Devleti Öğretme Biçimi Olarak Siyaset Bilimi ve Fransa'daki Kökleri

Siyasetin kurumsallaşmış bir eğitim merkezinde öğretilmesi, Platon’un Akademiasına kadar gitse de çağdaş anlamda bu alana özgülenen, belirli bir müfredata bağlı eğitim kurumlarının açılması oldukça yenidir. Émile Boutmy’nin öncülüğünde, 1871’de Paris’te açılan “École libre des Sciences Politiques” bu eğitim kurumlarının örneklerinden biridir. “École libre des Sciences Politiques”, devleti istisnai bir biçimde öğretme iddiası ile açılmıştır. Pozitivizmin, yükseldiği dönemde, hukuk fakültelerindeki eğitiminin dönüştüğü bir evrede; bu okul, Fransız entelektüellerinin çocuklarının geleceği için bir alternatif yaratma amacı taşıyordu. Böyle bir okulun açılması, sadece belli bir kesimin eğitimine yönelik yararcı bir yaklaşım olarak değerlendirilemez. Boutmy; o dönemde Fransa’daki yüksek öğrenim kurumlarında yaşanan, çağını anlamayan, siyasi düşünce fakirliğinden bahsediyor ve “Siyasal Bilimler Okulu’nun”, “devlet bilimi” dersini öğretme görevini yüklendiğini savunuyordu. Çünkü bu dönemde; Fransa’da, modern devletin siyasal kurumları, demokratik yönetimin inşasıyla dönüşmektedir. “Devlet bilimi”, bu dönüşümü adeta sosyal bir sanat gibi açıklayabilmeli ve idari dokuyu yönlendiren elitlere, bu sanatı öğretmeliydi. Okul, bir meslek okulu değildi. Mezunlarını belirli bir kariyere hazırlamıyordu. Boutmy’nin asıl amacı; yeni bürokratik yapının nasıl tasnif edildiğini, bir yönetim bilimleri ansiklopedisi içinde ortaya koymaktı. Böylece bilimsel olarak, politika ve devlet arasındaki bağlantıyı, anlamak ve anlatmak kolaylaşacaktır. “Devleti bilmek için ve devleti öğretmek için” özel bir okul açmak şaşırtıcı değil miydi? Hayır değildi. Çünkü Siyaset Bilimi’nin yükselişi, yeni bir toplum dokusunun anlaşılmasına yardım ediyordu. Bu; yüzyıllardır devleti anlatan literatürle harmanlanmış ama ondan bağımsız ve uygulamayı ihmal etmeyen, stilize bir öğrenme biçimiydi.

___

  • KAYNAKÇA
  • Akkaya Kia, Rukiye, Bir Ders Konusu Olarak Devlet, Genişletilmiş 2.Bası, Beta Y.,İstanbul, 2016.
  • Begliuti, Jacqueline, “Les “Sciences d’État” et la Faculté de Droit de Toulouse”, Etudes d’Histoire du Droit et des Idées Politiques, No. 13/2009.
  • Boutmy, Émile, Projet d'une Faculté libre des sciences politiques, Paris, 1871.
  • Boutmy, Émile, De l'institution d'une licence ès sciences politiques et administratives dans les facultés de droit, Paris, 1881.
  • Boutmy, M. É., Des rapports et des limites des études juridiques et des études politiques, Paris, 1889.
  • Boutmy, M. É., l’École Libre Sciences Politiques, Extrait du Rapport Présenté à l’Assemblée Génerale du 6 Février 1879, Paris, 1879.
  • Boutmy, É., Le Baccalauréat (Projets de réform), Paris, 1899.
  • Boutmy, Émile, Taine, Scherer, Laboulaye, Paris, 1901.
  • Boutmy, Émile, Le Développement de la Constitution et de la Société Politique en Angleterre, Paris, 1907.
  • Cicero, Devlet Üzerine, Çev. C.Cengiz Çevik, İthaki Y., İstanbul, 2014.
  • Damamme, Dominique , “D’une école des Science Politiques”, Politix, Vol.1, No:3-4, 1988.
  • Favre, Pierre, Naissances de la Science Politique en France (1870-1914), Fayard, Paris, 1989.
  • Hobsbawm, Eric, Devrim Çağı (1789-1848), Çev.Bahadır Sina Şenel, Dost Y.,Ankara, 1998.
  • Kışlalı, Ahmet Taner, Siyaset Bilimi, Ankara, 1987.
  • Laurent, Sébestien, “L'influence des le-playsiens et de l'économie sociale à l'Ecole libre des sciences politiques (1871-1914) jalons pour une recherche”, Les Études Sociales, N.122, Paris, 1994.
  • Mouffe, Chantal, Siyasal Üzerine, Çev.Mehmet Ratip, İletişim Y.,İstanbul, 2013.
  • Platon, Devlet Adamı, Çev.Behice Boran, Milli Eğitim Bakanlığı Y.,Ankara, 1960.
  • Supiot Alain, Homo Juridicus, Çev. Bige Açımuz, Dost Y., Ankara, 2014.
  • Vanneuville, Rachel, “La Mise en Forme Savante des Sciences Politiques”, Politix, V.15-N.59, 2002.