OKUL YÖNETİCİLERİNİN LİDERLİK STİLLERİ İLE GİRİŞİMCİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile girişimcilik özellikleri arasındaki ilişki düzeyini belirlemektir. Bu araştırma, betimsel nitelikte ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın örneklemini, 2019-2020 eğitim öğretim yılında Ankara ilindeki resmi okullarda görevli toplam 395 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Çalışmada, okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile girişimcilik özellikleri arasındaki ilişki düzeyini belirlemeye yönelik iki farklı ölçek kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçme aracı, 2019-2020 eğitim öğretim yılı eğitim öğretim yılı 9-13 Aralık 2019 tarihleri arasında, Ankara ilinde görevli 395 okul yöneticisine araştırmacı tarafından gerekli ön açıklama yapılmak suretiyle uygulanarak veriler toplanmıştır. Okul yöneticilerinin liderlik ve girişimcilik düzeyine ilişkin algılarının bazen düzeyinde olduğu belirlenmiştir. Değişkenler arası orta düzeyde pozitif yönlü ilişkilerin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca dönüşümcü, etkileşimci ve serbestlik tanıyan liderlik değişkenleri birlikte, girişimcilik ile yüksek düzeyde ve anlamlı bir ilişki vermiştir. Okul yöneticilerinin liderlik ve girişimcilik becerilerinin geliştirilmesine yönelik olarak yöneticilere hizmet öncesi ve içi eğitimlerin Milli Eğitim Bakanlığı ve üniversitelerin işbirliği ile verilmesi sonucu, okullarda yöneticilerin liderlik ve girişimcilik becerilerinden daha etkin bir biçimde faydalanılabilir.

THE RELATIONSHIP BETWEEN LEADERSHIP STYLES OF SCHOOL ADMINISTRATORS AND ENTREPRENEURIAL CHARACTERISTICS

The aim of this study is to determine the level of relationship between le- adership styles of school administrators and entrepreneurship characteristics. This research is in a descriptive relational survey model. The sample of the rese- arch consists of 395 school administrators working in public schools in Ankara in the 2019-2020 academic year. In the study, two different scales were used to deter- mine the level of relationship between leadership styles of school administrators and entrepreneurship characteristics. The measurement tool used in the study was applied by the researcher to 395 school administrators working in Ankara between the dates of 9-13 December 2019 in the 2019-2020 academic year, and the data were collected. It has been determined that school administrators’ percepti- ons of leadership and entrepreneurship levels are sometimes at the level. It was determined that there are moderately positive relationships between variables. In addition, the variables of transformational, interactional and liberal leadership together gave a high level and significant relationship with entrepreneurship. As a result of providing pre-service and in-service trainings to administrators in cooperation with the Ministry of National Education and universities for the development of leadership and entrepreneurship skills of school administrators, leadership and entrepreneurship skills of administrators can be used more effe- ctively in schools.

___

  • Akan, D., & Sezer, Ş. (2014). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile okulların öğrenen örgüt olma düzeyi arasındaki ilişki. Turkish Journal of Educational Studies, 1(2), 126-151.
  • Akdoğan, E. (2002). Öğretim elemanlarının algıladıkları liderlik stilleri ile iş doyum düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Artık, L. (2019) . Okul yöneticilerinin liderlik ve girişimcilik özelliklerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Aydın, M. (2010). Eğitim yönetimi. Ankara: Hatiboğlu.
  • Bayrak, C., & Terzi, Ç. (2004, Temmuz). Okul yöneticilerinin girişimcilik özelliklerinin okullara yansımaları. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı’nda sunulmuş bildiri, Malatya.
  • Bridge, B. (2003). Eğitimde vizyoner liderlik ve etkin yöneticilik. İstanbul: Beyaz.
  • Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper and Row.
  • Bursalıoğlu, Z. (2012). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış, Ankara: Pegem A.
  • Büyüköztürk, Ş. (2013). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A.
  • Covey, S. R. (2011). Etkili insanların 7 alışkanlığı. (Çev. O. Deniztekin ve F. N. Deniztekin). İstanbul: Varlık.
  • Dinçer, M. (2003). Eğitimin toplumsal değişme sürecindeki gücü. Ege Eğitim, 3(1), 102-112.
  • Eren, E. (2008). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta.
  • Gurbetoğlu, A., & Genç-Yücel, B. (2019). Okul öncesi eğitim kurumu yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Temel Eğitim Dergisi, 1(2), 6-19.
  • Kalyoncu, K. (2008). İlköğretim okul yöneticilerinin vizyoner liderlik özelliklerine sahip olma yeterlilikleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
  • Köybaşı, F. (2016). Okul yöneticilerinin girişimcilik, öz-yeterlik ve örgütsel bağlılık algılarının analizi (Sivas ili örneği). Yayımlanmış doktora tezi. İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
  • Köybaşı, F., & Dönmez, B. (2017). Okul yöneticilerinin girişimcilik, öz-yeterlik ve örgütsel bağlılık algılarının analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(2), 249-280.
  • Mcmurray, A. J., Islam, MD. M., Sarros, J. C., & A., Pirolamerlo (2012). The impact of leadership on workgroup climate and performance in a non-profit organization. Leadership and Organization Development Journal, 33(6), 522-549.
  • MEB (2019). 2018-2019 öğretim yılı eğitim istatistikleri. 30/11/2019 tarihinde http://ankara.meb.gov.tr/www/egitim-istatistikleri/icerik/24 sayfasından erişilmiştir.
  • Özden, Y. (1998). Eğitimde dönüşüm: Yeni değer ve oluşumlar. Ankara: Pegem.
  • Paksoy, M. (2002). Çalışma ortamında insan ve toplam kalite yönetimi. İstanbul: Çantay.
  • Schoell, W. F., Dessler, G., & Reinecke, J. (1993). Introduction to business. USA: Allyn and Bacon.
  • Senge, P. M. (2013). Beşinci disiplin.(Çev. A. İldeniz, A. Doğukan ve B. Pala). İstanbul: Yapı Kredi.
  • Şahin, S. (2004). A study of school culture wıth some features of school as perceive by teachers and principals. Dokuz Eylül University Faculty of Education, 39, 458-471.
  • Top, S. (2012). Girişimcilik (Keşif süreci). İstanbul: Beta.
  • Tutar, H., & Altınkaynak, F. (2013). Girişimcilik (Temel girişimcilik ve iş kurma süreci). Ankara: Detay.
  • Yavuz, E., & Tokmak, C. (2009). İşgörenlerin etkileşimci liderlik ve örgütsel bağlılık ile ilgili tutumlarına yönelik bir araştırma. International Journal of Economic And Administrative Studies, 1(2), 1-19.
  • Yörük, D., Dündar, S., & Topçu, B. (2011). Türkiye'deki belediye başkanlarının liderlik tarzı ve liderlik tarzını etkileyen faktörler. Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(1), 103-109.