VERGİ GELİRLERİNİN KAMU GİDERLERİNİN KARŞILIĞI OLMASI İLKESİ

Kamu hizmeti, Devletin varlık sebebi; kamu gideri ise, kamu hizmetinin kaynağını oluşturmaktadır. Vergi gelirleri, kamu giderlerinin karşılanmasının en temel aracıdır. Devletin, kamu ihtiyaçlarını gidermek amacıyla yerine getirmek mecburiyetinde olduğu kamu hizmetleri için yaptığı giderleri karşılamak için gelir elde etmesi gerekmektedir. İhtiyaç duyulan bu gelirin büyük bir kısmı, vergi adıyla anılan malî yükümlülüklerden temin edilmektedir. Bu itibarla, vergi gelirlerinin talep ve tahsil edilmesinin sebebi-gerekçesi, kamu hizmetleri için yapılan giderlerin karşılanmasıdır. Vergilerin Anayasada ifadesini bulan vergilendirme ilkelerine uygun olarak ihdas ve talep edilmesi gerekmektedir. Bu ilkelerden birisi de, vergi gelirlerinin kamu giderlerinin karşılığı olması ilkesidir. Bu ilke, vergilerin kamu giderlerinin karşılığı olarak talep ve tahsil edilmesini; tahsil edilen vergi gelirlerinin kamu hizmetleri dışında herhangi bir alanda ve/ya da amaçla harcanmamasını ifade etmektedir. Bu çalışmada, Anayasa Mahkemesi kararları ve doktrinden yararlanmak suretiyle, vergi gelirlerinin kamu giderlerinin karşılığı olması ilkesinin anlamı ve kapsamı ile bu ilke bağlamında kamu hizmeti ve kamu gideri kavramları ele alınmaktadır.

(The Principle of Tax Revenues in Consideration of Public Expenditures) (The Principle of Equivalence)

Public service is the basis of the existence of the State and the public expenditure is the source of the public service. As to tax revenues, they are the main means for financing the public expenditures. State must generate an income to finance expenses, that is made for public services which has to fulfill the public needs. A large part of this needed income are obtained from the financial obligations named as "tax". In this regard, the ground and reason of demanding and collecting of tax revenues is finance the costs of the public services.Taxes must be imposed and collected in accordance with the taxation principles that is prescribed by the Constitution. One of these principles is "the principle of tax revenues in consideration of public expenditures". This principle states collecting and claiming tax revenues to finance public expenditures and they do not spent at any area or a purpose except public services. In this study, the means and extent of the principle of tax revenues in consideration of public expenditures and within the context of the principle the terms of the public service and public expense will be come up by making use of Constitutional Court Decisions and doctrine.

___

  • I. Kitaplar
  • AKDOĞAN, Abdurrahman; Kamu Maliyesi, 16. Baskı, (Gazi Kitabevi), Ankara 2014.
  • AKYILMAZ, Bahtiyar/SEZGİNER, Murat/KAYA, Cemil; Türk İdare Hukuku, 3. Baskı, (Seçkin Yayıncılık), Ankara 2012.
  • ATAY, Ender Ethem; İdare Hukuku, 4. Baskı, (Turhan Kitabevi), Ankara 2014.
  • ÇAĞAN, Nami, Vergilendirme Yetkisi, (Kazancı Hukuk Yayınları), İstanbul 1982, (Vergi- lendirme Yetkisi).
  • DİLEYİCİ, Dilek, Anayasal İktisat Perspektifinden Para ve Maliye Politikaları, (Seçkin Ya- yıncılık), Ankara 2005.
  • EDİZDOĞAN, Nihat/ÇETİNKAYA, Özhan/GÜMÜŞ, Erhan, Kamu Maliyesi, 2. Baskı, (Ekin Yayıncılık), Bursa 2011.
  • ERDEM, Metin/ŞENYÜZ, Doğan/TATLIOĞLU, İsmail, Kamu Maliyesi, 12. Baskı, ( Ekin Yayıncılık), Bursa 2015.
  • ERGİNAY, Akif; Kamu Maliyesi, 17. Baskı, (Savaş Yayınları), Ankara 2003, (Kamu Ma- liyesi).
  • GEREK, Şehnaz/ AYDIN, Ali Rıza Anayasa ve Vergi Hukuku, 2. Baskı, (Seçkin Yayıncılık), Ankara 2010.
  • GİRİTLİ, İsmet/BİLGEN, Pertev/
  • AKGÜNER, Tayfun/BERK, Kahraman; İdare Hukuku, Altıncı Bası, (Der Yayınları), İs- tanbul 2013.
  • GÖZLER, Kemal/KAPLAN, Gürsel; İdare Hukuku Dersleri, 17. Baskı, (Ekin Yayıncılık), Bursa 2015.
  • GÜNDAY, Metin; İdare Hukuku, 10. Baskı, (İmaj Yayıncılık), Ankara 2011.
  • KANETİ, Selim; Vergi Hukuku, 2. Bası, (Filiz Kitabevi), İstanbul 1989, (Vergi Hukuku).
  • KARAHANOĞULLARI, Onur; Kamu Hizmeti - Kavram ve Hukuksal Rejimi, 3. Bası, (Turhan Kitabevi), Ankara 2015.
  • KARAKOÇ, Yusuf; Sosyal Maliye, (Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları), İzmir 1995, (Sosyal Maliye).
  • MUTLUER, M. Kâmil/ÖNER, Erdoğan/KESİK, Ahmet; Teoride ve Uygulamada Kamu Maliyesi, 3. Bası, (Bilgi Üniversitesi Yayınları), İstanbul 2013.
  • NADAROĞLU, Halil; Kamu Maliyesi Teorisi, 8. Baskı, (Beta Yayınları), İstanbul 1992.
  • ORHANER, Emine; Kamu Maliyesi, 4. Baskı, (Siyasal Kitabevi), Ankara 2007.
  • ÖNCEL, Muallâ/ KUMRULU, Ahmet / ÇAĞAN, Nami; Vergi Hukuku, 23. Bası, (Tur- han Yayınevi), Ankara 2013.
  • ÖZAY, İl Han; Günışığında Yönetim, (Alfa Basım Yayım Dağıtım), İstanbul 2002.
  • PINAR, Burak; Yargı ve İcra Harçları, 2. Bası (Adalet Yayınevi), Ankara, 2009.
  • SANCAKDAR, Oğuz; İdare Hukuku, 3. Bası (Seçkin Yayıncılık), Ankara, 2013.
  • TANÖR, Bülent; Türkiye'nin İnsan Hakları Sorunu, (BDS Yayınları), İstanbul, 1994.
  • TEKBAŞ, Abdullah; Vergi Kanunlarının Anayasaya Uygunluğunun Yargısal Denetimi: Türkiye Değerlendirilmesi, (Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayını), Ankara 2009, (Yargısal Denetim).
  • TÜRK, İsmail; Kamu Maliyesi, 8. Bası, (Turhan Kitabevi), Ankara 2010.
  • ULUATAM, Özhan; Kamu Maliyesi, 13. Baskı, (İmaj Yayınevi), Ankara2014.
  • ULUATAM, Özhan/METHİBAY, Yaşar; Vergi Hukuku, 5. Baskı, (İmaj Yayıncılık), An- kara 2001.
  • ULUSOY, Ali; Kamu Hizmeti İncelemeleri, (Ülke Kitapları), İstanbul 2004.
  • YILDIRIM, Turan/YASİN, Melikşah/KARAN, Nur/ÖZDEMİR, Eyüp/ÜSTÜN, Gül/ OKAY TEKİNSOY, Özge, İdare Hukuku, 5. Baskı, (12 Levha Yayıncılık), İstanbul 2013. II. Makaleler
  • AKYAZAN, Ahmet Emrah; ''Türkiye'de Vergilendirme Yetkisinin Türkiye'deki Gelişimi'', (TBBD, Y. 22, S. 81, Mart - Nisan 2009, s. 247 - 276).
  • ALİEFENDİOĞLU, Yılmaz; "Türk Anayasası Açısından Vergilemenin Sınırları", (Dş. Der., Atatürk'ün Doğumunun 100. Yılı Özel Sayısı, s. 67-87).
  • ÇAĞAN, Nami; ''1982 T.C. Anayasasında Vergilendirme'', ( Prof. Dr. Fadıl H. Sur'un Anı- sına Armağan, Ankara 1983, s. 69-81), (Vergilendirme).
  • ÇAĞAN, Nami; "Türk Anayasası Açısından Vergileme Yetkisi", (Anayasa Yargısı (1), Ana- yasa Mahkemesi Yayınları, Ankara 1984, s. 171-183), (Türk Anayasası).
  • ERGİNAY, Akif, ''Yeni Anayasamızın Mali Hükümleri'', (Prof Dr. Fadıl H. Sur Anısına Armağan, Ankara 1983, s. 57 - 67), (Mali Hükümler).
  • GÜLAN, Aydın; ''Kamu Hizmeti Kavramı'', ( İHİD, S. 1- 3, Y. 9, 1988, s. 147-159).
  • GÜNDÜZ, Kemal; ''Verginin Anayasal Çerçevesi'', (Vergi Sorunları Dergisi, S. 78, Mart 1995, s. 101 -111).
  • GÜNEŞ, Gülsen; "Verginin Anayasal Temelleri, İdarenin Temelsiz Tasarrufları ve Anayasa- ya İlişkin Bazı Öneriler", (Vergi Sorunları Dergisi, S. 237, Y. 2008, s. 163-178).
  • KANETİ, Selim; "Türk Vergi Hukukunun Anayasal Temelleri", (İktisat ve Maliye, C. XXXI, S. 1, Nisan 1984, s. 27-33), (Anayasal Temeller).
  • KARAKOÇ, Yusuf; "Türk Vergi Hukuku'nda Vergi Kanunlarının Anayasaya Uygunlu- ğunun Yargısal Denetimi", (Anayasa Yargısı 13, Anayasa Mahkemesi Yayını, Ankara, 1996, s. 249-373), (Yargısal Denetim).
  • KARAKOÇ, Yusuf; "Anayasanın Vergi Ödevine İlişkin Hükmünün Değerlendirilmesi", (Anayasadan Mali ve Vergisel Beklentiler Sempozyumu, XII Levha Yayınları, İstanbul 2012, s. 83-98), (Vergi Ödevi).
  • KIRBAŞ, Sadık; "Çeşitli Yönleriyle Vergileme ve Türk Vergi Sistemi", (Sayıştay Dergisi, S. 3, Ankara 1991, s. 3-4).
  • ŞİRİN, Ertunç; ''Vergi Hukukunun Anayasal Temellerinin Karşılaştırmalı Hukuk Açısın- dan Değerlendirilmesi'', (Anayasadan Mali ve Vergisel Beklentiler Sempozyumu, XII Levha Yayınları, İstanbul 2012, s. 285 - 305).
  • TAN, Turgut; ''Anayasa Mahkemesi Kararlarında Kamu Hizmeti Yaklaşımı'', (Anayasa Yargısı, S. 8, 25-27 Nisan 1991, Ankara 1991, s. 233-252.)
  • TEKBAŞ, Abdullah; "Vergi Kanunlarının Tabi Olduğu Anayasal İlkeler", (Prof. Dr. Burhan Ceyhan'a Armağan, DEÜHFD., C. 12, Y. 2010, (Basım Yılı : 2012), s. 132-191), (Anayasal İlkeler).
  • ULER, Yıldırım; "Anayasa Hukukunda ve İdare Hukukunda Kamu Hizmeti", (Anayasa Yargısı, S. 15, 27-28 Nisan 1998, Ankara 1998, s. 252-256).
  • ÜSTÜN, Ümit Süleyman; "Vergi Hukuku İle İlgili Anayasal İlkeler", (Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 11, S. 1-2, Y. 2003, s. 252-273).
  • YAŞAR, Nuri; "Kamu Hizmeti, Virtüel Kamu Hizmeti ve 1999 Anayasa Değişikliği", (İHİD, C. 13, 2000, S. 1-3, s. 442-452).