Bu çalışma, Erzurumlu İbrahim Hakkı'nın, sufizm ve ahlakla ilgili düşünce sistemini ve fikirlerini, insan hayatına anlam katan üç metafor eşliğinde açıklamaktadır: akı l, kalp ve ruh. İbrahim Hakkı'nın verdiği bilgiye dayanarak, fılozofik anlamda zor çözümlenebilen varlığın gizeminin nasıl kavranabildiği ve aşk, kalp ve ruha ilişkin kesin gerçeklere ulaşma yolları açıklanmaya çalışılmıştır.

Erzurumlu İbrahim Hakkı offered a system of thoughts covering his approach and ideas in regard to the Sufısm and the morality, so that the people coııld know and comprehend their surrounding, themselves and fınally Allah. This paper addresses three metaphors that make the human life meaningful: mind, heart and soııl. it is tried to explain through the data /rom İ. Hakkı, the Honorable, how the mystery of existence could be reached while it has never been philosophically solved, and how the ways to absolute reality are related to the love, heart and soul.