esteem and emotional development in order to overcome internal conflicts in children.

___

  • Aktürk, F.M. (2015). Çocukları okul öncesi eğitime devam eden (5 yaş grubu) ebeveynlerin ana-baba tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Arıcıoğlu, A. (2003). Sekizinci sınıf öğrencilerinin algıladıkları duygusal istismarın yordanması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Arntz, A., Jacob, G. (2016). Uygulamada şema terapi / şema mod yaklaşımına giriş rehberi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Baumrind, D. (1980). New directions in socialization research. American Psychologist, 35 (7), 639- 652.
  • Blackman, S. J. (2014). Zihnin kendini koruma yolları. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Yayınları.
  • Branstetter, A.S., Bower, H., Komien, J., Amass, L. (2008). A history of sexsual, emotional, or physical abuse predicts adjustment during opioid maintanence treatment. Journal of Substance Abuse Treatment, 34(2), 208-214.
  • Calam, R., Bolton, C., Barrowclough, C., Roberts, J. (2002). Maternal expressed emotion and clinician ratings of emotional maltreatment potential. Child Abuse and Neglect, 26(10), 1101.
  • Çağdaş, A. (2012). Anne-baba-çocuk iletişimi. Ankara: Eğiten Kitap.
  • Cüceloğlu, D. (1998). İçimizdeki çocuk. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Darling, N. ve Steinberg, L. (1993). Parenting style as context: An integrative model. Psychological Bulletin, 113(3), 487-496.
  • Doğanlı, B., ve Karaörs, G. (2017). Çocuk istismari ve sosyal devlet kapsaminda çocuk istismarina yönelik alinan önlemler. The Journal of International Scientific Researches, 2(7), 82-92.
  • Dursun, A. (2010). Okul öncesi dönemdeki çocukların davranış problemleriyle anne- baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Ersanlı, K., Yılmaz, M., Özcan, K. (2013). Algılanan duygusal istismar ölçeği (ADİÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 147-164.
  • Firestone, R. (1985). The fantasy bond: Structure of psychological defenses. New York: Human Sciences Press.
  • Freud, A. (2011). Ben ve savunma mekanizmaları. (çev. Erim, Y.). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Geçtan, E. (1993). İnsan olmak. Ankara: Remzi Kitapevi.
  • Geçtan, E. (2002). Psikanaliz ve sonrası. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Geçtan, E. (1997). Psikodinamik psikiyatri ve normaldışı davranışlar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Glaser, D. (2002). Emotional abuse and neglect (Psychological Maltreatment): A conceptual framework. Child Abuse and Neglect, 26(6-7), 697-714.
  • Graham-Bermann, S. A., ve Levendosky, A. A. (1997). The social functioning of preschool-age children whose mothers are emotionally and physically abused. Journal of Emotional Abuse, 1(1), 59-84.
  • Horney, K. (1991). Ruhsal çatışmalarımız. Ankara: Öteki Yayınları.
  • Jersild, A.T. (1979). Çocuk psikolojisi. (çev. Günçe, G.). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını.
  • Kalem, E. (1999). Life style index (yaşam biçimi ölçeği) ego savunma mekanizmaları testinin Türkçe formu dil eşdeğerliliği, güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Katz, J., Arias I. (1999). Psychological abuse and depressive symtoms in dating women: Do different types of abuse have differential effects?. Journal of Family Violence, 14(3), 281-295.
  • Kaya, M. (1997). Ailede anne-baba tutumlarının çocuğun kişilik ve benlik gelişimindeki rolü. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9(9), 193-204.
  • Maslow, A. (2001). İnsan olmanın psikolojisi. İstanbul: Kuraldışı Yayıncılık.
  • Miller, A. (2015). Beden asla yalan söylemez. İstanbul: Okuyan Us Yayıncılık.
  • Miller, A. (2015). Yetenekli çocuğun dramı. İstanbul: Profil Yayıncılık.
  • Murty, S., Asa, C.P., Zwerling, C., Burmeister, L.F., Merchont, J.A. (2003). Physical and emotonal partner abuse reported by men and women in a rural community. American Journal of Public Health, 93(7), 1073-1075.
  • Özgüven, İ.E. (2010). Ailede iletişim ve yaşam. Ankara: PDREM Yayınları
  • Rafaeli, E., Bernstein, D. P., ve Young, J. (2017). Şema terapi-ayırıcı özellikler. İstanbul: Psikonet Yayınları.
  • Sümer, N., Aktürk, E. ve Helvacı E. (2010). Anne-baba tutum ve davranışlarının psikolojik etkileri: Türkiye’de yapılan çalışmalara toplu bakış. Türk Psikoloji Yazıları, 13 (25), 42-59.
  • Tuzgöl, M. (1998). Ana-baba tutumları farklı lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yavuzer, H. (2006). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yılmazer, Y. (2007). Anne-baba tutumları ile ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okul başarısı ve özerkliklerinin gelişim arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.