Duygu ANIL KESKİN, Salih TUTAR, Kemal Faruk YAZGAN

ŞEFFAFLIK RAPORLARININ HOFSTEDE-GRAY MODELİYLE MUHASEBE KÜLTÜRÜ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI: TÜRKİYE, NİJERYA, LETONYA VE İNGİLTERE ÖRNEĞİ

Kurumsal yönetişim sorumluluğu açısından şeffaflık, sermaye piyasalarında kaliteyi sağlama, finansal tablolara olanı güveni arttırma ve yönetim yetersizliklerini önleme açısından önemlidir. Finansal bilgi, işletme ilgileri için karar alma esnasında iletişim kaynağıdır. Bilgilerin ihtiyaca ve gerçeğe uygun olduğu konusunda makul güvence verme sorumluluğu bağımsız denetim kuruluşlarındadır. Bu sorumluluğa sahip bağımsız denetim kuruluşlarının şeffaflık raporlarını hazırlamalarına yönelik düzenlemeler bulunmaktadır. Bu çalışmada farklı ülkelerde faaliyet gösteren dört büyük denetim şirketinin yayınladıkları şeffaflık raporları,Hofstede-Gray modeline dayanarak kültürel farklılıklar incelenmiştir. Çalışmanın özgün yanı literatürde henüz yeni bir alan olarak sayılabilecek muhasebe kültürü konusunda çok fazla çalışma yapılmamış olması ve şeffaflık raporlarının küresel çapta karşılaştırılmamış olmasıdır. Araştırmada nitel araştırma dizaynı doğrultusunda MAXQDA paket programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yerel kültürel özelliklerin şeffaflık raporlarında farklılık yarattığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bağımsız Denetim, Şeffaflık Raporları, kültür, hofstede-gray modeli, hofstede kültürel boyutlar teorisi

COMPARISON OF TRANSPARENCY REPORTS WITH HOFSTEDE-GRAY MODEL IN ACCOUNTING CULTURE: TURKEY, NIGERIA, LATVIA AND ENGLAND EXAMPLE

In terms of corporate governance responsibility, transparency is important for ensuring quality in capital markets, increasing confidence in financial statements and preventing management inadequacies. In this study, transparency reports published by four major audit firms in different countries were examined in terms of cultural differences based on the Hofstede-Gray model. Unique aspects of the work culture with varying characteristics in terms of countries (Turkey, Nigeria, Latvia and the UK) is compared to the global transparency report. In the research, the MAXQDA program was used in line with the qualitative research design. As a result of the research, it has been found that local cultural characteristics make a difference in transparency reports.

Keywords:

Independent Auditing, Culture, Hofstede-Gray Model, Hofstede Culturel Dimensions Theory,

PDF

___

Bakan İ., (2008), “Örgüt Kültürü” Ve “Liderlik” Türlerine İlişkin Algılamalar İle Yöneticilerin Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması, Karamanoğlu Mehmet bey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt 2008: Sayı:1.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı - İstatistik, Araştırma Deseni, Spss Uygulamaları ve Yorum (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi
Chan, K.H., Lin, K.Z., ve Mo, P.L.L. (2003). “An Empirical Study On The İmpact Of Culture On Audit-Detected Accounting Errors.” Auditing: A Journal of Practice and Theory, 22, 281-295.
Chanchani, S. ve Willett, R. (2004). An Empirical Assessment of Gray’s Accounting Value Constructs, The International Journal of Accounting, v. 39, 125–154.
Çankaya, F. ve Aydoğan, E. (2008). Kültürel Farklılıklar Çerçevesinde Muhasebe Standartlarının Uyumu, Atatürk Üniversitesi SBE Dergisi, 300–326.
Erdoğan M. ve Solak B. (2016). Türkiye'de Şeffaflık Raporları ve Bağımsız Denetim Sektörüne Yönelik Ampirik Bir Çalışma, Çankırı Karatekin Üniversitesi, İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 6, Sayı:2.
Fritz, S. ve Lammle C. (2003). The International Harmonisation Process of Accounting Standards, Yayınlanmamış Master Tezi, Linköping Universitiet, International Master Program Strategy and Culture.
Gray, S. J. (1988). Towards a theory of cultural influence on the development of accounting systems internationally. Abacus, 24, 1-15.
Haskins, E.M., Ferris, R. K. ve Selling, I. T., (2000). International Financial Reporting and Analysıs, 2nd Edition, McGraw Hill Company, New York,
Hofstede, G. (1980). Culture's Consequences: International Differences in Work-Related Values. Beverly Hills, CA: Sage.
Hofstede, G. (1983). Cultural dimensions for project management. International Journal ofProject Management, 1(1), 41-48.
Hofstede, G. (2010). The GLOBE debate: Back to relevance. Journal of International Business Studies, 41, 1339-46.
Hofstede, G. (2011). Dimensionalizing Cultures: The Hofstede Model in Context. Online Readings in Psychology and Culture, Unit 2. Retrieved fromhttp://scholarworks.gvsu.edu/orpc/vol2/iss1/8
Hoyle, B.J., Schaeffer, F.T. ve Doupnik, S.T., (2004). Advanced Accounting, Seventh Edition, McGraw Hill Publishing Company, New York,
https://www.hofstede-insights.com/product/compare-countries/
Karabınar S. ve Kışlalıoğlu V. (2014). Muhasebe Kültürü İle İlgili Seçilmiş Bazı Çalışmaların Ampirik Analizi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, No: 17/31.
Karabınar S., Demirci Ş.D. ve Kıymaz M. (2014). “Yakınsamanın Geldiği Nokta: Muhasebe Kültürü Bölgelerinde Ufrs’lerin Uygulanma Durumu”, 2nd International Symposium on Accounting and Finance ISAF 2014, 36-54.
Karabınar, S., (2005). Kültür Muhasebe Etkileşimi Açısından Muhasebe İklimi Muhasebeye Kültürel Bakışlar, Birinci Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ekim, Ankara
Karabınar, S., Canel, C. ve Öktem, R. (2012). A Survey of Accounting Culture in Turkey, Advances in Management, v. 5, n. 12,42-49.
Mısırdalı Y.F. (2015). Kurumsal sürdürülebilirlik kapsamında sürdürülebilirlik raporlarına yönelik içerik analizi: Türkiye’deki en büyük 100 sanayi işletmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(3), 356–376.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. (2nd Edition). California: SAGE.
Mueller, G. G., Gernon, H. ve Meek, G. (1991). Accounting: An International Perspective, Boston: Richard D. Irwin Inc., 2nd Ed.
Ong, A. (2005). Country- Specific Barriers To International Convergence Of Accounting Standards, Curtin Business School Jornal, Vol: 5, s.1-16.
Rodriguez, R. P. Jr., (2009), Three Essays On The Quantification, Validation, and Application of Gray’s Accounting Values, Unpublished Doctoral Dissertation, The University Of Texas At El Paso, UMI Microform 3358880, ProQuest LLC, Ann Arbor.
Sığrı Ü. ve Tığlı M. (2006). Hofstede’in “Belirsizlikten Kaçınma” Kültürel Boyutunun Yönetsel-Örgütsel Süreçlere ve Pazarlama Açısında Tüketici Davranışlarına Etkisi, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 21, Sayı: 1.
Tanç, A. ve Gümrah, A., (2016). Şeffaflık Raporları Çerçevesinde Bağımsız Denetim Kuruluşlarının Sürekli Mesleki Eğitim Politikalarının Analizi, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 18(Özel Sayı-1).
Tsakumis, G. T., Curatola, A. P., & Porcano, T.M. (2007).The Relation Between National Cultural Dimensions And Tax Evasion, Journal of International Accounting Auditing and Taxation, 16(2), 131-147.
Yıldırım, A. ve Şimşek H. (Ed.) (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.