ADANA’DA İLGİNÇ BİR HALK TIBBI UYGULAMASI: GENİZDEN DENE ÇEKME

Ampirik halk tıbbı uygulamaları bağlamında büyük kısmı bitkisel kökenli ev ilaçlarının kullanımı ağırlıkta olmakla birlikte el ve alet kullanımına dayalı kimi uygulamalar da bulunmaktadır. Bu tür uygulamalar çerçevesinde Adana’da tespit etmiş olduğumuz ilginç bir örnek, üzerinde uygulama yapılan kişinin burun deliğine tatbik edilen bir saz kamış parçasının diğer ucunu uygulayıcının ağzına alıp emmesi ve yabancı cisim ya da koyulaşmış salgı olması muhtemel materyali dışarı almasıdır. Kadın uygulayıcılar tarafından gerçekleştirilen, mistik açılımı olmayan; dua ya da başka bir ritüelle desteklenmeyen bu işlem bağlamında kendine özgü sınırlı bir terminoloji oluşmuş bulunmaktadır. İşlemin kendisi “çekme” olarak adlandırılmakta, çıkartılan materyale “dene (tane)” ve uygulayıcıya “deneci” denilmektedir. Çekilen denelerin “geniz”e kaçıp orada birikmiş gıda parçaları olduğu kabul edilmektedir. Bildirimizde denecilik ve genizden dene çekme uygulaması tanıtılıp bir yandan tıp tarihi çerçevesinde diğer yandan çağdaş tıpta nazal aspirasyon uygulamaları ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilecektir

SUCKING PARTICLES FROM NOSE: AN INTERESTING FOLK MEDICINE PRACTICE IN ADANA-TURKEY

Sucking nose using a thin pipe and remove out some particles is an interesting folk medicine practice performed in Adana-Turkey. In this paper this rarely encountered practice is introduced and interpreted