GALATLARIN ANADOLU’YA GEÇİŞ SÜRECİ VE BITHYNIA İLE İLİŞKİLERİ

Hellenlerin “Kelt”, Romalıların “Galler” diye adlandırdığı Galatlar, Kuzey Avrupa’nın adı bilinen ilk yerli halkıdır. Hint-Avrupa kökenli Galatlar, MÖ 4. yüzyıldan itibaren savaşçı ve istilacı kimlikleriyle bilinirler. Kuzeyden gelen Germen kabilelerin baskılarına maruz kalınca kitlesel bir göç hareketi başlatarak önce Makedonya’ya ardından da Yunanistan ve Anadolu’ya yönelmişlerdir. Anadolu’nun zenginliğinden faydalanmak isteyen Galatlar, Bithynia hükümdarı I. Nikomedes ile kurdukları çıkar ilişkileri sonucunda Anadolu’ya kolayca geçmiş ve MÖ 3. yüzyılda Anadolu’da siyasi dengelerin Bithynia Devleti lehine değişip gelişmesine yardımcı olmuşlardır. Bu çalışmada Galatların kimliği, başlattıkları göç hareketinin ve istilalarının nedenleri ile Anadolu’da dönemin siyasi yapısı üzerindeki etkileri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

___

  • AMS: Forschungen in Galatien. Hrsg. v. E. Schwertheim. Asia Minor Studien. XII. Bonn, 1994.
  • ARISTOTELES, Ethica Eudema (The Eudemian Ethics, translated by H. Rackham, London, 1935, The Loeb Classical Library)
  • ARISTOTELES, Ethika Nikomakhea (The Nicomachean Ethics, translated by H. Rackham, London, New York, 1926, The Loeb Classical Library)
  • ARRIANOS (1967), Anabasis Alexandrou (Arrian, Anabasis of Alexander, translated by E. I. Robson, Vols. I-II, Loeb, London.
  • ARSLAN Murat (2000), Antikçağ Anadolusu’nun Savaşçı Kavmi: Galatlar, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 2000.
  • BRANDIS G. (1910), “Galatia”, RE, VII, ss. 519-559.
  • CAESAR, De Bello Gallico, (The Gallic War, translated by H. J. Edwards, CAmbridge, 1930, The Loeb Classical Library)
  • DEMİR Muzaffer (2001), “Byzantion Şehir Devleti’nin Klasik Çağ’da (MÖ 500-300) İstanbul Boğazı Üzerindeki Ticareti Kontrol Meselesi”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 5, ss. 46-60.
  • DIODOROS (1967), Siculus, Bibliothekes Historikes ( Diodoros of Sicily, translated by C. H. Oldfather), Vols. I-XII, ed. E.H. Warmington, Loeb, London.
  • DIONYSIOS HALIKARNASSEOS, Antiquitates Romane, (The Roman Antiquities of Dionysius of Halicarnassus, translated by E. Cary, I-VII, London, 1937-1950, The Loeb Classical Library)
  • DOĞANCI Kamil (2013), “Antik Kaynaklara Göre Bithynia’daki Civitas’lar”, Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl 14:, S. 24, ss. 167-186.DOĞANCI Kamil (2003), “Bithynia Krallığı (MÖ 297-MÖ 74)”, Bursa Defteri, ss. 74-84.
  • ERZEN Afif (1994), İlkçağ Tarihinde Trakya, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
  • ERZEN Afif (2010), İlkçağda Ankara, TTK, Ankara.
  • FGrH: Die Fragmente der Griechischen Historiker.
  • GÜNEY Hale (2013), “Antikçağ’da Nikomedia (İzmit) Kenti’nin Jeopolitik Önemi”, ICANAS, 38, Ankara, ss. 1467-1491.
  • IŞIK Adem (2001), Antik Kaynaklarda Karadeniz Bölgesi, TTK, Ankara.
  • IUSTINUS (1659), Historiarum Philippicarum et Totius Mundi Originum, Amstelodami.
  • KAYA Mehmet Ali (2004), “Anadolu’da Keltler”, Toplumsal Tarih, ss.36-39.
  • KAYA Mehmet Ali (2000), “Ankyra (Ankara) ve Galatlar”, Kebikeç, S. 9, ss. 77-96.
  • KAYA Mehmet Ali (2000), “Batı Anadolu’da Galat Terörü”,Tepekule Tarih-Yerel Tarih Araştırmaları Dergisi 2, ss. 79-85.
  • KAYA Mehmet Ali (1995), “Gn. Manlius’un Galat Seferi”, Tarih İncelemeleri Dergisi X, 361-377, ss. 361-377.
  • KAYA Mehmet Ali (2012), “Keltler’in Anadolu’ya Göçü: Göç Nedenleri, Yolları ve İlk On Yıl”, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, Yıl: 10, S. 13, ss. 1-16.
  • KAYA Mehmet Ali (2005), Anadolu’daki Galatlar ve Galatya Tarihi, Ilya Yayınevi, İzmir.
  • LIVIUS (1967), Ab Urbe Condita (Livy, From the foundation of the City, translated by B. O. Forster), vols. I-IV, ed. E.H. Warmington, Loeb, London.
  • MEMNON (1853), Peri Heraklia, (Memnon, translated by C. Müller) Die Fragmente der Griechischen Historiker, vol. III, Parisiis.
  • MITCHELL S. Anatolia. Land, Man and Gods in Asia Minor (vol. I): The Rise of the Church (vol. II), Oxford, 1993.
  • NAVARRO M. de (1978), “Coming of the Celts”, The Cambridge Ancient History, ed. J. B. Bury & S.A. Cook, Vol. VIII, Cambridge, ss. 41-74.
  • ÖZMAN Recep (1999), “Eski Anadolu Tarihinde Galatlar”, Malatya.
  • PLATON (1994), Leges, Yasalar (I-XII), Çev. C. Şentuna-S. Babür, İstanbul.
  • POLYBIOS, Historia (The Histories, translated by W. R. Paton, I-IV, Cambridge, London, 1922 vd. The Loeb Classical Library)
  • RANKIN David, Celts and Classical World, London, 1998.
  • STAHELIN E. (1907), Geschichte der kleinasiatischen Galater, Leipzig.
  • STROBEL K. (1994), “ Keltensieg und Galatersieger”, AMS, XII, ss. 67-96.
  • UÇANKUŞ Hasan Tahsin (2002), Ana Tanrıça Kybele’nin ve Kral Midas’ın Ülkesi PHYRGIA, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • ULUGÜN F. Yavuz (2004), Muhittin Bakan, Taner Aksoy, İlker Tepeköy, Kocaeli Ve Çevresi (Bithynia) Tarihi, İzmit.
  • UMAR Bilge (2004), Bithynia: Bir Tarihsel Coğrafya Araştırması ve Gezi Rehberi, İnkılâp Kitabevi, İstanbul.