Herhangi bir sanat dalının incelenip, öğrenilmesinde en önemli öge, sanatsal düşünme sisteminde söz konusu sanatın diğer sanatlardan ayrımını sağlayan estetik niteliklerin özgünlüğünü, eşsizliğidir. Bu bakımdan Belgesel Estetiği çerçevesinde Gözlem Yönteminin önemi tartışılmaz. Aslında, Gözlem kavramını bütünlükle belgesel yaratıcılığına uygulamak mümkündür. Bunun yanısıra, Gözlem Yöntemi, belgeselde bir çekim usulü gibi ayrıca yer işgal etmektedir. Her bir yöntemin de doğru anlaşılıp uygulaması söz konusu. Bilindiği gibi Gözlem kavramının kullanılagelen anlamı kenardan izleme ve gözcü gibi sözcüklerle özdeşleştirilmektedir. Yazının amacı gözlem için bir biyolojik eylem ya da ayna gibi edilgen betimleme yaklaşımının yetersiz kalmasını bir daha vurgulamaktır.