ÇARTER SÖZLEŞMELERİ VE YENİ YASAL DÜZENLEMELERİN UYGULAMADA YARATACAĞI YENİ SORUNLAR

Eski Ticaret Kanunu deniz hukuku düzenlemeleri döneminde çarter partilerin kategorizasyonu tam değil idi. Ayrıntılı olarak düzenlenmiş yegane çarter parti tipi sefer çarteri idi. Çıplak gemiş kiralama sözleşmeleri genel olarak Borçlar Kanunun kira hükümlerine tabi iken, zaman çarterinin durumu ve yeri deniz hukukçuları arasında tartışmalı idi. Temmuz 2012’de yürürlüğe giren Yeni Türk Ticaret Kanunun deniz hukuku kuralları çarter partiler bakımından daha ayrıntılı ve net hükümler getirmiştir. Sefer çarteri navlun sözleşmeleri altında düzenlenirken, zaman çarteri ve gemi kiralama sözleşmeleri Fransız Hukukundan esinlenerek ayrıca düzenlenmiştir. Bu nedenle zaman çarteri ve gemi kiralama sözleşmeleri için navlun sözleşmeleri hükümleri uygulanamayacaktır. Diğer taraftan sürastarya, pişmanlık navlunu, parça ve birim başına sorumluluk sınırlaması, incorporation kloz, güverte yükü ve temiz konişmento karşılığı verilen garanti mektupları konularında önemli değişiklikler ile yeni kavramlar olarak fiili taşıyan ve gecikme zararları düzenlenmiştir. Nihayet yeni Borçlar Kanununa göre de tip sözleşmelerin (ör. Çarter partiler, konişmentolar, kurtarma sözleşmeleri vs.) geçerlilikleri belirsiz ve tartışmalı bir hal almıştır.

Charter parties ’ categorisation was not complete in the f ormer Turkish Code of Commerce’s maritime regulation. The only regulation in detail was f or voyage charter parties. The bare boat charters were subj ect of the Code of Obligation ’s rules f or hire and location and the time charters legal status and situation were in discussion among the maritime lawyers. The new Turkish Code of Commerce’s maritime rules entered into f orce in July 2012 are more detailed and precise on charter parties. The time charter and the bare boat charters are regulated separately with the inspiration of French Law, with a special categorisation, while the voyage c/p is regulated under the contracts of carriage by sea. Theref ore the rules f or contracts of carriage cannot be applicable f or t/c and bb/c categories. On the other hand beside the important modif ications on demurrage, death f reight, limitation of liability per unit and package, c/ps incorporation clauses, deck cargoes and guarantee letters against clean b/ls, a new concepts of carrier in f act and losses f or delay have been regulated by these new rules. Finally according to the new Code of Obligations the validity of all kinds of Standard contracts (i.e. c/ps, b/ls, salvage contracts etc.) became legally uncertain and disputable.