BARNABA İNCİLİ VE YAZMALARININ DEĞERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Asıl adı Barnaba olan fakat aidiyet bildiren ‘s’ harfiyle Barnabas şeklinde tanınan kişinin kimliği, gerçekten yaşayıp yaşamadığı, İncil yazıp yazmadığı, yazdı ise onun adıyla ünlenen İncil’in gerçekten ona ait olup olmadığı tartışılagelmiştir. Erken Dönem Hıristiyanlığı’nda pek çok İncil yazılmış olmasına rağmen, bu İnciller arasında belki de hiç biri Barnaba İncili kadar merak konusu olmamıştır.           Barnaba İncili’nin apokrif (dini otoritelerce kabul görmemiş) sayılması II. yüzyılda başlamış, XIX. yüzyılda hız kazanmış ve XX. yüzyılda tartışmalara, tahlillere son verilerek, nihai ve değişmez şekilde mahkûm edilmiştir. Diğer taraftan Müslümanlar, geç sayılabilecek bir dönemde Barnaba İncili’nden haberdar olmuşlardır. Konu hakkında eser vermeye ise ancak Hıristiyanlar’ın Avrupa Üniversiteleri’nde yaptıkları ilahiyat tartışmalarıyla başlamışlardır.           Ancak İncil’in aslı ortaya çıkmadan soru işaretleri devam edecektir. Bunca cevap bekleyen soruları kaleme alınan yazılar eşliğinde ve baştan başlayarak çözmek gerekmektedir. Dolayısıyla bu makalenin amacı çok bilinmeyenli bir denklem gibi ortada duran sorulara cevap aramaktır.           Bu sebeple hem Hıristiyan hem de Müslümanlar tarafından yazılan eserler aracılığıyla Barnaba, Barnaba Mektubu ve Barnaba İncil’i hakkındaki görüşler çerçevesinde bir sonuca ulaşılmaya çalışılacaktır.

___

  • ATAURRAHİM Muhammed - THOMSON Ahmet (2009), Bir İslam Peygamberi Hz. İsa, çev. Gülsüm Mehdiyev, İnsan Yayınları, İstanbul.
  • BENSON R. (1985), İncil-i Barnaba, Zafer Matbaası, İstanbul.
  • CRİLLO Luigi (1977), Evangile de Barnabé, Paris.
  • Dictionnaire de la Bible (1912), I, Paris.
  • EBU ZEHRA Muhammed (1978), Hıristiyanlık Üzerine Konferanslar, çeviri: Akif Nuri, Fikir Yayınları, I. Baskı, İstanbul.
  • ES-SABUNİ Muhammed Ali (2003), Ayetler Işığında Peygamberler Tarihi (En-Nübüvve vel-Enbiya), çeviri: Hanifi Akın, Ahsen Yayınları, I. Baskı, İstanbul.
  • GÜNDÜZ Şinasi (1998), Din ve İnanç Sözlüğü, I. Baskı, Vadi Yayınları, Ankara.
  • HARMAN Ömer Faruk (1994), Metin, Muhteva ve Kaynak Açısından Barnaba İncili, (Yayınlanmamış Çalışma), İstanbul.
  • KARATAŞ İsa (1996), Gerçekleri Saptıranlar, Lütuf Yayıncılık, İstanbul.
  • Kitabı Mukaddes Şirketi (2009), Kutsal Kitap Eski ve Yeni Antlaşma (Tevrat, Zebur, İncil), Acar Basım, İstanbul.
  • LİNGES Safiyya M. (2004), Das Barnabas Evangelium, Spohr Verlag, India.
  • MİCHEL, Thomas (1992), Hıristiyan Tanrı Bilimine Giriş, Ohan Basımevi, İstanbul.
  • RHODES James N. (2004), The Epistle of Barnabas and the Deuteronomic Tradition, Mohr Siebeck, Tübingen.
  • SCHİRRMACHER Christine (1992), Mit den Waffen des Gegners: Christlich-Muslimische Kontroversen im 19. und 20. Jahrhundert, Klaus Schwarz Verlag, Berlin.
  • TOLAND John (1718), Nazarenus, or Jewish, Gentile and Mahometan Christianity, Chap. V, London.
  • WAARDENBURG Jacques (2006), Müslümanların Diğer Dinlere Bakışları, çev. Fuat Aydın, Ensar Neşriyat, I. Baskı, İstanbul.
  • XAVİER Jakob (1985), İncil Nedir? Tarihi Gerçekler, kent Matbaacılık, Ankara.
  • YILDIRIM Suat (2005), Mevut Kaynaklara Göre Hıristiyanlık, Işık Yayınları, İstanbul.
  • CİLACI Osman (1983), “Barnaba İncili Üzerine Bir Türkçe Yazma”, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları Dergisi (DİB), cilt: XIX, sayı: 4, ss. 23-25, Ankara.
  • CİLACI Osman (1992), ’’Barnaba İncili’’, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), cilt: V, İstanbul.
  • ŞAKİROĞLU Mahmut H. (2000),’’İlahi Komedya’’, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), cilt: XXII, İstanbul.
  • BLACKHİRST Rodney, „Was there an ancient Gospel of Barnabas?“, Journal of Higher Critcism 7/1 (Spring 2000). https://depts.drew.edu/jhc/Blackhirst_Barnabas.html (Erişim: 07. 11.2018)
  • http://www.vaticanstate.va/content/vaticanstate/de/ricerca.html?q=barnabas+bible (21.09.2018)
  • https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp (11.09.2018)
  • Österreiche Nationalbibliothek, cod. 2662. http://digital.onb.ac.at/RepViewer/viewer.faces?doc=DTL_7317448&order=1&view=SINGLE (08.09.2018)
  • Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı: http://www.yek.gov.tr/ (24.11.2018)