Tek partiden çok partiye geçiş sırasında bir gazete: Yeni dünya

Bu yazıda Türkiyede çok partili sisteme geçilme kararı alındıktan hemen son- ra yayın hayatına atılan ve Tan Olayına kadar sadece dört sayı yayınlanabilen Yeni Dünya gazetesi ele alınmaktadır. Gazetenin çıktığı ortam üzerinde durulduktan sonra, gazetenin kurucuları, yazarları, yayın politikası ve içeriği hakkında bilgiler verilmek- tedir. Sayıları bulunamadığı için hakkında bugüne kadar hiçbir yazının yayınlanmadı- ğı bu gazetenin kapatılma biçimi de ayrıntılı bir biçimde değerlendirilmektedir.

A newspaper during the transition from single party rejime to multi-party politics: Yeni dünya

This paper aims to tackle the Yeni Dünya newspaper which started to be published immediately after the decision to adopt a multi-party political system in Turkey and which could only be published four issues until the Tan incident. Nothing has been written on this newspaper until today mainly because the issues of the newspaper cannot be found easily. Following a discussion on the general environment in which the newspaper was published, its founders, writers, publication policy and content will be discussed. The paper will also analyse in detail how the newspaper was closed down.

PDF

___

Gazete ve dergiler: Akşam, Cumhuriyet, Görüşler, La Turquie, Tan, Tasvir, Ulus, Vakit, Vatan, Yeni Dünya.
__ İnönünün, Söylev ve Demeçleri, İstanbul, Türk Devrim Tarihi Enstitüsü Yay., 1946.
__ Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi, İstanbul, İletişim Yay., 1988.
ACAR, Ayla, Basında Tan Olayı, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2011/ II, 43, 1-22.
AKBULUT, Erden Tunçay, Mete, Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası, İstanbul, Sosyal Tarih Yay.,2007
AYDIN, Mustafa, Baskın Oran, Türk Dış Politikası içinde, C. I, İletişim Yay., 2001 İstanbul
BERKES, Niyazi, Unutulan Yıllar, (Haz. Ruşen Sezer), İstanbul, İletişim Yay., 1997.
ÇAVDAR, Tevfik, İz Bırakan Gazeteler ve Gazeteciler, Ankara, İmge Kitabevi, 2007.
DARENDELİOĞLU, İlhan, Türkiyede Komünist Hareketleri, İstanbul, Toker Yay., 1976
DARENDELİOĞLU, İlhan, Türkiyede Milliyetçilik Hareketleri, Toker Yay., İs- tanbul, 1977.
DEMİREL, Ahmet, Birinci Mecliste Muhalefet: İkinci Grup, İstanbul, İletişim Yay., 1994.
DEMİREL, Ahmet, Tek Partinin İktidarı, İstanbul, İletişim Yay., 2013.
DEMİREL, Merâl, Cami Baykurt, . Modern Türkiyede Siyasi Düşünce, C. 8 Sol, Editörler: T. Bora, M. Gültekingil, İletişim Yayınları, İstanbul, 2007, s. 184-193.
ERER, Tekin, Basında Kavgalar, İstanbul, Rek-Tur Kitap Servisi, 1965.
ERER, Tekin, Yasakçılar, İstanbul, Toker Matbaası, 1965.
ERİM, Nihat, Günlükler, 1925-1979, (Haz. Ahmet Demirel), Cilt 1, İstanbul, Yapı Kredi Yay., 2005.
EROĞUL, Cem, Demokrat Parti Tarihi ve İdeolojisi, Ankara, İmge Kitabevi, 1990.
ESEN, Nüket, SEYHAN, Nezihe (Haz.), Sabahattin Ali, Mahkemelerde, Belgeler, İstanbul, Yapı Kredi Yay., 2004.
GÖKMEN, Özgür, Çok Partili Rejime Geçerken Sol: Türkiye Sosyalizminin Unutul- muş Partisi, Toplum ve Bilim, Sayı 78, Güz, 1998, s. 161-185
GÜVENİR, O. Murat, 2. Dünya Savaşında Türk Basını, İstanbul, Gazeteciler Ce- miyeti Yay., 1991.
İLERİ, Rasih Nuri, Türkiye Komünist Partisi Gerçeği ve Bilimsellik, İstanbul, İshak Basımevi, 1976.
İLERİ, Rasih Nuri, Kırklı Yıllar 4, İstanbul, Tüstav Yay., 2003.
İLERİ, Rasih Nuri, Kırklı Yıllar 5, İstanbul, Tüstav Yay., 2006.
KARA, Nihal, Türkiyede çok Partili Sisteme Geçiş Kararının Nedenleri, Yapıt - Toplumsal Araştırmalar Dergisi, Sayı 8, Aralık-Ocak 184/85; s. 64-75.
KARACA, Emin, Unutulmuş Sosyalist: Esat Adil, İstanbul, Belge Yay., 2008.
KOÇAK, Cemil, İkinci Parti, C. 1, İstanbul, İletişim Yay., 2001.
KOÇAK, Cemil, Türkiyede Milli Şef Dönemi, Cilt 2, İstanbul, İletişim Yay., 1996.
KOP, Kadri Kemal (der), Milli Şefin Söylev, Demeç ve Mesajları, İstanbul, Cumhuriyet Matbaası, 1945.
NESİMİ, Abidin, Yılların İçinden, İstanbul, Gözlem Yay., 1977.
NESİMİ, Abidin, Türkiye Komünist Partisinde Anılar ve Değerlendirmeler, İs- tanbul, Promete Yay., 1979.
SERTEL, Sabiha, Roman Gibi, İstanbul, Belge Yay, 1987.
SERTEL, Sabiha, Sertel, Zekeriya, Davamız ve Müdafaamız, İstanbul, F-K Bası- mevi, 1946.
SERTEL, Yıldız, Annem Sabiha Sertel Kimdi, Neler Yazdı?, İstanbul, Belge Yay., 2001.
SERTEL, Yıldız, Susmayan Adam, İstanbul, Cumhuriyet Kitapları, 2002.
SERTEL, Zekeriya, Hatırladıklarım, İstanbul, Gözlem Yay., 1977.
SÖNMEZ, Sevengül, Adan Zye Sabahattin Ali, İstanbul, Yapı Kredi Yay., 2009.
SÖNMEZ, Sevengül (Haz), Sabahattin Ali, Hep Genç Kalacağım, İstanbul, Yapı Kredi Yay., 2008.
SSCB Dışişleri Bakanlığı, Türkiyedeki Alman Politikası: 19411943, İstanbul, Havass Yay., 1977.
TİMUR, Taner, Türkiyede Çok Partili Hayata Geçiş, İstanbul, İletişim Yay., 1991.
TOKER, Metin, Demokrasimizin İsmet Paşalı Yılları, Tek Partiden Çok Partiye 19441950, Ankara, Bilgi Yay., 1990.
TOKER, Metin, Türkiye Üzerinde 1945 Kâbusu, Ankara, Akis Yay., 1971.
TOPÇUOĞLU, İbrahim, Neden 2 Sosyalist Partisi 1946: T. K. P. Kuruluşu ve Mücadelesin Tarihi: 1914-1960, İstanbul, Eser Matbaası, 1976.
TOPUZ, Hıfzı, Türk Basın Tarihi, İstanbul, Gerçek Yay., 1973.
TUNÇAY, Mete, Mustafa Suphinin Yeni Dünyası, İstanbul, BDS Yay., İstanbul, 1995.
VANU, Müzehher, Bir Dönemin Tanıklığı, İstanbul Sosyal Yay., 1997.
VURAL, Mithat Kadri, II. Dünya Savaşı Türkiyesinde Bir Muhalefet Örneği Olarak Tan Gazetesi, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, Cilt: VII, Sayı: 16-17, Yıl: 2008 / Bahar-Güz.