Şehrezûrî’nin Siyaset Anlayışında Temel Kavramlar: Yardımlaşma, Sevgi ve Adalet

Siyaset ve ona dair kavramlar İslam düşünce dünyasında genel olarak bireyin ahlakından ev idaresine buradan da siyasete, yani toplum ahlakına uzanan bir süreç içerisinde işlenmekte ve anlaşılmaya çalışılmaktadır. İşraki düşüncenin en önemli simalarından birisi olan Şemseddin Muhammed İbn Mahmud el-Şehrezûrî de Resâilü’ş-Şeceretü’l İlahiyye fi Ulûmi’l Hakâiki’r-Rabbâniyye isimli eserinde ahlak konusunda aynı yöntemi izler ve en son olarak siyaset konusunu ele alır. Şehrezûrî’nin siyaset anlayışında ön plana çıkarmış olduğu kavramlar vardır ki bunlardan biri filozofun siyaset anlayışının temelini oluşturan sevgi, diğerleri ise adalet ve yardımlaşma kavramlarıdır. Çalışmamızda, Şehrezûrî’nin siyaset anlayışında sevgi kavramını neden ön plana çıkardığı ve beslendiği kaynaklar ortaya konulmaktadır. Şehrezûrî, sevgi kavramını toplumun düzeni açısından adalet kavramından üstün görmektedir. Ona göre sevginin olduğu yerde tam bir düzen gerçekleşeceğinden adalet de sevgi sonucu kendiliğinden ortaya çıkacaktır.

Basic Concepts in the Political Understanding of Shahrazuri: Solidarity, Love and Justice

Politics and the notions related to it in the world of Islamic thought, is tried to be worked and understood in a process that extends from the morality of the individual to the politics of the house and then to the politics of community. Shamsaddin Muhammad ibn Mahmud al-Shahrazuri, one of the most important personage of Illumination thought, follows the same method of morality and deals with the issue of politics in his work titled Rasail al-Shacara al-Ilahiyya fi Ulum al-Haqaiq al-Rabbaniyye. There are some notions which Shahrazuri brought to the forefront in political thought, one of which is love that forms the basis of philosopher's political understanding, and the other two are the notions of justice and solidarity. Our study focuses on why Shahrazuri brings the notion of love in his understanding of politics and on finding out his resources. Shahrazuri sees the notion of love superior than justice in terms of social order. According to him, justice will come out as a result of love spontaneously since a complete order will be taken place in a soceity where there is love.

___

  • Aristoteles. Nikomakhos’a Etik, çev. Saffet Babür. Ankara: Kebikeç Yayınları, 2005.
  • Aydın, Mehmet. “Ahlak.” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 2. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
  • Bayrakdar, Mehmet. İslam Felsefesine Giriş. 6. Baskı. Ankara: TDV Yayınları, 2005.
  • Çağrıcı, Mustafa. “Ahlak.” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 2. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
  • Çağrıcı, Mustafa. İslam Düşüncesinde Ahlak. 3. Baskı. İstanbul: DEM Yayınları, 2006.
  • Fahri, Macid. İslam Ahlak Teorileri, çev. Muammer İskenderoğlu, Atilla Arkan. İstanbul: Litera Yayıncılık, 2004.
  • Farabi. el-Medinetü’l Fazıla (İdeal Devlet), çev. Nafiz Danışman. Ankara: MEB Yayınları, 2001.
  • Farabi. İlimlerin Sayımı, çev. Ahmet Arslan. Ankara: Vadi Yayınları, 1999.
  • Farabi. Mutluluğun Kazanılması, çev. Ahmet Arslan. Ankara: Vadi Yayınları, 1999.
  • Görgün, Necip. eş-Şeceretü’l İlahiyye fi Ulumi’l Hakaiki’r-Rabbaniyye isimli eserin giriş kısmı, Cilt 1. İstanbul: Elif Yayınları, 2004.
  • İbn Miskeveyh. Ahlakı Olgunlaştırma (Tehzibu’l Ahlak), çev. A. Şener, İ. Kayaoğlu, C. Tunç. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 1983.
  • Kindi. Felsefi Risaleler, çev. Mahmut Kaya. İstanbul: Klasik Yayınları, 2002.
  • Köse, Hızır Murat. “Siyaset.” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 37. İstanbul: TDV Yayınları, 2009.
  • Kutluer, İlhan. İslam’ın Klasik Çağında Felsefe Tasavvuru, 2. Baskı. İstanbul: İz Yayıncılık, 2001.
  • Ross, David. Aristo, çev. A. Arslan, İ. O. Anar, Ö. Kavasoğlu, Z. Kurtul. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2002.
  • Şehrezûrî. eş-Şeceretü’l İlahiyye fi Ulumi’l Hakaiki’r-Rabbaniyye, edisyon kritik: Necip Görgün, Cilt 2. İstanbul: Elif Yayınları, 2004.
  • Tusi, Nasıruddin. Ahlak-ı Nasıri, çev. A. Gafarov, Z. Şükürov. İstanbul: Litera Yayıncılık, 2007.