Okul Yöneticilerinin Kendi Aralarındaki Çatışmalarının Nedenleri, Çatışmaların Önlenmesi İçin Yapılması Gerekenler ve Bu Çatışmaların Öğretmenlere Etkisi

Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin kendi aralarındaki çatışmalarının nedenlerini, çatışmaların önlenmesi için yapılması gerekenleri ve bu çatışmaların öğretmenlere etkilerini ortaya koymaktır. Araştırma nitel araştırma türünde olup, olgubilim (fenomenoloji) araştırma deseni kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim öğretim yılında Kocaeli ilinin İzmit ilçesindeki devlet ortaokullarında görev yapan, amaçlı örnekleme yöntemi türlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesine göre seçilmiş 5 okul müdürü, 7 müdür yardımcısı olmak üzere 12 okul yöneticisi ile, 12 branş öğretmeni oluşturmuştur. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiş, içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmanın birinci alt probleminde yöneticilerin kendi aralarındaki çatışma nedenlerinin; görev ve sorumluluklardan kaynaklanan çatışma nedenleri, amaç, fikir ve görüş ayrılıklarından kaynaklanan çatışma nedenleri ve iletişimden kaynaklanan çatışma nedenleri olduğu anlaşılmıştır. Araştırmanın ikinci alt probleminde yöneticilerin kendi aralarındaki çatışmaların önlenmesi için alınacak önlemlerin; çatışma yönetiminin bilinmemesi ile ilgili alınacak önlemler, görev ve sorumluluklar ile ilgili alınacak önlemler ve iletişim ile ilgili alınacak önlemler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın üçüncü alt probleminde ise, öğretmen ve yönetici görüşlerine göre yöneticilerin kendi aralarındaki çatışmalarının öğretmenlerin motivasyonları ile görev ve sorumlulukları üzerinde olumsuz yönde çok sayıda farklı etkilerinin bulunduğu bulgularına ulaşılmıştır.

Causes of School Administrators' Conflicts Among themselves, What Should Be Done to Prevent Conflicts and The Effects of These Conflicts on Teachers

The aim of the study is to reveal the reasons for school administrators' conflicts among themselves, what needs to be done to prevent conflicts, and the effects of these conflicts on teachers. The research is in the type of qualitative research and was carried out in the phenomenology research design. In the 2021-2022 academic year, 12 school administrators and 12 branch teachers, who were selected according to the maximum diversity sampling among the purposeful sampling methods, in Kocaeli province Izmit district participated in the study. The data were obtained with a semi-structured interview form and analyzed using content analysis. According to the results of the research, the causes of conflict; Causes of conflict arising from duties and responsibilities, reasons of conflict arising from differences in purpose, ideas and opinions, and reasons of conflict arising from communication. Measures to be taken to prevent conflicts between managers; These are the precautions to be taken regarding ignorance of conflict management, the precautions to be taken regarding duties and responsibilities, and the precautions to be taken regarding communication. It has been determined that conflicts have different effects on the motivation, duties and responsibilities of teachers.

PDF

___

Ada, Ş., Akan, D., Ayık, A., Yıldırım, İ. ve Yalçın, S. (2014). Öğretmenlerin Motivasyon Etkenleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (3), 151-166. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunisosbil/ issue/2834/38590/
Avcı, A. (2020). Örgütlerde iç çatışmalar ve yönetimi . Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (2), 6-17. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/farabi/issue/55179/719183/
Aydın, M. (2018). Eğitim Yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
Bayar, A. (2015). Bir örgüt olarak okulda meydana gelen çatışma nedenleri ve çözüm yollarına yönelik okul müdürlerinin görüşleri. Sakarya Universty Journal of Education, 5(3): 130-141.
Baygül, B. ve İnam, Ö. (2006). Kurum içi iletişim: çalışanların sağlıklı iş yaşamı beklentilerinin betimlenmesine yönelik bir çalışma. 2. Ulusal Halkla İlişkiler Sempozyumu, 27-28 Nisan 2006 (s. 92-100). Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi Rektörlüğü.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz,Ş. ve Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Ceylan, A., Ergün, E. ve Alpkan, L. (2011). Çatışmanın sebepleri ve yönetimi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 1(2): 39-50.
Çetin, S. ve Polat, S. (2021). Ortaokul Öğretmenlerinin örgütsel adalet algı düzeyleri ile örgütsel mutluluk düzeyleri arasındaki ilişki. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1), 171-182. doi: 10.33206/mjss. 800081/
Eren, E. (2000). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta Basım.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: SeçkinYayıncılık.
Kapıcı, S. ve Radmard, S. (2016). Eğitim örgütlerinde çatışma ve çatışma yönetimi üzerine bir araştırma: İzmir Balçova örneği. İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2): 55-79.
Karadeniz, B. C. ve Yavuz, C. (2009). Sınıf öğretmenlerinin motivasyonunun iş tatmini üzerine etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9): 507-509.
Kocabaş, İ. ve Karaköse, T. (2005). Okul müdürlerinin tutum ve davranışlarının öğretmenlerin motivasyonuna etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1): 79-93.
Korkmaz, M. (1994). Örgütlerde çatışma ve nedenleri ( Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kreitner, R. & Angelo, K. (2004). Organizational Behavior. USA: Mcgraw Hill, New York.
Luthans, F. (1992). Organizational behaviour. Sixth Edition, McGraw-Hill Inc., New York, s. 403-412.
Özalp, İ. (2013). Yönetim ve organizasyon. (1.Baskı), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basım Yayım.
Özmen, F. ve Aküzüm, C. (2010). Okulların kültürel yapısı içinde çatışmalara bakış açısı ve çatışma çözümünde okul müdürlerinin liderlik davranışı. Fırat Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Elazığ. 2(2) ISSN: 1309 -8012 (Online)
Robbins, S. P. ve Timothy A. J. (2019). Örgütsel davranış (Çev: İnci Erdem). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Seval, H. (2006). Çatışmanın etkileri ve yönetimi. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,8(15),245-254. Erişim Adresi: https://dergipark .org.tr/tr/pub/manassosyal/issue/49951/640214/
Sözen, D. (2002). Okul müdürlerinin çatışma yönetim stilleri ve bunun öğretmenlerin stres düzeylerine etkisi (Yüksek lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Sütlü, T. (2007). Örgütsel çatışma ve işgören üzerine etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Şendur, F. E. (2006). Örgütsel çatışma ve çatışma yönetimi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
Şimşek, M. Ş. (2002). Yönetim ve organizasyon. (7. Baskı), Konya: Günay Ofset.
Tjosvold, D. (1989). Yöneticiler ve çalışanlar arasındaki karşılıklı bağımlılık ve güç: Lider ilişkisi üzerine bir çalışma. Yönetim Dergisi, 15 (1), 49-62. Erişim Adresi: https://doi.org/10.1177/014920638901500105
Tüfekci, N. (2018). Örgütsel çatışmanın tükenmişliğe etkisi: Bir kamu hastanesi araştırması. Business and Economics Research Journal, 9(2): 413-429.
Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumlar: kuramsal bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (1), 33-46. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/49070/ 626125.