Mevlüt DOĞAN, Yunus KARAKUYU, Neslihan UTKU, İsmail MARULCU

İlköğretim fen ve teknoloji dersi fizik ünitelerinde kavram haritalarının kullanımı

Bu araştırmanın amacı ilköğretim Fen ve Teknoloji dersinde kavram haritalarının etkin olarak kullanılıp kullanılmadığına yönelik öğrenci görüşlerini belirlemektir. Bu amaçla bir tutum ölçeği geliştirilerek Afyonkarahisar ilinde bulunan basit tesadüfî örnekleme yöntemiyle 14 ilköğretim okulundan seçilen 150 tane 4. sınıf, 250 tane 5. sınıf ve 250 tane 6. sınıf olmak üzere toplam 650 tane ilköğretim öğrencisine uygulanmıştır. Genel tarama modelinde yapılan bu çalışmada, veri analizi için t-testi, tek yönlü varyans analizi, frekans ve yüzdelik değerler kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular çerçevesinde; öğrencilerin kavram haritalarının kullanımına yönelik tutumlarının olumlu yönde olduğu belirlenmiştir. Bağımsız değişkenlerden; cinsiyet ve sınıf seviyesi arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır.

Use of concept maps about physics topics in primary science and technology courses

The aim of this study is to determine views of students whether or not they use concept maps effectively at Primary Science and Technology courses For this aim an attitude scale test which has 39 substances was developed by the researchers. Validity and confidency of this test were analyzed. After the made analysis of factor, 16 substances whose burden factors were low, were removed from survey. The survey decreased to 23 substances and again applied confidency analysis these choices, the result was found .86. This scale was applied with using basic and random method on chosen 150 4th grade pupils, 250 5th grade pupils and 250 6th grade pupils who study in 14 primary schools in Afyonkarahisar. Using general scanning model in this study was ttest, One Way ANOVA test, and frequency and percentage values. As a result of research findings obtained, students’ attitudes towards using concept maps were identified that it was positive. According to gender and class levels, which were independent variables, there were no significant differences of students’ towards using concept maps.

PDF

___

Adler, S. (1995). Helping “Teachers Build Complex Conceptual Frameworks. In Ron Hoz & Moshe Silberstein” (Eds.) Partnerships of Schools and Institutions of Higher Education in Teacher Development (pp. 85-100). Israeli Ben Gurion University of the Negev Press.
Akpınar, E.(2003). Buluş Stratejisiyle Enerji İlişkili Fen Öğretimi: Canlılar İçin Madde ve Enerji Ünitesi. Yüksek Lisans Tezi, D.E.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Altın, K., (2002). “Fen Öğretiminde Bilgisayardan Yararlanma: Uygulama Örnekleri”, Deniz Harp Okulu, Tuzla, İstanbul.
All, J. A. , Huycke, I. L. ve Fisher, J. M. (2003). “Instructional Tools for Nursing Education: Concept Maps”, Nursing Education Perspectives, 24(6), 311- 317.
Atasoy, B., (2002). Fen Öğrenimi ve Öğretimi, Ankara.
Aykanat, F., Doğru, M., Kalender, S. (2005) Bilgisayar Destekli Kavram Haritaları Yöntemiyle Fen Öğretiminin Öğrenci Başarısına Etkisi Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (2), 391-400
Barertholz, H., & Tamir, P. (1992). “A comprehensive use of concept mapping in design instruction and assessment”. Research in Science and Technological Education. 10, 39-52.
Baykul,Y (1999) İstatistik Metotlar Ve Uygulamalar. Anı Yayıncılık
Büyüköztürk, Ş. (2004 ) Veri Analizi El Kitabı 4. Baskı, Ankara: Pegem Yayıncılık
Candan, A. , Turkmen, L., Cardak, O. (2006). “The Effects Of Concept Mapping On Primary School Students' Understanding Of The Concepts Of Force And Motion”, Journal of Turkish Science Education, 3(1), 28- 29.
Çavaş, B.(2005). İlköğretim Fen Bilgisi Eğitiminde Bilgi ve İletişim Teknolojileri İle Bütünleştirilmiş Öğrenme Ortamının Öğrencilerin Başarıları ve Tutumlarına Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, D.E.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Çeken, R., (2010). “İlköğretim Öğrencilerinin 2005 Öncesi ve Sonrası Uygulanan Programlara Göre Aldıkları Fen ve Teknoloji Eğitimine Yönelik Tutumu”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (2010), 38-48 38.
Çepni, S. Ayvacı, H. Ş. ve Keleş, E. (2001). “Okullarda ve Lise Giriş Sınavlarında Sorulan Fen Bilgisi Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Karşılaştırılması”. Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu (7- 8 Eylül 2001). Maltepe Üniversitesi, s.144- 150, İstanbul.
Çoban, B. (2007). “Öğretim Tekniği Olarak Kavram Haritalarının Atletizm Dersinde Kullanılması”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (1) 161-171, Elazığ.
Çoruhlu,T. Ş., Nas, S.E. ve Çepni, S., (2009). “Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme Değerlendirme Tekniklerini Kullanmada Karşılaştıkları Problemler: Trabzon Örneği”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Haziran 2009. Cilt:V1, Sayı:I, 122- 141, http://efdergi.yyu.edu.tr.
Erözkan, A. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, İstanbul: Lisans Yayıncılık.
Geban, Ö., Uzuntiryaki, E., (1999), “Kavram Haritalama Ve Benzeşme Yöntemi İle Mol Kavramı Öğretimi”, III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon
Güneş, H. M., Çelikler, D. ve Güneş T. (2005). “Sinir Sisteminin Daha İyi Anlaşılması İçin Kavram Haritası Tekniğinin Kullanılması”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Dergisi , 20, 70-76.
Gürbüz R.(2006). “Olasılık Konusunun Öğretiminde Kavram Haritaları”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2),133- 151
Kansu, N., (2005). Çoklu Zeka ve Öğrenme.
Kaptan,F.(1998). “Fen Öğretiminde Kavram Haritası Yönteminin Kullanılması”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,14, 95- 99
Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2001). “İlköğretimde Fen Bilgisi Öğretimi”. Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen El Kitabı, Modül 7. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
Lindesay, M. (1995). “Can concept mapping be used to promote meaningful learning in nurse education?”, Journal of Advanced Nursing, 21 (6), 1175–1179.
McClure, R. J. , Sonak, Brian ve Suen, K. Hoi. (1999). “Concept Map Assesment of Classroom Learning”, Journal of Research in Science Teaching, 36(4), 475- 492.
MEB, (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı, Taslak Baskısı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
Novak, J., Gowin, D., & Johansen, G. (1983). “The use of concept mapping and knowledge vee mapping with junior high school science students”. Science Education, 67, 625 - 645.
Novak, J. D., & Gowin, D. B. (1984). Learning How to Learn. Cambridge, England: Cambridge University Press.
Novak, J. D. (2001). The theory underlying concept maps and how to construct them. URL: http://cmap.coginst.uwf. edu/info/
Öner, F. ve Arslan, M. (2005). “İlköğretim 6. Sınıf Fen Bilgisi Dersi Elektrik Ünitesinde Kavram Haritaları İle Öğretimin Öğrenme Düzeyine Etkisi”, The Turkish Online Journal of Educatinal Technology-TOJET, Ekim, 4(19).
Roth, Michael.(1994). “Student Views Of Collaborative Concept Mapping An Emancipatory Research Project”, Science Education I, 78, 1- 34.
Schmid, R. F., & Telara, G. (1990). “Concept mapping as an instructional strategy for high school biology”. The Journal of Educational Research. 84(2). 78-85.
Şahin, F. ve Oktay, A.(1996). “İlkokullarda Hücre Solunumu İle İlgili Kavramsal Değişim”, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8, 227- 236
Toper, Ö., (2002). “Öğreniyoruz Ama Nasıl?” http://www.enocta.com/tr/kaynaklar_makale_detay.asp?url=192
Trowbridge, J. E., & Wandersee, J. H. (1994). “Identifying a critical juncture in learning in a college course on evolution”. Journal of Research in Science Teaching. 31(5). 459-473.
Utku, N. (2010). İlköğretim Fen ve Teknoloji dersinde kavram haritalarının kullanımı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, AKÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü.
Wallace, J. D. , & Mintzes, J. J. (1990). “The Concept Map as a Research Tool: Exploring Conceptual Change in Biology”. Journal of Research in Science Teaching. 27. 1033 – 1052
YÖK. (1998). İlköğretim Fen Öğretimi. Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Yayını, Ankara.