Hür Bir Toplumda Firma Frederic Bastiat’ın İçine Doğanlar Nelerdi?

2 00.üncü doğum gününü daha geçenlerde kutladığımız Frederic Bastiat firma problemi üzerine fazla kafa yormamıştır ve bu konuda onun fikirlerini mercek altına alan bir makale yazmaya kalkmak beyhude gayret olarak görülebilir.1 Ne var ki ünlü Ekonomik Ahenk adlı kitabının XIV. faslında gerçekçi bir firma kuramının ve giderek beşeri faaliyetlerin tevziî kuramının temellerini atmak için ihtiyaç duyulabilecek malzemenin tamamının bulunabileceği en az bir kurucu metin –el Hak– vardır. Ve bu kurucu metin hem orijinal hem de derindir. Bu makalede önce Frederic Bastiat tarafından sunulan yaklaşımı anımsayacak (bölüm I), sonra ikinci bölümde onu geliştirecek, nihayet üçüncü bölümde bu doğrultularda başta firmanın tabiatına dair olanlar olmak üzere bazı amelî ve nazarî sonuçlar çıkaracağız.