BURCU ŞEN UTSUKARÇİ, MÜNEVVER BAHAR GÜRDAL ABAMOR, TURGUT TAŞKIN, Mayram TÜYSÜZ, ÇAĞLA BOZKURT GÜZEL, Selin TUFAN, Afife MAT

Pedicularis condensata Türüne ait Anatomi ve Aktivite Çalışmaları

Pedicularis L. cinsi Türkiye’de 2 tanesi endemik olmak üzere 11 tür ile temsil edilmektedir. Ülkemizde sormuk, sorma, sormuk otu isimleri ile bilinmektedir. Halk arasında kullanımı pek bilinmemek ile birlikte Doğu Anadolu’da çiçeklerindeki balözü nedeni ile gıda olarak kullanımı kayıtlıdır. Bugüne kadar Pedicularis condensata Bieb. türü üzerinde yapılan çalışmalar incelendiğinde, saç boyası araştırma çalışmaları sırasında alınan patentlerde yer aldığı görülmektedir. Ayrıca Pedicularis (Kesgerotu) türleri üzerinde çeşitli izolasyon ve aktivite çalışmaları literatürde mevcuttur. Bu türlerin iridoit ve feniletanoit bileşikleri taşıdıkları görülmektedir. İridoitler antioksidan, antimikrobiyal, antienflamatuvar, immunomodülatör vb. etki gösterirken feniletanoit glikozitleri ise hepatoprotektif, antioksidan, antienflamatuvar, antibakteriyal, antiviral, vb. etkilere sahiptir. Pedicularis condensata bitkisinin izolasyon çalışmaları göz önüne alındığında bu etkilerden bazılarını göstermesi mümkündür. Daha önce bu tür üzerinde anatomi ve aktivite çalışması yapılmamıştır. Bu çalışma ile türün anatomik özellikleri ve farklı yöntemler ile farklı çözücüler kullanılarak elde edilmiş ekstrelerinin aktivite testlerinin sonuçları sunulmuştur. Trabzon’dan toplanan bitkinin toprak üstü kısımlarından maserasyon ve Soxhlet cihazında sürekli ekstraksiyon ile elde edilen çeşitli ekstrelerin (hekzan, diklorometan, metanol ekstreleri; metanol maseratı) sahip olduğu antioksidan ve antimikrobiyal aktiviteleri araştırılmıştır.

PDF

___

Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 6. Editor : Davis PH. Edinburgh University Press, Edinburgh. 1978.

Güner A, Aslan S, Ekim T, Vural M, Babaç MT. (Edlr.). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul. 2012.

Altundağ E. Iğdır İlinin (Doğu Anadolu Bölgesi) Doğal Bitkilerinin Halk Tarafından Kullanımı. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Farmasötik Botanik Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 2009, İstanbul.

Tuzlacı E. Türkiye Bitkileri Sözlüğü. Alfa Yayınları, İstanbul. 2006.

Yuan C-S, Sun X-B, Zhao P-H, Cao M-A. Antibacterial constituents from Pedicularis armata. J Asian Nat Prod Res 2007; 9: 673–7.

Berg T, Damtoft S, Rosendal Jensen S, Nielsen BJ, Rickelt LF. Iridoid glucosides from Pedicularis. Phytochem 1985; 24: 491- 3.

Yuan C-S, Zhang Q, Xie W-D, Yang X-P, Jia Z-J. Iridoids from Pedicularis kansuensis forma albiflora. Pharmazie 2003; 58: 428-30.

Zhang B-B, Shi K, Liao Z-X, Dai Y, Zou Z-H. Phenylpropanoid glycosides and triterpenoid of Pedicularis kansuensis Maxim. Fitoterapia 2011; 82: 854-60.

Zhang Z-X, Xie W-D, Jia Z-J. Glycosides from two Pedicularis species. Biochem Syst Ecol 2008; 36: 467-72.

Jiang T-F, Ou Q-Y, Shi Y-P. Seperation and determination of phenylpropanoid glycosides from Pedicularis species by capilary electrophoresis. J Chromatogr A 2003; 986: 163-7.

Li J, Ge R-C, Zheng R-L, Liu Z-M, Jia Z-J. Antioxidative and chelating activities of phenylpropanoid glycosides from Pedicularis striata. Zhongguo Yao Li Xue Bao 1997; 18: 77-80.

. Li J, Zheng R-L, Liu Z-M, Jia Z-J. Scavenging efects of phenylpropanoid glycosides on superoxide and its antioxidation effect. Zhongguo Yao Li Xue Bao 1992; 13: 427- 30.

Wang P, Kang J, Zheng R, Yang Z, Lu J, Gao J, Jia Z. Scavenging Effects of Phenylpropanoid Glycosides from Pedicukk on Superoxide Anion and Hydroxyl Radical by the Spin Trapping Method (95) 02255-4. Biochem Pharmacol 1996; 51: 687-91.

Eribekyan MI, Agababyan EY, Arutyunyan LS. Phenylpropanoids Glycosides of Pedicularis condensata, P. wilhelmsiana and P. sibthorpii. Khim Prir Soedin 1991; 5: 723- 4.

Khodaie L, Bamdad S, Delazar A, Mazemiyeh H. Antioxidant, Total Phenol and Flavonoid Contents of Two Pedicularis L. Species from Eastern Azerbaijan, Iran. BioImpacts 2012; 2: 47-53.

Khodaie L, Delazar A, Lotfipour F, Nazemiyeh H. Antioxidant and Antimicrobial activity of Pedicularis sibthorpii Boiss. and Pedicularis wilhelmsiana Fisch ex. Adv Pharm Bull 2012; 2: 89- 92.

Khodaie L, Delazar A, Lotfipour F, Nazemiyeh H, Asnaashari S, Moghadam SB, Nahar L, Sarker SD. Phytochemistry and bioactivity of Pedicularis sibthorpii growing in Iran. Rev Bras Farmacogn 2012; 22: 1268-75.

Akdemir Z, Çalış İ, Junoir P. Iridoid and phenylpropanoid glycosides from Pedicularis condensata. Phytochem 1991; 30: 2401-2.

Tundis R, Loizzo MR, Menichini F, Statti GA, Menichini F. Biological and pharmacological activities of Iridoids: Recent developments. Mini Rev Med Chem 2008; 8: 399-420.

Xue Z, Yang B. Phenylethanoid glycosides: Research advances in their phytochemistry, pharmacological activity and pharmacokinetics. Molecules 2016; 21: 991.

Balkan IA, Taşkın T, Doğan HT, Deniz İ, Akaydın G, Yeşilada E. A comparative investigation on the in vitro antiinflammatory, antioxidant and antimicrobial potentials of subextracts from the aerial parts of Daphne oleoides Schreb. subsp. oleoides. Ind Crops Prod 2016; 95: 695-703.

Re R, Pellegrini N, Proteggente A, Pannala A, Yang M, Rice- Evans C. Antioxidant activity applying an improved ABTS radical cation decolorization assay. Free Radic Biol Med 1999; 26: 1231–7.

Benzie IF, Strain JJ. The ferric reducing ability of plasma (FRAP) as a measure of “antioxidant power”: the FRAP assay. Anal Biochem 1996; 239: 70-6.

Clinical and Laboratory Standards Institute (CLSI). Methods for dilution antimicrobial susceptibility tests for bacteria that grow aerobically: Approved Standard M7-A5. Wayne, PA: CLSI. 2006.

Clinical and Laboratory Standards Institute (CLSI). Reference Method for Broth Dilution Antifungal Susceptibility Testing of Yeasts; Approved Standard-Third Edition. M27 –A3. Wayne, PA: CLSI. 2008.

Iqbal E, Abu Salim K, Lim LBL. Phytochemical screening, total phenolics and antioxidant activities of bark and leaf extracts of Goniothalamus velutinus (Airy Shaw) from Brunei Darussalam. J King Saud Univ Sci 2015; 27: 224–32.

Shim KM, Choi SH, Jeong MJ, Kang SS. Effects of Aucubin on the healing of oral wounds. In Vivo 2007; 21: 1037-41.

Jin L, Xue H-Y, Jin L-J, Li S-Y, Xu Y-P. Antioxidant and pancreasprotective effect of aucubin on rats with streptozotocininduced diabetes. Eur J Pharmacol 2008; 582: 162–7.

Shahzadi T, Abbasi MA, Ur-Rehman A, Riaz T, Khan KM, Ashraf M, Afzal, Akhtar MN, Ajaib M. Antioxidant and Lipoxygenase Inhibiting New Iridoid Glucosides from Caryopteris odorata. Nat Prod Res 2013; 27: 302-13.

Ndjateu FST, Tsafack RBN, Nganou BK, Awouafack MD, Wabo HK, Tene M, Tane P, Eloff JN. Antimicrobial and Antioxidant Activities of Extracts and Ten Compounds from Three Cameroonian Medicinal Plants: Dissotis perkinsiae (Melastomaceae), Adenocarpus mannii (Fabaceae) and Barteria fistulosa (Passifloraceae). S Afr J Bot 2014; 91: 37-42.