Türk Atasözlerinde Çocuğa Bakış-The Overview Of The Child In Turkish Proverbs

Öz Atasözleri genellikle ulusların hayata bakışlarının, geleneklerinin, beğenilerinin, inançlarının aynaları; değer yargılarının da kısa özetleri olarak düşünülmüşlerdir.Bu makalede, birer rehber olarak günümüze kadar ulaşmış olan bu sözlerde en basit şekliyle “insan yavrusu” olarak tanımlanan çocuğun değişik açılardan yeri ve önemi incelenmeye çalışılmıştır. Tarama modeli kullanılarak elde edilen veriler “Çocukların Genel Özellikleri, Kız Çocukları, Erkek Çocukları, Anne-Baba ile Çocuk Arasındaki İlişki, İyi ve Kötü Evlat, Çocuk Terbiyesi, Çocuk Sahibi Olmanın Olumlu ve Olumsuz Yanları, Çocuk ve Toplumsal Yaşantı” başlıkları altında sıralanmıştır. Geçmişten günümüze araştırmacıların derlediği örnekler ışığında denilebilir ki; Türk aile yapısında çocuk -farklı algılamaları beraberinde getirmekle birlikte- önemli bir konuma sahiptir.

Anahtar Kelimeler:

Atasözü ve değer yargıları, Türk aile yapısı, çocuk, Türk atasözlerinde çocuğun yeri ve önemi, çocukların genel özellikleri

PDF

___

Aksan, Doğan (2001), Türkiye Türkçesinin Dünü, Bugünü, Yarını, Bilgi Yayınevi, İstanbul.

……., ……. (2002), Anadilimizin Söz Denizinde, Bilgi Yayınevi, İstanbul.

……., ……. (2005), Türkçenin Zenginlikleri İncelikleri, Bilgi Yayınevi, İstanbul.

Aksoy, Ömer Asım (1998), Atasözleri Sözlüğü, İnkılâp Yayınevi, İstanbul.

Benekçi, Şerif (2000), Renkli Örnekli Açıklamalı Atasözleri, Damla Yayınevi, İstanbul.

Dönmezer, İbrahim (1997), Eğitim Psikolojisi, E. Ü. Basımevi, İzmir.

Eren, Hasan (1999), Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Basım Evi, Ankara.

Eyuboğlu, İsmet Zeki (1991), Türk Dilinin Etimolojisi, Sosyal Yayınlar, İstanbul.

Foulquie, Paul (1994), Pedagoji Sözlüğü, Sosyal Yayınlar, İstanbul.

Gökalp, Ziya (1976), Türk Medeniyet Tarihi, Hazırlayanlar: İsmail Aka, Kâzım Yaşar Kopraman, Kültür

Bakanlığı Ziya Gökalp Yayınları, İstanbul. Gökalp, Ziya (1977), Türkçülüğün Esasları, Kadro Yayınları, İstanbul.

Güleryüz, Hasan (2003), Yaratıcı Çocuk Edebiyatı, Pegem A Yayıncılık, Ankara.

Karasar, Niyazi (2009), Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.

Köklügiller, Ahmet (1983), Açıklamalı Atasözleri ve Özdeyişler, Kaya Yayınları, İstanbul.

Nişanyan, Sevan (2009), Sözlerin Soyağacı, Everest Yayınları, İstanbul.

Oğuzkan, A. Ferhan (2001), Çocuk Edebiyatı, Anı Yayıncılık, Ankara.

Oy, Aydın (1972), Tarih Boyunca Türk Atasözleri, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara.

Sözer, Vural (2001), Atasözleri Sözlüğü, Epsilon Yayıncılık, İstanbul.

Turgut, İhsan (1992), Eğitim Üzerine Felsefi Bir Deneme, Anadolu Matbaası, İzmir.

Türkçe Sözlük (1998), Çocuk, Cilt 1, Dil Derneği Yayınları, Ankara.

Yurtbaşı, Metin (1994), Sınıflandırılmış Türk Atasözleri, Özdemir Yayıncılık, Ankara.