Pınar GÜNER, Hilal AKSOY, Hande BÖLÜKBAŞI, İsa DEDE

Yakınlarında Meme Kanseri Bulunan Kişilerde Tutum ve Davranış Değişikliklerinin Değerlendirilmesi

Amaç: Bu çalışmanın amacı yakınlarında meme kanseri bulunan kişilerin bilgi ve destek ihtiyaçlarının ne ölçüde karşılandığını belirlemektir.Yöntem: Bu kesitsel tanımlayıcı çalışma, Mayıs-Eylül 2019 tarihleri arasında Onkoloji Bilim Dalı’nda yakınları meme kanseri tanısı ile izlenen 177 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara anket ve sosyodemografik özellikler ile “Bilgi ve Destek İhtiyaçları Ölçeği” uygulanmıştır.Bulgular: Katılımcıların ortalama yaşı 39,70 ± 14,10 idi. 66’sı (% 37,30) ilkokul mezunu, 106’sı (% 59,90) ev hanımı ve 124’ü (% 70,10) evliydi. Kadınlarda en yaygın meme kanseri tarama yöntemleri% 68,40 (121) ile kendi kendine muayene ve% 54,20 (96) ile mamografi idi. Meme kanseri taraması yaptıran katılımcı sayısı 78 (% 44,30) idi. Bilgi gereksinimleri ortalama puanı 3,50 ± 0,09 ve destek gereksinimleri ortalama puanı 3,30 ± 0,18 idi. İstatistiksel analizler SPSS 21.0 programı ile yapıldı.Sonuç: Yakın çevresinde meme kanseri olan kadınların meme kanserinin nedenleri, tarama yöntemleri, tedavi yöntemleri ve önlenmesi konusunda sağlık profesyonelleri tarafından bilgi durumlarının, tutumlarının ve ihtiyaçlarının belirlenmesi gerekmektedir. Bu sayede meme kanseri taramasının yaygınlaşması sağlanarak erken tanı konulan hasta sayısı artacak ve tedavide daha yüksek başarı sağlanacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Meme Kanseri, Kendi Kendine Muayne, Bilgi, Destek

Evaluation of Attitudes and Behavioral Changes in Relatives of Patients with Breast Cancer

Objective: The aim of this study was to determine the information and support needs of breast cancer patients’ relatives and to what extent they were met.Methods: This cross-sectional descriptive study was conducted with 177 participants whose relatives were followed up with breast-cancer diagnosis in the Oncology Department between May and September 2019. The questionnaire and sociodemographic characteristics and “Information and Support Needs Scale” were applied to the participants.Results: The mean age of the participants was 39.70±14.10. 66 (37.30%) were primary school graduates, 106 (59.90%) were housewives and 124 (70.10%) were married. The most common breast cancer screening methods for women were 68.40% (121) self-examination and 54.20% (96) mammography. The number of participants who had breast cancer screening was 78 (44.30%). The mean score of information requirements was 3.50±0.09 and the mean score of support requirements was 3.30±0.18. with Statistical analysis were performed with SPSS 21.0 program.Conclusion: It is necessary to determine the knowledge status, attitudes and needs of women who have breast cancer in their neighborhood by the health professionals about the causes, screening methods, treatment methods and prevention of breast cancer. In this way, it will increase the spread of breast cancer screening, the number of patients diagnosed early and the success of treatment.

Keywords:

Breast Cancer, Self-Examination, Information, Support,

PDF

___

Sohbet R, Karasu F. Kadınların meme kanserine yönelik bilgi, davranış ve uygulamalarının incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;6(4):113-21.
Torre L, Bray F, Siegel R, Ferlay J, Lortet-Tieulent J, Jemal A. Global cancer statistics, 2012 CA Cancer J Clin 2015;2015(65):87-108. https://doi.org/10.3322/caac.21262
Siegel RL, Miller KD, Jemal A. Cancer statistics, 2019. CA: a cancer journal for clinicians. 2019;69(1):7-34. https://doi.org/10.3322/caac.21551
WHO. IARC. Globocan 2018. Estimated number of new cases in 2018.
Anderson BO, Yip CH, Smith RA, Shyyan R, Sener SF, Eniu A, et al. Guideline implementation for breast healthcare in low-income and middle-income countries: overview of the Breast Health Global Initiative Global Summit 2007. Cancer. 2008;113(8 Suppl):2221-43. https://doi.org/10.1002/cncr.23844
Gençtürk N, Akyolcu N. Meme Kanserli Kadınların, Birinci Derece Akrabalarının Bilgi Arama Davranışlarının Değerlendirilmesi ve Bilgi Gereksinimlerinin Giderilmesinde Eğitimin Etkinliği. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2004;13(55):1-20.
Gross RE. Breast cancer: risk factors, screening, and prevention. Semin Oncol Nurs. 2000;16(3):176-84. https://doi.org/10.1053/sonc.2000.8110
Başkanlığı HSGMKD. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser-tarama-standartlari/listesi/meme-kanseri-tarama-program%C4%B1-ulusal-standartlar%C4%B1.html 2020 [
Chalmers KI, Luker KA, Leinster SJ, Ellis I, Booth K. Information and support needs of women with primary relatives with breast cancer: development of the Information and Support Needs Questionnaire. J Adv Nurs. 2001;35(4):497-507. https://doi.org/10.1046/j.1365-2648.2001.01866.x
Chalmers K, Marles S, Tataryn D, Scott-Findlay S, Serfas K. Reports of information and support needs of daughters and sisters of women with breast cancer. Eur J Cancer Care (Engl). 2003;12(1):81-90. https://doi.org/10.1046/j.1365-2354.2003.00330.x
Uzun Ö, Karabulut N, Karaman Z. Hemşirelik Öğrencilerinin Kendi Kendine Meme Muayenesi ile İlgili Bilgi ve Uygulamaları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2004;7(1).
Karayurt Ö, Coşkun A, Cerit K. Hemşirelerin Meme Kanseri ve Kendi Kendine Meme Muayenesine İlişkin İnançları ve Uygulama Durumu. Meme Sagligi Dergisi/Journal of Breast Health. 2008;4(1).
Gölbaşı Z, Çetin R, Kalkan S, Durmuş T. Üniversite öğrencisi kızların meme kanseri ve kendi kendine meme muayenesi ile ilgili bilgi ve davranışları. Meme Sağlığı Dergisi. 2010;6(2):69-73.
Güzel N, BAayraktar N. Kadınların Meme Kanserinin Erken Tanısına Yönelik Farkındalıklarının ve Uygulamalarının Belirlenmesi. Journal of Hacettepe University Faculty of Nursing. 2019;6(2).
Andıç S. Birinci derece yakınlarında meme kanseri olan kadınların bilgi ve destek gereksinimlerinin saptanması. Izmir: DEÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2011.
Tunin R, Uziely B, Woloski‐Wruble AC. First degree relatives of women with breast cancer: who's providing information and support and who'd they prefer. Psycho‐Oncology. 2010;19(4):423-30. https://doi.org/10.1002/pon.1596