Kuruluşundan IV. yüzyıla kadar Antakya

2300 yıllık tarihe sahip olan Antakya, birçok medeniyete merkez olmasıyla dünya tarihine yön veren önemli şehirlerden biridir. Makedonya Kralı Büyük İskender’in komutanlarından Selevkos I. Nikator, M.Ö. 300 yılında Antakya’yı kurdu. Böylece M.Ö. 300 yılında Selevkos Krallığı’nın başkenti olan Antakya, Grek kültürü ile doğu kültürünün kesiştiği merkez konumuna geldi. Bu dönem, Roma İmparatoru Pompei’nin M.Ö. 64 yılında Antakya’yı alarak Selevkos Krallığı’nı yıkmasına kadar devam etti. M.Ö. 64 yılında Antakya’nın Roma İmparatorluğu’nun hâkimiyetine girmesiyle Antikçağ’da Roma dünyasının sosyal, idari ve ekonomik yapısı Antakya’nın şehir yaşamında önemli bir etkiye sahip oldu. M.S. 35-50 yılları arasında Roma İmparatorluğu’nun dört büyük şehrinden biri olan Antakya’da dünya tarihine yön veren olaylardan biri oldu. Bu olay Kudüs’te Hz. İsa’nın havarilerine yapılan baskıdan dolayı Havari Barnabas, Pavlos ve Petrus’un Antakya’ya gelerek putperest Roma halkını Hıristiyanlığa davet etmesiydi. Böylece havarilerin Antakya’ya gelerek Hz.İsa’nın öğretisini anlatmaları sonucunda Antakya’da putperestliği bırakarak Hz.İsa’nın öğretisini kabul eden büyük bir topluluk oluştu. Bu topluluğa Antakya’da ilk kez ‘‘Hıristiyan’’ adı verildi. Roma İmparatorluğu’nun dört büyük şehrini ziyaret eden havariler bu dört şehir (Kudüs, İskenderiye, Roma, Antakya)’de ilk kiliseleri kurdular. Daha sonraki yıllarda bu dört şehir patriklik merkezi ilan edildi. İlk kiliselerin kurulmasından sonra beş asır boyunca Antakya, Roma-Bizans İmparatorluğu’nun dini, idari ve askeri yönetim merkezi olarak Suriye bölgesinde etkili konumunu devam ettirdi.

Antioch from the foundation to the fourth century

Antakya founded by Seleucids B.C. 300 was one of the biggest cities of the world during antiquity and medieval ages. During this era Antakya was cultural, commercial and religious centre of the Eastern world. Antakya was invaded by Emperor Pompei 64 B.C Thus in Antakya Roman reign commenced. This period lasted until the Muslims conquest. 636 A.D. with the conquest of the city by Emperor Pompei it was ruled as an autonomous city within the empire. In Antakya history one of the most eminent events during the reign of Emperor Caligula desciple of the Jesus Christ Saint Barnabas Pavlos and Peter settled in the city to emit the Christianity. As a result of the missionary services done by these Saint they could congregate a mass which is called for the first time as Christians in Antioch. From Antioch, Christianity spread throughout the Roman World 37 A.D. During the Spread of Christianty in Roman territory Christians saw an unprecedented salughter and torture. In 313 A.D with the Great Constantin’s Milan decree Christians were relieved of torture inflicted by the Roman Emperor. Roman Emperors used Antakya as a military base. Antioch was one of the greatest cities of the East of Byzantium and the administrative centre of Syria.

PDF

___

Abu’l Farac, (1999). Gregory, Abu’l Farac Tarihi (Çev.Ömer Rıza Doğrul) T.T.K Basımevi, Ankara:
Akşit, O.(1985). Roma İmparatorluğu Tarihi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
Marcellinus A. M. (1935). Res Gestae; text, Commentary and with an English translation by John C. Rolfe , III Vol. , Harvard University Press
Atiya, S. A.(1968). A History of Eastern Christianity, London: Butler and Tanner Ltd.
Barrow, R.H.( 1985). Romalılar (Çev.E. Gürol ), İstanbul: Varlık Yayınları.
Baydur, N. (1999). İmparator Julianus, Arkeoloji ve sanat Yay., İstanbul,
Bickerman, E. (1983). The Cambridge History of Iran; The Seleucid Period, Ed. Ehsan Yarshaster, 3.Vol. Cambridge Univ. Pres.
Bosch, C. (1983). Roma Târihinin Ana Hatları (Çev. Sabahat Atlan), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
Burkitt, F. C. (1904). Early Eastern Christianity: St.Margaret’s lectures on the Syriac-Speaking Church, London, John Murray.
Corvin, V. (1960). St. İgnatus and Christianity in Antioch, Yale Univ. Pres.
Demircioğlu, H. (1998). Roma Târihi, I.Cilt, Ankara: T.T.K. Yayınları.
Downey, G. (1961). A History of Antioch in Syria from Seleucus to the Arap Conquest, , New Jersey: Princeton University Pres.
Dvornik, F. (1990). Konsiller Tarihi, İznik’ten II. Vatikana (çev.Mehmet Aydın), Ankara: T.T.K. Yayınları.
Eusebius, (1965). The History of the Church from Chrıst to Constantine (Translated by G.A. Williamson), London: Penguin books Ltd.
Fortescue, A. (1908). The Ortodoks Eastern Church,London (Catholic Truth Society).
Freen, W.H.C. (1979). The Rise of the Monophysite Movement;Chapters in the History of the Church in the fifth and sixth Centuries, Cambridge: Univ. Pres.
Garsoian, N. (1983). The Cambridge History of Iran; Byzantium and Sasanians, Ed.Ehsan Yarshater, Vol.3. Cambridge Univ. Press.
Grant, M. (1998). From Rome to Byzantium, New York.
Haddad,G. (1949). Aspect of Social life in Antioch in Hellenistic-Roman Period, Chicago.
Hitti, K. P. (1980). Siyasi ve Kültürel İslam Tarihi (Çev. Salih Tuğ), İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
Iğnatus, Y. (1957). Târihu’l Kenise , I. Cilt. Beyrut.
Bilhmeyer K. – Tuchle H. (1972). I. ve IV. Yüzyıllarda Hıristiyanlık, (Çev. A. Güral), İstanbul.
Levtchenko, M.V. (1979). Bizans Tarihi (Çev. E. Berktay) I. Basım, İstanbul: Milliyet Yayınları.
Liebeschuetz, J.H.W.G. (1972). Antioch; City and Imperial Administration in the later Roman Empire, Oxford.
Mansel, Arif M. (2004). Ege ve Yunan Târihi,. Ankara: T.T.K. Yayınları.
Norwich, J. J. (1990). Byzantium; The Early Centuries , London: Penguin boks Ltd.
Ostrogorsky, G. (1981). Bizans Devleti Tarihi, (Çev. Fikret Işıltan), Ankara: T.T.K. Yayınları.
Theophanes. (1997). The Chronicle of Theophanes Confessor: Byzantine and Near Eastern History, A.D. 284-813, translated by Cyril Mango and Roger Scott, Oxford University Press.
Vasiliev, A. A. (1943). Bizans İmparatorluğu Tarihi, (Çev. A. Müfid Mansel),Ankara: Maarif Matbaa.
Wallace-Hadrill, D. S. (1982). Christian Antioch: A Study of Early Christian thought in the East, Cambridge Univ. Pres.