CEZA YARGILAMASINDA KATILANIN, AYNI ZAMANDA CMK 45. MADDEDE ÖNGÖRÜLEN KİŞİLERDEN BİRİ OLMASI HALİNDE, TANIKLIKTAN ÇEKİNME HAKKINI KULLANIP KULLANAMAYACAĞI SORUNU

Çalışmamız, müdafii olarak katıldığımız bir yargılama sürecinde ortaya çıkan ceza yargılamasında katılanın, aynı zamanda CMK m.45te öngörülen kişilerden biri olması halinde, tanıklıktan çekinme hakkını kullanıp kullanamayacağı sorunundan yola çıkılarak hazırlanmıştır. Bu kapsamda öncelikli olarak mağdur, katılan ve tanık kavramlarına yer verilmiş; daha sonra ise ceza muhakemesinde tanıklığa ilişkin hükümlere, tanığın yükümlülükleri ve hakları ayrımına gidilerek ayrıntılı olarak değinilmiştir. Tanığın hakkı kapsamında değerlendirilecek olan tanıklıktan çekinme hakkının sebeplerinden birini akrabalıktan kaynaklanan çekinme halleri oluşturmaktadır. Bu halde, katılanın CMK m.45te öngörülen kişilerden biri olması halinde ise tanıklıktan çekinip çekinemeyeceği sorunu ortaya çıkmaktadır. Makalemizde, katılanın bir taraftan sanığa yönelik isnatlarda bulunarak cezalandırılmasını talep etmesi ve bu kapsamda katılan sıfatının kazanılması, diğer taraftan ise belirli kişilere sanıkların aleyhine beyanlarda bulunmama olanağını sağlayan tanıklıktan çekinme hakkını yine bu sıfatla kullanmasının nasıl değerlendirilebileceği hususu tartışılmıştır. Konu ayrıca suç uydurma ve iftira suçunun oluşması bakımından da irdelenmiş, özellikle de yalan tanıklık suçunun failliği bakımından ilave bir değerlendirme yapılmıştır. Bunun yanı sıra CMK m. 201 kapsamında doğrudan soru yöneltme hakkının hukuk kültürümüze ve geleneğimize kısmen yabancı olması ve uygulamada hakimlerimizin bu müesseseyi gereği gibi işletmemeleri karşısında, savunma hakkının olası sorunlarına da adil yargılanma hakkı bağlamında değinilmiştir.

The question of whether a party of criminal trial can use their right of ref usal to testify in case that the p erson also one of those sp ecif ed under the 45th article of Turkish Criminal Procedure Code

Our study has been prepared based on that in the case that intervening party in criminal procedure is also person within the scope of article 45 of criminal procedure code, intervening party whether using right of refraining from testimony. In this context, firstly notions of victim, intervening party, witness have been mentioned; later, provisions of witness have been explained as obligations and rights of witness in detail. Refraining from testimony arising cosinage is one of the reasons of ref- raining from testimony within the scope of rights of witness. In this context, in case that intervening party within the scope of article 45, the problem of inter- vening party whether the used right of refraining from testimony has appeared. In our article, discussed how to evaluate matters of the one hand intervening party who claiming punishment of defendant thereby attitude to defendant and in this context acquisition of intervening party capacity, on the other hand the right of refraining from testimony that enable specific persons to not make sta- tements against defendant as same capacity. Also,the subject has been examined composed of the procuding an ofense and aspersion, especially have made an assessment about ofender of perjury. In addition to this, in the face of the right of posing direct questions within the scope of article 201 of criminal procedure code is stranger to our law tradition and culture and in practice, not to applied this establishment by judges, mentioned that the potentional problem of right of defence in the context of fair trial.

PDF

___

AKYAZAN, Ahmet Emrah; Türk Hukukunda Tanıkların Korunması, Ankara, 2010

ARTUK, Mehmet Emin; GÖKCEN, Ahmet; YENİDÜNYA, Ahmet Caner; Türk Ceza Kanunu Şerhi, 5. Cilt, Ankara,2009

CENTEL, Nur; ZAFER, Hamide; Ceza Muhakemesi Hukuku, İstanbul, 2008

ÇİÇEK, İbrahim; 5726 sayılı Tanık Koruma Kanunu ve Gizli Tanık, Terazi Hukuk Dergisi, sayı:29, 2009

DEĞİRMENCİ, Olgun; Ceza Muhakemesinde Tehlike İçinde Bulunan Tanığın Korunması, TBB Dergisi, Sayı.83, 2009

DÜNDAR, Meltem; KKTC Ve Türk Ceza Yargılaması Hukuklarında Çapraz Sorgulama İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2005

FEYZİOĞLU, Metin; Ceza Muhakemesi Hukukunda Tanıklık, Ankara, 1996

KUNTER, Nurullah; YENİSEY Feridun, NUHOĞLU Ayşe, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, İstanbul, 2008

MAHMUTOĞLU, Fatih Selami; Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması Risk Altındaki Global Dünya Toplumu ve Ceza Hukuku, Prof. Dr. h. c. mult. Hans- Heinrich Jescheck Onuruna 27-29 Eylül 2009 tarihlerinde İstanbulda Düzenlenen Uluslararası Kolokyumun Kitabı, 2011

MALKOÇ, İsmail; YÜKSEKTEPE, Mert; Açıklamalar Ve Yorumlarla 5271 Sayılı Yeni Ceza Muhakemesi Kanunu, 2005

MALKOÇ, İsmail; GÜLER, Mahmut; Uygulamada Türk Ceza Kanunu Özel Hükümler, Cilt II, Ankara

MERAN, Necati; Kamu Görevlisine ve Adliyeye İlişkin Suçlar, Ankara,2006

ÖZBEK, Veli Özer; Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara, 2006

ÖZBEK, Veli Özer; KANBUR Nihat, DOĞAN Koray, BACAKSIZ Pınar, TEPE İlker; Ceza Muhakemesi Hukuku, İzmir, 2012

ÖZGENÇ, İzzet; Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2009

ÖZTÜRK Bahri, ERDEM Mustafa Ruhan; Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2008

SOYASLAN, Doğan; Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara, 2010

ŞAHİN Cumhur; GÖKTÜRK, Neslihan; Ceza Muhakemesi Hukuku -II-, Ankara, 2012

TURHAN, Faruk; Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara, 2006

ÜNVER, Yener; HAKERİ, Hakan; Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara, 2011

YAŞAR, Osman; GÖKCAN, Hasan Tahsin; ARTUÇ, Mustafa; Yorumlu-Uygulamalı Türk Ceza Kanunu, Cilt VI, Ankara, 2010

YURTCAN, Erdener; Ceza Yargılaması Hukuku, İstanbul, 2007