Machiavelli’nin “Hükümdar” Adlı Eserinin Osmanlı Türkçesine Çevirisi Üzerine

Osmanlı modernleşmesinin düşünsel zeminindeki ana eksen, devleti algılamada temel bir değişikliğe işaret etmektedir. Batı kaynaklı temel siyasi metinlerin Osmanlı Türkçesine tercümelerinde bu algı değişimi açıkça görülür. Avrupa’daki ulus-devlet dönüşümünü iyi değerlendiren Osmanlı aydınlarının, Batı’daki siyasal dokuyu değiştiren önemli eserleri tercümeler yoluyla aktarmaları, zamanlama açısından da dikkat çekmektedir. Osmanlı-Türkçesine oldukça geç bir tarihte çevrilen “Il Prince”in tercümesinin üzerinden tam yüz yıl geçti. Güçlünün tahakkümündeki uluslar arası hukuka hapsolunan bir iradenin diriliş döneminde; meşruiyet ve hikmet-i hükümet ilkesini tam da Batılı anlamıyla açıklayan Machiavelli’nin “Hükümdar”ı, Osmanlı İmparatorluğu’nun günbatımında yayınlanmıştır. Bu çalışmada, Mehmet Şerif Paşa tarafından yapılan, İstanbul’da 1919 tarihinde yayınlanan, Machiavelli’nin; nahoş anılan ama eskimeyen eseri “Hükümdar”ın (Il Prince) tercümesi incelenmiştir.

___

  • .
  • .