1960-1990 Yılları Arasında Türk Sineması’nda Kamu Personelinin Temsili

İnsanlık sinema aracılığıyla; toplumların kültürel, sosyal ve ekonomik birçok durumuna şahitlik etmiştir. Sinema filminin konusu ne olursa olsun aslında bizlere çekildiği dönemdeki insanların yaşadığı hayatı anlatmaktadır. Bu öğrenmeler bizlere bugünün inşasına dair ipuçları verebilmektedir. Görselliği üzerinden hikâyenin kurgusunu güçlendirirken; belirlediği toplum kesimlerinden aldıkları karakterler ile o toplumsal kesimin özelliklerini aktarmaktadırlar. Kamu personeli de sosyo-ekonomik manada bir toplum kesimini oluşturmaktadır. Çalışmada Türk Sineması’ nda kamu personelinin mevcut tiplemeleri üzerinden, sosyal, politik ve ekonomik okuması yapılmaya çalışılacaktır. Bunun için 1960-1990 yılları arasında çekilmiş 3000’ e yakın film arasından en çok izlenenler seçilmeye çalışılmıştır. Yapılan sinema filmlerinin tümünü izlemek ve ulaşmak mümkün değildir. Gösterime sunulan tüm filmleri irdelemek daha kapsamlı bir çalışmayı gerektirmektedir. Bahsi geçen yıllar arasındaki sinemalardan; kamu personeli tiplemelerinin işlendiği ve bulunduğu filmler incelenmiştir. Türk filmleri arasından kamu personeli tiplemesi bulunan yirmi bir tanesi çalışmamızın içeriğini oluşturmuştur. Çalışmada, saydığımız sinema filmleri veri olarak kullanılmış, içerisindeki karakterler seçilerek, betimsel ve derinlikli bir yöntemle aktardıkları özelliklere bakılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sinema, Türk sineması, kamu personeli

Exposure of Public Personnel in Turkish Cinema Between 1960-1990

Humanity witnessed many cultural, social and economic situations of societies through cinema. Regardless of the subject of film, it actually tells lives of people in period it was shot. These learnings can give us clues about building the present day. While strengthening fiction of story through visuality; they convey the characteristics of relevant social segment with characters taken from social segments determined. In socio-economic terms, public personnel also constitute a segment of society. In the study; social, political and economic examination will be conducted over the existing characterization of public personnel in Turkish Cinema. For this, it is attempted to select the most watched films among nearly 3000 films shot between 1960-1990. It is not possible to watch and access all films made. It requires more comprehensive study to examine all films released. Films in which, public personnel characterizations were depicted and featured between aforementioned years are analyzed. Twenty one of Turkish movies, featuring characterization of public personnel, constitutes content of our study. In the study, aforementioned movies are used as data, the characteristics of selected characters are examined with a descriptive and in-depth method.

Keywords:

Cinema, Turkish cinema, Public Personnel,

PDF

___

Referans1 Abadan, N. , 1959. Bürokrasi, Ankara: AÜSBF Yayınları.
Referans2 Başgüney, H., 2010. Türk Sinematek Derneği-Türkiye’ de Sinema ve Politik Tartışmalar, İstanbul: Libra Kitapçılık ve Yayıncılık.
Referans3 Büker, S. ve Y. G. Topçu, 2008. Sinema Tarih/Kuram/ Eleştiri, Ankara: Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Yıllığı.
Referans4 Demir, F., 2011. “Bürokrasi-Demokrasi İlişkisi ve Bürokratların Seçilmişlerce Kontrolü Sorunu”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 18(2), s. 63-84.
Referans5 Doğan, H. M., 2013. Türkiye’ de Siyasal İktidar-Bürokrasi İlişkileri, Atılım Üniversitesi SBE Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi ABD Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Referans6 Erdoğan, İ. ve K. Alemdar, 2010. Öteki Kuram Kitle İletişim Kuram ve Araştırmalarının Tarihsel ve Eleştirel Bir Değerlendirmesi, Ankara: Pozitif Matbaacılık.
Referans7 Eryılmaz, B., 1993. “Kamu Bürokrasisinin Denetlenmesinde Yeni Gelişmeler”, Amme İdaresi Dergisi, 26(4), s. 81-106.
Referans8 Gökçe, O., 2006. İçerik Analizi Kuramsal ve Pratik Bilgiler, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Referans9 Güler, B. A., 2005. Kamu Personeli: Sistem ve Yönetim, Ankara: İmge Yayınevi.
Referans10 Koluaçık, İ. ve N. Kula, 2013. “Türk Sinemasında İşçi Temsili: 1960lı Yıllara Sosyolojik ve İdeolojik Bir Bakış”, 3-4 Mayıs 2013 Uluslararası İşçi ve İletişim Konferansı Ankara, https://www.academia.edu/35207637/T%C3%BCrk_Sinemas%C4%B1nda_%C4%B0%C5%9F%C3%A7i_Temsili_1960l%C4%B1_Y%C4%B1llara_Sosyolojik_ve_%C4%B0deolojik_Bir_Bak%C4%B1%C5%9F, (Erişim Tarihi:15.03.2021).
Referans11 Resmi Gazete, Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu, Tarih:29.06.2012 Sayı: 28338
Referans12 Ryan, Micheal ve Douglas Kellner, 2016. Politik Kamera, Çev. Elif Özsayar, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Referans13 Van Dijk, T., 2003. “Critical Discourse Analysis”, Okford (Blakwell): Handbook of Discourse Analysis, Second Edition, s. 352-372, http://www.discourses.org/OldArticles/Critical%20Discourse%20Analysis.pdf, (Erişim Tarihi:03.04.2021).