Düzeltme: Muz Yetiştiriciliğinde ve Dağıtımında Yaşanan Sıkıntılara Ülkesel ve Küresel Bakış

Muz, dünyada en çok tüketilen meyvelerden biridir. Ülkemizde, 2021 yılı itibari ile 122.864 da alanda 883.455 ton, dünyada ise toplam 520.3512 ha alanda 230.294 hg/ha üretim yapılmıştır. Dünyada muz yetiştiriciliğinde ve pazarlamasında yaşanan sıkıntılar incelendiğinde; mono kültür ve bundan kaynaklı toprak kirliliği, ticari şirketler ve süper marketler arası yarış, adil olmayan ticaret ve işgücü kullanımı, Panama hastalığı ve ticari kayıplar sıralanabilir. Ülkemizde ise muz yetiştiriciliğinde yaşanan sıkıntıların başında düşük sıcaklık yer alırken, sırasıyla yerli muzların veriminin düşük olması, ithal muzlarla yarışabilecek yeni çeşitlerin eksikliği, hastalıklardan ari fide yetersizliği, diğer üretici ülkelerle bilgi ve materyal paylaşımı, klasik ıslah yönteminin uygulama problemleridir. Dünya ve Türkiye’de yapılan tüm araştırmalara rağmen muz yetiştiriciliği ve ıslahında halen daha sorunlar devam etmektedir. Bu çalışmada muz yetiştiriciliği ile ilgili sorunlara ve çözüm önerilerine dair bilgiler literatürler taranarak derlenmiştir.

Düzeltme: National and Global Perspectives on Problems in Banana Cultivation and Distribution

Banana is one of the most consumed fruits in the world. In our country, as of 2021, 883.455 tons of production was made in an area of 122,864 da. In the world, 230,294 hg/ha was produced in a total area of 520,3512 ha. When the problems experienced in banana cultivation and marketing in the world are examined; monoculture and the resulting soil pollution, competition between commercial companies and supermarkets, unfair trade and labor use, Panama disease and commercial losses. In our country, low temperature is one of the problems experienced in banana cultivation, while the low yield of domestic bananas, the lack of new varieties that can compete with imported bananas, the lack of seedlings free from diseases, the sharing of information and materials with other producer countries are the application problems of the classical breeding method. Despite all the researches carried out in the world and in Turkey, there are still problems in the cultivation and breeding of bananas. In this study, information about the problems and solution proposals related to banana cultivation was compiled by scanning the literature.

___

  • Anonim, 2017a. Iceland has Europe’s Largest Banana Plantation: Could Grow in Importance due to Panama Disease, celandmag.visir.is/article/iceland-has-europes-largest-banana-plantation-could-grow-importance-due-panama-disease. Accessed 25 December, 2017.
  • Anonim, 2017b. The problem with bananas. http://www.bananalink.org.uk/the-problem-with-bananas Accessed 25 December, 2017.
  • Anonim, 2022a. Australia: Biosecurity Authorities Still on High Alert for Devastating Banana Disease, 12 Months After Detection in Queensland. https://www.itfnet.org/v1/2016/04/australia-biosecurity-authorities-still-on-high-alert-for-devastating-banana-disease-12-months-after-detection-in-queensland-2/
  • Anonim, 2022b. Global Overview Bananas. Erişim Tarihi: 28.09.2022. https://www.freshplaza.com/article/9364152/global-overview-bananas/.
  • Anonim, 2022c. International Markets Begin to Review The Price of A Box of Bananas Based on Global Cost Increases. https://www.ecuadortimes.net/international-markets-begin-to-review-the-price-of-a-box-of-bananas-based-on-global-cost-increases/
  • Anonim, 2022d. Muz, Ocak-2022 Tarım Ürünleri Piyasa Raporu. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge/Belgeler/PDF.
  • Chittarath K, Mostert D, Crew KS, Viljoen A, Kong G, Molina A, Thomas JE, 2017. First Report of Fusarium oxysporum f. sp. cubense Tropical Race 4 (VCG 01213/16) Associated with Cavendish Bananas in Laos. doi:10.1094/PDIS-08-17-1197-PDN.
  • Dale J, James A, Paul J, Khanna H, Smith M, Echeverria SP, Garcia-Bastidas F, Kmea G, Waterhouse P, Mengersen K, Harding R, 2017. Transgenic Cavendish Bananas With Resistance to Fusarium Wilt Tropical Race 4.doi:10.1038/s41467-017-01670-6.
  • Dita M, Barquero M, Heck D, Mizubuti ESG, Staver CP, 2018. Fusarium Wilt of Banana: Current Knowledge on Epidemiology and Research Needs Toward Sustainable Disease Management. Frontiers in Plant Science. doi:10.3389/fpls.2018.01468.
  • FAO, 2022. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Banana Market Review 2021, Rome. https://www.fao.org/3/cc1610en/cc1610en.pdf.
  • Garcia-Bastidas F, Ordonez N, Konkol J, Al-Qasim M, Naser Z, Abdelwali M, Salem N, Waalwijk C, Ploetz RCKema GHJ, 2014. First Report of Fusarium oxysporum f. sp cubense Tropical Race 4 Associated with Panama Disease of Banana outside Southeast Asia. Plant Disease 98(5): 694-694.
  • Gittleson K, 2018. Battling to Save The World's Bananas. BBC. Erişim Tarihi: 01.02.2021. https://www.bbc.com/news/business-42777803.
  • Gübbük H, Pekmezci M, Erkan M, 2003. Meristem Kültürü ile Çoğaltılan Değişik Muz Klonlarının Açıkta ve Örtüaltında Yetiştirme Olanakları Üzerinde Araştırmalar. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi 13(2): 73-87.
  • Hung TN, Hung NQ, Mostert D, Viljoen A, Chao CP, Molina A, 2017. First Report of Fusarium Wilt on Cavendish Bananas, Caused by Fusarium oxysporum f. sp. cubense Tropical Race 4 (VCG 01213/16), in Vietnam. doi:10.1094/PDIS-08-17-1140-PDN.
  • Karp M, 2019. The Banana is One Step Closer to Disappearing. National Geographic. https://www.myleskarp.com/work/2019/8/12/the-banana-is-one-step-closer-to-disappearing. Accessed: 16 September, 2021.
  • Molina AB, Fabregar E, Sinohin VG, Yi G, Viljoen A, 2009. Recent Occurrence of Fusarium oxysporum f.sp. cubense Tropical Race 4 in Asia. Acta Horticulturae. International Society for Horticultural Science 828: 109-116.
  • Oishimaya SN, 2017. Panama Disease: Fungal Pariah of The Global Banana Industry. ttps://www.worldatlas.com/articles/panama-disease-fungal-pariah-of-the-global-banana-industry.html. Accessed: 26 December, 2021.
  • Omoding C, 2008. Lessons from Israel’s Agricultural Sector. http://www.agrisupportonline.com/Articles/agriculture_in_the_desert_israel.htm. Accessed: 26 December, 2021.
  • Ordonez LN, Garcia-Bastidas F, Laghari HB, Akkary MY, Harfouche EN, al Awar BN Kema GHJ, 2016. First Report of Fusarium oxysporum f. sp cubense Tropical Race 4 Causing Panama Disease in Cavendish Bananas in Pakistan and Lebanon. Plant Disease 100(1): 209-210.
  • Ordonez N, Seidl MF, Waalwijk C, Drenth A, Kilian A, Thomma BP, Ploetz RC, Kema GH, 2015. Worse Comes to Worst: Bananas and Panama Disease-When Plant and Pathogen Clones Meet. PLoS pathogens 11(11): e1005197.
  • Ploetz RC, 2006. Panama disease, an old nemesis rears its ugly head: part 2, the cavendish era and beyond. Plant Health Progress 1-17.
  • Ploetz RC. 2015. Management of Fusarium Wilt of Banana: A Review with Special Reference to Tropical Race 4. Crop Protection. International Association for the Plant Protection Sciences (Elsevier). 73: 7-15.
  • Savcı R, Sayar Hİ, Güler D, Saner G, 2018. Türkiye'de Muz Üretimi, Pazarlaması ve Dış Ticareti. Conference: VII. Uluslararası Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Kongresi, 24-25 Mart 2018, 377-388, Tekirdağ.
  • TUİK, 2022. Türkiye İstatistik Kurumu Tarımsal Veriler. Erişim Tarihi: 26.07.2022. http://rapory.tuik.gov.tr/html.
Meyve Bilimi-Cover
  • ISSN: 2148-0036
  • Başlangıç: 2013
  • Yayıncı: Meyvecilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü
Sayıdaki Diğer Makaleler

Türkiye Organik Elma Yetiştiriciliği Üzerine Değerlendirmeler

Derya KILIÇ, Oğuzhan ÇALIŞKAN

Düzeltme: Yabani Zeytinde Vermikompost, Deniz Yosunu Özü ve Gibberellik Asit Uygulamalarının Çimlenme ve Çöğür Gelişimine Etkisi

Murat GÜNERİ

Düzeltme: Dünyada ve Türkiye’de Turunçgillerin Gelişimi ve BATEM’in Rolü

Ertuğrul TURGUTOĞLU, Şenay KURT, Gülay DEMİR, Zeynep ERYILMAZ

Türkiye’ye Adaptasyon Sağlamış Tropik Meyve Türleriyle İlgili Çalışmalardan İlk İzlenimler

Banu DAL, Hamide GÜBBÜK

Düzeltme: “BEYLİK” Zeytin Çeşidi

Hülya KAYA, Mehmet HAKAN, Uğur GÜLOĞLU, Filiz SEFER, Öznur ÇETİN, Nurengin METE, Nurcan ULUÇAY

Düzeltme: Erkenci Sofralık Kayısı Islahı

Mustafa BİRCAN, Mustafa ÜNLÜ, Hasan PİNAR

Düzeltme: Türkiye Organik Elma Yetiştiriciliği Üzerine Değerlendirmeler

Derya KILIÇ, Oğuzhan ÇALIŞKAN

Düzeltme: Vaccinium corymbosum ‘Duke’ Çeşidinde Kromozom Katlama Çalışmaları

Ebru AKYÜZ, Mehmet POLAT, Gizem GÖÇE AKKAYA, İlknur ESKİMEZ

Düzeltme: Meyer, Limoneria 8A ve BATEM Pınarı Limon Çeşitlerinde Bazı Anaçlar Üzerinde Aşı Tutma ve Gelişimlerinin Belirlenmesi

Gülay DEMİR, Ertuğrul TURGUTOĞLU, Şenay KURT, Mehmet ÖZDEMİR, Zeynep ERYILMAZ

Düzeltme: Hasat Öncesi Yapraktan Lizofosfatidiletanolamin Uygulamasının ‘Regina’ Kiraz Çeşidinin Renklenmesine ve Hasat Sonrası Dayanımına Etkilerinin Araştırılması

Fatih ŞEN, Duygu ÇAPKIN, Enes YILMAZ, Ali DAYIOĞLU, Salman KABAYEL