ELEKTRONİK İMZALI BELGELERİN KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA VE İDARÎ YARGILAMA HUKUKUNDA DELİL NİTELİĞİ

Bilimsel ve teknolojik gelişmeler sonucu, geleneksel olarak kullanılan hukukî yöntemlerin yerine yeni bir takım teknolojik yöntemler kullanılmaktadır. Bu teknolojik yöntemlerden birisi de, elektronik imza yöntemidir. Sosyal, ekonomik ve ticarî hayatın birçok alanında olduğu gibi idare ve devlet faaliyetlerinde de, el yazısı imza ile yapılan birçok hukukî işlem, elektronik imza ile gerçekleştirilmektedir. Elektronik imzanın birçok çeşidi olup, güvenli elektronik imza ile oluşturulmuş belgeler, birçok ülkenin hukuk sistemleri tarafından geçerli belge olarak kabul edilmekte, hukukî değer verilmektedir. Kimlik tespitini doğru yapması, güvenli olması ve daha başka özellikleri dolayısıyla güvenli (nitelikli) elektronik imza ile oluşturulmuş belgeler, el yazısı ile imza edilmiş belgelerle eşdeğer, hatta daha üstün kabul edilmekte, mahkemelerde delil olarak sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Elektronik imza, el yazısı imza, dijital imza, basit elektronik imza, gelişmiş elektronik imza, güvenli (nitelikli) elektronik imza, biyometrik imza, asimetrik dijital imza, mobil imza, e-devlet, hukukî sonuç, delil

PDF

___

ACAR Ayşe Ece, Medeni Muhakeme Hukukunda Elektronik İmzalı Belgelerin Delil Niteliği, İstanbul 2013.
AHİ Gökhan, “Hukuki Bakımdan Dijital (Sayısal) İmza”, Bilişim ve Hukuk Dergisi, 2008/3, S.8.
AKYILMAZ Bahtiyar, İdari Usul İlkeleri Işığında İdarî İşlemin Yapılış Usulü, Ankara 2000.
AKYILMAZ Bahtiyar/ SEZGİNER Murat/ KAYA Cemil, Türk İdare Hukuku, Ankara 2014.
ALANGOYA H. Yavuz, Medenî Usul Hukukunda Vakıaların ve Delillerin Toplanmasına İlişkin İlkeler, İstanbul 1979.
ALANGOYA H. Yavuz / YILDIRIM Kamil/ DEREN-YILDIRIM Nevhis, Medeni Usul Esasları, İstanbul 2009.
ALPTÜRK Ercan, Elektronik Denetim Rehberi, İstanbul 2008.
ALTINIŞIK Ulvi, Elektronik Sözleşmeler, Ankara 2003.
ALTUNDAĞ Salâhattin, “Dijital İmzanın Ticari Hayatta Kullanılması ve Düzenlenmesi”, Gazi ÜHFD, Y.2006, C.X, S.1-2.
ASLAN Zehreddin, “Türk İdari Yargı Sisteminde Re’sen Araştırma İlkesi”, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, No: 23-24 (Ekim 2000-Mart 2001).
ATALAY Oğuz, Medenî Usul Hukukunda Menfi Vakıaların İspatı, İzmir 2001.
ATAY Ethem Ender, İdare Hukuku, Ankara 2014.
AUBY Jean-Marie/ DRAGO Roland, Traité de contentieux administratives, C.II, Paris, Dalloz, 1991.
BADER Johann/ FUNKE-KAISER Michael/ STUHLFAUTH Von ALBEDYLL Thomas, Verwaltungsgerichtsordnung, 6. Auflage, Heidelberg 2014.
BAŞÖZEN Ahmet, Medenî Usul Hukukunda İlk Görünüş İspatı, Ankara 2010.
BECKER Arnd, Elektronische Dokumente als Beweismittel im Zivilprozess, Bochum 2003.
BELGİN Derya, Elektronik İmzalı Belgelerin Delil Değeri HUMK. m.295/A “, Hukuk Gündemi, 2009.
BIEREKOVEN Christiane/ BAZIN Philip/ KOZLOWSKI Tomasz, Electronic signatures in German, French and Polish law perspective”, s.7, Digital Evidence and Electronic Signature Law Review, sas-space.sas.ac.uk/5381/1/1719-2303-1-SM.pdf, E.T.01.05.2016.
BIZER Johann, Der gesetzliche Regelungsbedarf digitaler Signaturverfahren, Datenschutz und Datensicherheit (DuD) 8/95.
BİÇKİN İnci, Elektronik İmza ve Elektronik İmza İle İlgili Yasal Düzenlemeler, TBB Dergisi, S.63, 2006.
BİYAN Özgür, Türk Vergi Hukukunda İspat-Delil, 2012.
BLYTHE Stephen E., Digital Signature Law of United Nations, European Union, Unitad Kingdom and United States: Promotion of Growth in E-Commerce with Enhanced Security, Ricmond Journal of Law and Technology, Vol. IX, No.2, 2005, 1, s.3-4; http://law.richmond.edu/jolt/v11i2/article6.pdf, E.T: 01.05.2016.
BRENN Christoph, Das österreichische Signaturgesetz - Unterschriften - ersatz in elektronischen Netzwerken, Österreichische Juristen-Zeitung (ÖJZ) 1999.
BUCKLEY Jeremiah S./ KROMER John P. / TANK Margo H.K./ WHITAKER R. David, The Law of Electronic Signatures, 2014-2015 Edition, Thomson Reuters.
BULUR Alper, “E-İspat”, Ankara Barosu Dergisi, Y.66, S.2, 2008.
CAPRIOLI Eric, “Le juge et la preuve électronique”, http://juriscom.net/uni/doc/20000110. htm.
CENTEL Nur / ZAFER Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, İstanbul 2015.
CHAPUS René, Droit Administratif Général C.I, Paris 2000.
COSTES Lionel, “Transaction en ligne, preuve et signatur électronique: le nouveau cadre juridique” Lamy droit de l’informatique et des réseaux, 1999, N.122- février 2000.
ÇAĞLAYAN Ramazan, İdari Yargılama Hukuku, Ankara 2015.
ÇAKMAKKAYA Baki Yiğit, Türk Vergi Hukukunda Elektronik İmza Uygulamaları ve Adaptasyonu, İstanbul 2013.
ÇETİN Ayten/ ÇİTLİ Zehra Cahide, “Elektronik Sigortacılıkta E-İmza”, Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü E-Dergisi, http://e-dergi.marmara.edu.tr/index.php/bsed, Y.2, S.2, Ocak 2012, s.2, E.T: 05.05.2016.
ÇETİN Emine Halman, “Elektronik Belgelerin Hakim Tarafından Delil Olarak Değerlendirilmesi”, Terazi Hukuk Dergisi, Y.6, S.54, Şubat 2011.
ÇOMAKLI Şafak Ertan, “5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu Uygulaması ve Hukukî Sonuçları”, http://www.vergidünyasi.com.tr/dergiler.php?id=3767.
DAWN M. Turner, http://www.cryptomathic.com/news-events/blog/understanding-zertes- the-swiss-federal-law-on-electronic-signatures, E.T: 01.05.2016.
DELİDUMAN Seyithan, “İspat Sistemimizin Mevcut Durumu ve Elektronik İmzanın Bu Sistemdeki Yeri”, e-akademi , Nisan 2002, S.2.
DOĞRU Başak, Vergi Yükümlülerinin Defter Tutma Yükümlülüğü, İzmir 2007, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
DUMORTIER Jos, “E-İmza-, E-Fatura ve E-Ticaret”, Ankara Barosu Hukuk Kurultayı 2006, 03-07 Ocak 2006, C.IV.
DUPUIS Georges/ GUÉDON Marie-José, Droit Administratif, Paris, 1993.
EHLERS Dirk/ PÜNDER Hermann, Allgemeines Verwaltungsrecht, 15. Auflage, Berlin Boston 2016.
ERBER-FALLER Sigrun, Elektronischer Rechtsverkehr und digitale Signaturen in Deutschland, in: Notar und Rechtgestaltung, Tradition und Zukunft: Jubiläums, Köln 1998.
EREM Faruk, Ceza Yargılaması Hukuku, Ankara 1986.
EREN Hayrettin, E-Dönüşüm Sürecinde İdarî İşlemler (Elektronik İdarî İşlemler), Ankara 2010.
ERGÜN Ömer, “5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu ve Dijital İmza-2”, http://turk.internet. com.haber/yazigoster.php3?=9380., E.T:10.08.2015.
ERGÜN Çağdaş Evrim, Vergi Yargılamasında Re’sen Araştırma İlkesi”, Ankara ÜHFD, Y.2006, C.55, S.2.
ERGÜN Ömer, “Dijital İmza”, in İnternet ve Toplum, Ankara 2005.
ERMİŞ Kemal, “Sayısal İmza ve Elektronik Belge Yönetimi”, Bilim Dünyası 2006 7 (1), http://www.arastirmax.com/ system/files/dergiler/231/makaleler/7/1/arastirmax-sayisal- imza-elektronik-belge-yonetimi.pdf,
ERKUT Celal, İdarî İşlemin Kimliği, İstanbul 1990.
ERNST Stefan, Prozessrecht und Internet, Kommunikation & Recht (K&R) 12/1999
ERTURGUT Mine, Medeni Usul Hukukunda Elektronik İmzalı Belgelerin Delil Olarak Değerlendirilmesi, Ankara 2004.
ERTURGUT Mine, “Elektronik İmza Kanunu Bakımından E-Belge ve E-İmza”, Bankacılar Dergisi, S.48, 2003.
ERZİNCAN Özgür Deniz, “Sayısal İmza Hayatımıza Nasıl Girecek?”, BİMY 11 Antalya 2003.
EVREN Çınar Can, “İptal Davalarında Re’sen Araştırma İlkesi”, Gazi ÜHFD, C.XII, Y.2008, S.1-2.
EYERMANN Erich/ FRÖHLER Ludwig/ GEIGER Harald/ HAPP Michael/ KRAFT Ingo/ RENNERT Klaus/ SCHMIDT Jörk, Verwaltungsgerichtsordnung- VwGO Kommentar, 14. Auflage, München 2014.
FEYZİOĞLU Metin, “Suçsuzluk Karinesi: Kavram Hakkında Genel Bilgiler ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi”, Ankara ÜHFD, C.48, S. 1-4.
FRANK Suzanne, Das Gesetz über die Anpassung des Beweisrechts an die Informations-tecnologie sowie über die Signatur in MittBayNot 2000.
FRITSCH L., RANKE J., ROSSNAGEL H., Qualified Mobile Electronic Signatures: Possible, but worth a try? in Information Security Solutions Europe (ISSE) 2003 Conference, Vienna Austria GSM Assocation: GSM Statistics, www.gsmworld.com/news/ statistics/index-shtml.
GEDİK Doğan/ TOPALOĞLU Mahir, Ceza Muhakemesinde İspat ve Şüphenin Sanık Lehine Yorumlanması, Ankara 2014.
GOBERT Didier / MONTERO Etienne, “L’ouverture de la preuve littérale aux écrits sous forme électronique”, Journal des tribunaux, 17 février 2001, 120. année, N˚ 6000.
GÖKSU Mustafa, Hukuk Yargılamasında Elektronik Delil, Ankara 2011.
GÖZLER Kemal, İdare Hukuku, C.I, Bursa 2009.
GÖZLER Kemal/ KAPLAN Gürsel, İdare Hukuku Dersleri, Bursa 2014.
GÖZÜBÜYÜK Şeref/ TAN Turgut, İdare Hukuku, C.I, Ankara 2010.
GÜLER Mustafa/ ÖMÜRGÖNÜLŞEN Uğur, “Türkiye’de e-İmza Alanındaki Hukukî Düzenlemeler ve Bazı Kamu Kurumlarındaki e-İmza Uygulamaları”, Sosyo-Ekonomi, Ocak-Haziran 2011-1.
GÜNDAY Metin, İdare Hukuku, Ankara 2011.
HAMMER Volker, Elektronische Signaturen, Datenschutz und Datensicherheit (DuD) 11/1993.
HOCHMANN Stephan, Elektronische Signatur, Bielefeld 2001.
HOLDEN Stephen H., “E-Devlet Uygulaması ve Ölçümü”, Emniyet Genel Müdürlüğü 2. Polis Bilişim Sempozyumu, Ankara 14-15 Nisan 2005.
HVARRE Jan, “Electronic signature in Denmark: free for all citizens”, http://journals.sas. ac.uk/deeslr/article/viewFile/1720/1657.
IPSEN Jörn, Allgemeines Verwaltungsrecht, München 2015, 9. Auflage.
JAIN Anıl K./ ROSS Arun, “Introduction to Biometrics”. In Jain, AK; Flynn; Ross, A. ”Handbook of Biometrics”, Springer. s.1-2.
JUNGERMANN Sebastian, Der Beweiswert elektronischer Signaturen, 2002.
KALABALIK Halil, İdare Hukuku Dersleri, C.II, Ankara 2016.
KANETİ Selim, Vergi Hukuku, İstanbul 1989.
KARAKOÇ Yusuf, Türk Vergi Yargılaması Hukukunda Delil Sistemi, İzmir 1997.
KARAKOÇ Yusuf, Vergi Yargılaması Hukuku, İstanbul 1995.
KARSLI Abdürrahim, Medenî Muhakeme Hukuku, İstanbul 2011.
KATZ Jonathan, Digital Signatures, Springer US, 2010.
KENNEDY Gwen Wendy, “Thumbs Up for Biometric Authentication”, Computer Law Review and Technology, Vol VIII, 2004.
KESER BERBER Leyla, “Elektronik İmzanın Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı Hükümlerinin Değerlendirilmesi”, http://www.hukukcu.com/bilimsel/kitaplar/e_imza_ tasarieleştiri.htm, (Çevrimiçi).
KESER BERBER Leyla, “İmzalıyorum O Halde Varım” Dijital İmza, Dijital İmza Hakkında Yasal Düzenlemeler, Dijital İmzalı Elektronik Belgelerin Hukuki Değeri, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S.2000/2, Y.13.
KESER BERBER Leyla, İnternet Üzerinden Yapılan İşlemlerde Elektronik Para ve Dijital İmza, Ankara 2002.
KESER BERBER Leyla, “Şekil ve Dijital İmza”, Noterlik Sempozyumu VII: Elektronik Gelişmeler ve Hukuk, Noterlik Araştırma Enstitüsü”, 2001.
KESER BERBER Leyla/ LOSTAR Murat, Bilişimde Biyometrik Yöntemler, Ankara 2006.
KIZILOT Şükrü, “E-İmza-, E-Fatura ve E-Ticari Defterler” Ankara Barosu Hukuk Kurultayı 2006, 03-07 Ocak 2006, C.IV.
KOCA Mahmut, “Ceza Muhakemesinde Deliller”, Ceza Hukuku Dergisi, Y.1, S.2, 2006.
KOPP Ferdinand O./ RAMSAUER Ulrich, Verwaltungsverfahrensgesetz Kommenter, 12. Auflage, München 2011.
KOPP Ferdinand O./ SCHENKE Wolf-Rüdiger/ SCHENKE Ralf Peter, Verwaltungsgerichtsordnung- VwGO Kommentar, 19. Auflage, München 2013.
KORKUT Mürşide, “Vergi Yargılamasında Delil Sistemi”, Prof. Dr. Muallâ Öncel‘e Armağan, C.II, Ankara 2009.
KUNTER Nurullah/ YENİSEY Feridun/ NUHOĞLU Ayşe, Muhakeme Hukuk Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, İstanbul 2009.
KURU Baki/ ARSLAN Ramazan/ YILMAZ Ejder, Medeni Usul Hukuku, Ankara 2013.
LABORDE Carolina M., Electronic Signatures in International Contracts, Frankfurt 2010.
LAUBADÉRE André de/ VENEZIA Jean-Claude/ GAUDEMET Yves, Traité de Droit Administratif, C.I, Paris 1999.
LINCOLN Anda, Electronic Signature Laws and the Need for Uniformity in the Global Market, The Journal of Small and Emerging Business Law, Vol. 8, 2004.
LUPTON W. Everett, “The Digital Signature: Your Identity by the Numbers”, 6 RICH. J.L.&TECH.10 (Fall 1999) http://www.richmond.edu/jolt/v6i2/note2.html.
LÜDEMANN Volker / ADAMS Nils, Die elektronische Signatur in der Rechpraxis, K&R (Kommunikation & Recht), 2002.
MASON Stephen/ BROMBY Michael, “Response to Digital Agenda for Europa: Electronic identification, authentication and signatures in the European digital single market.
Public consultation”, European Journal for Law and Technology, Vol.3, 2012, http:// eljt.org//article/view/133/212.
MASON Stephan, Electronic Signatures in Law, Published in by Cambridge University, New York, 2012.
MAURER Hartmut, Allgemeines Verwaltungsrecht, 18. Auflage, München 2011.
MAZEO Mirella, “Digital Signatures and European Laws”, http://www.symantec.com/ connect/articles/digital-signatures-and-european-laws.
MEBROUK Hadde, Senetle İspat Konusunda Fransız Hukukundaki Gelişmeler: Türk ve Cezayir Hukuku İle Karşılaştırma, Dokuz Eylül Üniversitesi SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2010.
OĞLAKÇIOĞLU Onur, Medeni Usul Hukuku Yönünden Elektronik Adlî İletişim, İzmir 2008.
OĞURLU Yücel, İdare Hukukunda “E-Devlet” Dönüşümü ve Dijitalleşen Kamu Hizmeti, İstanbul 2010.
ONAR Sıddık Sami, İdare Hukukunun Umumî Esasları, C.I, İstanbul 1966.
ORTA Mesut, Elektronik İmza ve Uygulaması, Ankara 2005.
ÖNCEL Muallâ / KUMRULU Ahmet/ ÇAĞAN Nami, Vergi Hukuku, Ankara 2015.
ÖZBEK Veli Özer / KANBUR M. Nihat/ DOĞAN Koray/ BACAKSIZ Pınar/ TEPE İlker, Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2015.
ÖZDEMİR KOCASAKAL Hatice, “Elektronik İmzanın Geçerliliği ve İspat Gücü Açısından Uluslararası Planda Yaşanan Gelişmeler”, Prof.Dr. Ergun ÖNEN’e Armağan, Y.2003.
ÖZDİLER KÜÇÜK Eda, Vergi Hukukunda Karineler, Ankara 2011, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
ÖZKAN Şener, Vergi Yargılama Hukukunda Resen Araştırma İlkesi, Ankara 2005, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
ÖZKAYA Necla/ SAĞIROĞLU Şeref, “Açık Anahtar Yapısı ve Biyometrik Teknikler”, http://iscturkey.org/2006/pdf/poster/78.pdf (çevrimiçi).
ÖZTÜRK Bahri / ERDEM Mustafa Ruhan, Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2006.
PEINE Franz-Joseph, Allgemeines Verwaltungsrecht, 9. Auflage, Heidelberg 2008.
PEKCANITEZ Hakan, “Elektronik Ticaretin Türk İspat Hukukuna Getirdiği Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Uluslararası İnternet Hukuku Sempozyumu, İzmir 2002.
PEKCANITEZ Hakan/ ATALAY Oğuz/ ÖZEKES Muhammet, Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, Ankara 2015.
POSSER Herbert/ WOLFF Heinrich Amadeus, Verwaltungsgerichtsordnung- VwGO Kommentar, 2. Auflage, München 2014.
RASSMAN Stefan, Elektroniche Unterschrift im Zahlungsverkehr, Computer und Recht (CR), 1/1998.
ROSSNAGEL Alexander, Auf dem Weg zu neuen Signaturregelungen, Multimedia und Recht (MMR) 8/2000.
ROSSNAGEL Alexander, “Qualifizierten Signaturverfahren”, NJW (Neue Juristische Wochenschrift), 2001.
ROSSNAGEL Alexander/ PFITZMANN Andreas, “Der Beweiswert von E-Mail”, NJW (Neue Juristische Wochenschrift), 2003.
ROSSNAGEL Heiko, Analyse der Hemmnisfaktoren und Gestaltungsvorschläge zur Einführung, Datenschutz und Datensicherheit (DuD), Frankfurt 2008.
RUGGIERI Franco, “A technician’s views on the digital signature in Italy”, Digital Evidence and Electronic Signature Law Review, s.40, sas-space.sas.ac.uk/5523/1/1746-2357- 1-SM.pdf.
RÜSSMANN Helmut, Das Beweisrecht elektronischer Dokumente, Jur PC (Internet Zeitschrift für Rechtinformatik und Informationrecht) 7/1995.
TANRIKULU Cengiz, “Türk ve Avusturya Hukukunda Elektronik Tebligat”, TBB Dergisi, S.85, 2009.
TOPALOĞLU Mustafa, Bilişim Hukuku, Adana 2005.
SABAN Nihal, Vergi Hukuku, İstanbul 2014.
SAĞIROĞLU Şeref/ALKAN Mustafa, Elektronik İmza ve Uygulamaları, İstanbul 2007.
SAĞIROĞLU Şeref/ALKAN Mustafa, Her Yönüyle Elektronik İmza, E-İmza, Ankara 2005.
SAĞIROĞLU Şeref/ALKAN Mustafa / KABASAKAL Demet, “Elektronik İmzadan Mobil Elektronik İmzaya Geçiş Sürecinde Türkiye”, Ulusal Elektronik İmza Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 07.08.2006, Ankara.
SAĞIROĞLU Şeref/ KABASAKAL Demet/ ALKAN Mustafa, Mobil Elektronik İmza: Ülkeler ve Uygulamalar, Uluslararası Katılımlı Bilgi Güvenliği ve Kriptoloji Konferansı Bildiriler Kitabı, 13-14 Aralık 2007, Ankara.
SAVAŞ Abdurrahman, Elektronik Ticaret (İnternet Ortamında Yapılan Sözleşmeler), Konya 2006.
SCHUMACHER Stephan, Digitale Signaturen in Deutschland, Europa und den USA, CR 12/1998.
SEDALLIAN Valérie, “Preuve et signature electronique” http://juriscom.net, s.4; E.T: 15.08.2015.
SEVİMLİ Ahmet, Elektronik Sözleşmeler ve ABD Elektronik İmza Yasası, Prof.Dr. Hayri Domaniç’e 80. Yaş Günü Armağanı, C.II, İstanbul 2001.
SINFRED FINA Krems, Die rechrliche Gleichstellung von elektronischen Signaturen mit handschriftlichen Unterschriften im Europäischen Gemeinschaftsrecht und US- amerikanischen Bundesrecht, ZfRV 2001.
SMEDINGHOFF Thomas J. / BRO Rut Hill, “Moving with change: Electronic signature legislation as a vehicle for advancing e-commerce”, The John Marshall Journall of Computer and Information Law, Vol. XVII, No.3.
SODAN Helge/ ZIEKOW Jan, Verwaltungsgerichtsordnung Grosskommentar, 4. Auflage, Baden-Baden 2014.
SONSUZOĞLU Elif, “Elektronik İmza Kanunu, İlgili Düzenlemeler ve Bunların Vergi Hukuku Alanındaki Yansımaları-I”, Yaklaşım, Y.13 S.153 Eylül 2005.
SONSUZOĞLU Elif, “Elektronik İmza Kanunu, İlgili Düzenlemeler ve Bunların Vergi Hukuku Alanındaki Yansımaları-III”, Yaklaşım Dergisi, Y.13, S.155, Kasım 2005.
SÖZER Bülent, Elektronik Sözleşmeler, İstanbul 2002.
SUNAY ŞENLEN Süheyla, İdarî Yargılama Usulüne Hakim Olan İlkeler Karşısında İspat ve Delil, İstanbul 1997.
ŞENGÜL Selami, “E-Fatura ve E-Defter”, Ankara Barosu Hukuk Kurultayı 2006, 03-07 Ocak 2006, C.IV.
ŞENOCAK Zarife, “Dijital İmza ve Dijital İmzanın Borçlar Kanunu Hükümleri Açısından Ele Alınması”, Ankara ÜHFD, Y.2001.
TEZEL Adnan, “Türk Vergi Hukukunda İspat ve Delil Sistemi”, Reşat Kaynar‘a Armağan, İstanbul 1981.
TUNCER Selahattin, “Vergi Hukukunda Delil”, Maliye Dergisi, S.124, Nisan 2003.
TUTUMLU Mehmet Akif, Medenî Yargılama Hukukunda Delillerin İleri Sürülmesi, Ankara 2002.
ULUKAPI Ömer, Medeni Usul Hukuku, Konya 2014.
UMAR Bilge, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara 2014.
UMAR Bilge/ Ejder YILMAZ, İspat Yükü, İstanbul 1980.
UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures with Guide to Enactment: http:/www. uncitral.org/pdf/english/texts/electcom/ml-elecsig-e.pdf.
ÜNAL Oğuz Kürşat, Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanununda Fatura ve İspat Kuvveti, Ankara 2006.
ÜNVER Yener, Ceza Muhakemesi Hukukunda Delil ve İspat, Ankara 2014.
ÜNVER Yener / HAKERİ Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2015.
VEDEL Georges/ DELVOLVÉ Pierre, Droit Administratif, Paris 1992, C.I.
VERBIEST Thibault, “Contrats en ligne: quelle valeur juridique”, http://juriscom.net, E.T: 15.08.2015.
VIERHAUS Hans-Peter, Beweisrecht im Verwaltungsprozess, 1. Auflage, München 2011.
WYSK Peter/ BAMBERGER Christian/ KUHLMANN Kirsten/ SAURENHAUS Jens, Verwaltungsgerichtsordnung: VwGO Kommentar, 1. Auflage, München 2011.
YALTI Billur, Elektronik Ticarette Vergilendirme, İstanbul 2003.
YAVUZCAN Emrah, “Digital İmza”, Bilişim ve Hukuk Dergisi, Ankara Barosu Özel Sayısı, 2007.
YAYLA Yıldızhan, İdare Hukuku, İstanbul 2009.
YEŞİL Sezen/ ALKAN Mustafa/ ACARER Tayfun, “E-İmza Uygulamalarında AB ve Türkiye’deki Mevcut Durum ve Öneriler”, http://ueimzas.gazi.edu.tr/pdf/bildiri/59.pdf.
YILDIRIM M. Kamil, Medenî Usul Hukukunda Delillerin Değerlendirilmesi, İstanbul 1990.
YILDIRIM Mehmet Kamil/ PÜRSELİM Hatice Selin, Elektronik İmza Kanunu ve Türk İspat Hukukundaki Etkileri, İstanbul Barosu Dergisi, C.79, Y.2005/II.
YILDIRIM Mustafa Fadıl, “Nitelikli Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısının Hukuki Sorumluluğu”, Atatürk Ü. Erzincan HFD, C.VIII, S.3-4, 2004.
YILDIRIM Ramazan, Türk İdarî Rejimi Dersleri, Konya 2014.
ZABUNOĞLU Yahya Kazım, İdare Hukuku, C.I, Ankara 2012.
Gesetz über Rahmenbedingungen für elektronische Signaturen, http://www.gesetze-im-internet. de/ sigg_2001/_2html.
http://www.imzamatik.com/imzamatik/static/tr//sss.html.
http://www.marmara.edu.tr/hizmetler/e-bilgi-servisi/mobil-imza-m-imza.
http://mobilimza.nedir. com.
http://kamusm.gov.tr.
http://www.koreanlii.or.kr/w/index.php/Electronic_signature. E.T: 10.05.2016.
http://www.saflii.org/za/legis/consol_act/ecata2002427/. E.T: 10.05.2016.
http://statutes.agc.gov.sg/. E.T: 10.05.2016.
Kamu SM, Temel Kavramlar Sözlüğü, (Çevrimiçi), http://www.kamusm.gov.tr/dokumanlar/ belgeler/kitaplar/ temel_kavramlar.jsp.
Kazancı İçtihat Bilgi Bankası.
www.tdk.gov.tr/index Türk Dil Kurumu, Büyük Türkçe Sözlük.