YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ DERS KİTAPLARINDAKİ YAZMA ETKİNLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Bu çalışmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan Türkçeye Yolculuk kitabının A1, A2, B1, B2 ve C1 düzeylerinde yer alan yazma etkinliklerinin farklı yazma yaklaşımları bağlamında değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda her düzeyde yer alan yazma etkinlikleri Yaylı (2014; 2015) ve Hyland (2003) tarafından kategorileştirilen biçimsel yaklaşım, işlevsel yaklaşım, yaratıcı ifade yaklaşımı, süreç yaklaşımı, içerik odaklı yaklaşım ve okur odaklı yaklaşıma göre incelenmiştir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi şeklinde desenlenmiştir. Kitaptaki üniteler belli bir kavrama yönelik şekillendirilmiş ve yazma etkinlikleri bu kavrama koşut yapıda ve benzer içerikte tasarlanmıştır. Bu bağlamda temel düzeyde yazma etkinliklerinin biçimsel yaklaşım; orta ve yüksek düzeyde ise işlevsel ve yaratıcı ifade yaklaşımı bağlamında hazırlandığı gözlenmiştir. Kitapta okur ve süreç odaklı yazma yaklaşımlarına hiç rastlanmamış ancak az miktarda içerik odaklı yaklaşıma yer veren etkinlik örnekleri bulunmaktadır. Kitabın özellikle ileri düzeylerinde yaratıcı yazma etkinliklerine yer verilmesi, öğrencilerin yaratıcılığını teşvik eden ve daha çok özgün örneklere değinilmesi önerilmektedir.

AN ANALYSIS OF WRITING ACTIVITIES IN TEACHING TURKISH AS A FOREIGN LANGUAGE TEXTBOOKS

In this study, it is aimed to analyse the writing activities at A1, A2, B1, B2 and C1 levels in the book, Türkçeye Yolculuk, which is used in teaching Turkish as a foreign language, in the context of different writing approaches. For this purpose, writing activities at all levels were analysed according to the in terms of the principles of focus on language structures, focus on text functions, focus on creative expression, focus on the writing process, focus on content and focus on reader that were categorized by Yaylı (2014; 2015) and Hyland (2003). The research was designed as document analysis, one of the qualitative research methods. The units in the book are shaped for a certain concept and the writing activities are designed in parallel with this concept and with similar content. In this context, language structures of writing activities at the basic level; it was observed that it was prepared in the context of focus on text functions and focus on creative expression at medium and high level. In the book, there are examples of activities that do not focus on the writing process and focus on reader but some of the few writing activities exemplified focus on content writing. It is recommended to include creative writing activities, especially at the advanced levels of the book, and to include more original examples that encourage students' creativity.

___

  • Açık, F. & İltar, F. (2019). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde metin türlerinin sınıflandırılması ve ders kitaplarında yer alan okuma metinlerinin değerlendirilmesi, Türkiyat Mecmuası, 29 (2), 311-346.
  • Calkins, L. M. (1986). The art of teaching writing. Portsmouth, NH; Heinemann.
  • Cristopher, E. (1996). Teaching creative writing in the elementary school. Eric Digest, http:/www.ed.gov/databases/ERIC_digest/
  • Crossley, S. A. ve McNamara, D. S. (2011). Shared features of L2 writing: Intergroup homogeneity and text classification. Journal of Second Language Writing, 20, 271–285
  • Çakır, İ. (2010). Yazma becerisinin kazanılması yabancı dil öğretiminde neden zordur? Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(1), 165-176.
  • Coşkun, E., Balcı, A., ve Özçakmak, H. (2013). Trends in writing education: An analysis of postgraduate theses written in Turkey. Procedia Social and Behavioral Sciences, 93, 1526-1530.
  • Demir, S. (2020). İzmir ve İstanbul yabancılar için Türkçe ders kitaplarının yazma yaklaşımları bakımından değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Nevşehir Üniversitesi.
  • Doğan, Y. (2020). Süreç̧ temelli yazma eğitiminin bir boyutu olarak “hazırlık”. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 326- 342.
  • Göçer, A. (2007). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi. Dil Dergisi, 137, 30-48.
  • Graham, S. & Hebert, M. (2010). Writing to read: Evidence from how writing can improve reading: A report from Carnegie Corporation of New York. Alliance for Excellent Education, Washington, DC.
  • Graves, D. H. (1983). Writing: Teachers and children at work. Exeter: Heinemann Educational Books.
  • Güneş, F. (2014). Yabancı Dil Olarak Türkçe Yazma Öğretimi: Yaklaşım ve Modeller. Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi: Kuramlar, Yaklaşımlar, Etkinlikler. (Ed. Şahin, A.) Ankara: Pegem Akademi
  • Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşım ve modeller. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Güneş, F. (2017). Türkçe öğretiminde etkinlik yaklaşımı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(1), 48-64
  • Güvercin, A. (2012). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde tömer modeli yazma eğitimi ve süreç temelli yazma modelinin karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
  • Hasırcı, S. (2019). Yabancılara Türkçe öğretimine yönelik ders kitaplarının konuşma becerisi açısından karşılaştırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(2), 1068-1098.
  • Hyland, K. (2003). Second langauge writing. Cambridge, UK: CUP.
  • Heaton, J. B. (1990). Writing English language test. Longman Inc.
  • Kara, M. & Çekici Y. M. (2017). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarında metinler arası aşamalılık: yedi iklim Türkçe ve İzmir üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı 2, s. 411-426.
  • Karatay, H. (2015). Süreç temelli yazma modelleri: 4+1 planlı yazma ve değerlendirme modeli. İçinde Murat Özbay (Ed.), Yazma eğitimi (s. 21-48). Ankara: Pegem Akademi
  • Kocayanak, D. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe ders kitaplarında yer alan konuşma becerisi etkinliklerinin karşılaştırılması. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 4 (2021 Yunus Emre ve Türkçe Yılı Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Özel Sayısı), 123-139.
  • Köse, D. (2005). Avrupa Konseyi Yabancı Diller Ortak Başvuru Metni’ne Uygun Türkçe Öğretiminin Başarıya ve Tutuma Etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Kurudayıoğlu, M. (2003). Konuşma eğitimi ve konuşma becerisini geliştirmeye yönelik etkinlikler. TÜBAR-XIII, 287-309.
  • Larios, J. R. D., Mnchon, R., Murphy, L. Ve Marın, J. (2008). The foreign language writer’s strategic behaviour in the allocation of time to writing processes. Journal of Second Language Writing, 17, 30–47.
  • Lüle Mert, E. (2014) Türkçenin eğitimi ve öğretiminde dört temel dil becerisinin geliştirilmesi sürecinde kullanılabilecek etkinlik örnekleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(1), 23-48.
  • Milli Eğitim Bakanlığı, (2012). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6-8. Sınıflar). Milli Eğitim Bakanlığı, Yayınları, Ankara.
  • Oral, G. (2008). Yine yazı yazıyoruz (3. baskı). Ankara: Pegem Akademi
  • Özbal, B. & Genç, A. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarında dinleme becerisi alanında kullanılan alıştırmaların değerlendirilmesi. SEFAD, (42) 197-212.
  • Özcan, E. & Dağ Tarcan, Ö. (2020). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ders Kitaplarındaki Okuma Metinlerinde Yer Alan Sözcüklerin Sıklık Görünümleri. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 72-80.
  • Özdemir, E. (2021). Erciyes Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi akademik Türkçe kitap setlerinin dinleme ve yazma etkinlikleri açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Nevşehir Üniversitesi.
  • Özdemir, O. (2019). Yazma eğitiminde süreç, tür ve süreç-tür temelli yaklaşımların kullanımları. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(1), 545-573.
  • Raimes, A. (1991). Tecniques in teaching writing. New York: Oxford University Press.
  • Richard, J. C. (2006). Communicative language teaching today. New York: Cambridge University Press.
  • Shih, M. (1986). Content based to teaching academic writing. TESOL Quarterly, 20, 617-648.
  • Silva, T .(1990). Second language composition instruction: Developments, issues and directions. In B. Kroll (Ed.), Second language writing: Research insights for the classroom (ss.11-23), Cambridge University Press, Cambridge.
  • Stemler, S. (2001). An Overview of Content Analysis. Practical Assessment, Research & Evaluation, 7(17).
  • Tavşancıl, E. ve Aslan, A. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayınları, İstanbul, ISBN: 975331310-1.
  • Tok, M. (2013). Yabancılara Türkçe Öğretimi Ders Kitaplarındaki Yazma Çalışmalarının Değerlendirilmesi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (6/1), 249-279.
  • Tompkins, G. E. ve Collom, S. (2004). Sharing the pen: Interactive writing with young children. Upper Saddle River, NJ: Pearson
  • Ülper, H. (2008). Bilişsel süreç modeline göre hazırlanan yazma öğretim programının öğrenci başarısına etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Yalçın, A. (2002). Türkçe öğretim yöntemleri yeni yaklaşımlar. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Yalçın, Ç. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarında yer alan dinleme etkinliklerinin dil öğrenme stratejileri açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Nevşehir Üniversitesi.
  • Yaylı, D (2014) Yabancı dilde yazma eğitiminde yaklaşımlar. D. Yaylı ve Y. Bayyurt (Ed.) Yabancılara Türkçe öğretimi: Politika, yöntem ve beceriler (3. Baskı), ss. 71-90, Anı Yayıncılık.
  • Yaylı, D. (2015). Yazma becerisinin öğretimi. N. Bekleyen (Ed.) Dil öğretimi (ss.288-308). Ankara: Pegem Akademi.
  • Yaylı, D. & Yaylı, D. (2018). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında yazma etkinliklerinin değerlendirilmesi (Yedi İklim Türkçe örneği). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 44: 132-145.
  • Willis, S. (2001). Teaching young writers feedback and coaching help students hone skills. In C. Jago (Ed.), Language Arts: A Chapter of the Cirriculum Handbook (pp. 125-129). Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.