Adana (Türkiye) Aktarlarında Tedavi Amacıyla Satılan Bitkisel Droglar

Tıbbi ve aromatik bitkiler; hastalıkların önlenmesi, sağlığınsürdürülmesi ve hastalıkların iyileştirilmesi için ilaç olarakgeleneksel ve modern tıpta kullanılmaktadır. Günümüzde moderntıptaki gelişmelere rağmen halen geleneksel tıp (alternatif tıp,destekleyici tıp, tamamlayıcı tıp) uygulamaları devam etmektedir.Birçok hasta aktardan aldığı bitkilerle kendi ilacını hazırlamakta vekullanmaktadır. Bitkilerin birçoğu doğadan toplanmakta, bunun yanısıra aktar, internet ve medya gibi farklı sanal ortamlardan teminedilebilmektedir. Bu çalışma da Adana ilinde yer alan 20 farklı aktarziyaret edilmiş ve 142 tıbbi ve aromatik bitki türünün satışınınyapıldığı belirlenmiştir. Aktarlardan alınan örnekler stereomikroskop altında incelenerek, teşhisleri yapılmış ve bitkilerinkullanılan kısımları da belirlenmiştir. Satılan örneklerin en çokromatizma, diyabet, kalp hastalıkları, üriner sistem hastalıkları,kanser tedavisinde ve zayıflama amaçlı kullandıkları belirlenmiştir.Yapılan çalışmalar sonucunda, bazı aktarlarda satılan tıbbi bitkilerin,standart bir paketleme yapılmadan açıktan satıldığı, çoğunluklapaket içeriklerinin bir etiketleme sistemi ile belirtilmediğigörülmüştür. Bu çalışmada tıbbi bitkiler ile ilgili mevcut buuygulamaların halk sağlığı açısından önemli ölçüde risk oluşturduğuvurgulanmıştır.

Herbal Drugs for Therapeutic Purposes, Which Sold in Herbalists in Adana, Turkey

Medicinal and aromatic plants have been used as a drug to prevent disease, maintain health and wellness in traditional and modern medicine for many years. Complementary medicine practices (Traditional, alternative, and supportive medicines) are still exist despite the developing modern medicine in the world at the present time. The patients have generally prepared their own formulations by using the medicinal plants obtained from herbalist. In addition, they can collect the medicinal plants from the nature or they can purchase it from the internet, tv channels, and call centers. In this study, 20 different herbal stores were visited in/around Adana. Overall, 142 different type of medicinal plant species was found being sold in these stores. The samples obtained from the herbal stores were examined under the stereo microscope to identify the scientific names and the using parts of the medicinal plants. We clarified that the samples have mostly been used to treat rheumatism, diabetes, heart diseases, urinary system diseases, cancer, and obesity. The results of the study showed that medicinal plants sold in herbal stores were kept under unsuitable storage conditions such as optimum temperature and humidity, without a standard packaging and label. As a conclusion, current conditions in the herbal stores and selling of the medicinal plants without any inspection are potential risk for public health.

PDF

___

Arslan, N, Baydar H, Kızıl S, Karık Ü, Şekeroğlu N, Gümüşçü A 2015. Tibbi aromatik bitkiler üretiminde değişimler ve yeni arayişlar. Türkiye Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi 12-16 Ocak 2015, Ankara.
Baldemir A, Güvenç A 2007. Adana ve Ankara Aktarlarında Satılan Ceviz Yaprağı (Juglandıs Folium) Üzerinde Morfolojik Ve Anatomik Çalışmalar. J. Fac. Pharm, 36 (2): 105-121.
Başaran AA 2012. Ülkemizdeki Bitkisel İlaçlar ve Ürünlerde Yasal Durum, Mised, 27-28: 22-26. Başer KHC 1995. Tıbbi Bitkiler, Bilim ve Teknik, 331:76-79.
Başer KHC, Honda G, Miki W 1986. Türkiye’de aktarlar ve Bitkisel Droglar. İslam Kültürü Araştırmalar Serisi No: 27, Tokyo, 298s.
Baytop T 1999. Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi, Geçmişte ve Bugün. Nobel Tıp Kitabevleri, II. Baskı ISBN: 975-420-021, İstanbul, 480 s.
Benedek B, Kopp B 2017. Achillea millefolium L. s.l. revisited: Recent findings confirm the traditional use, Wien Med. Wochenschr, 157(13-14): 312-314.
Bozdoğangil EE 1996. Çukurova Bölgesinde Doğal Olarak Bulunan Faydalı Bitkiler ve Kültür Olanakları Üzerinde Araştırmalar. ÇÜ. Fen Bil. Ens. Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 240 s.
Demirci S 2016. Geçmişten Günümüze Anadolu ve Çukurova’da Bitkilerle Tedavi. (Çukurova Tıp Tarihi, Karahan Kitabevi, Adana:Ed. Uygur H, Ökten Aİ) 56-61.
Demirci S, Kayıran B, Özhatay N 2014. Türkiye’nin Soğanlı Bitkileri ve Eczacılıktaki Önemi. Uluslararası İlaç ve Eczacılık Kongresi, 28-30 Kasım 2014, İstanbul.
Ernst E 2007. Herbal medicines: balancing benefits and risks. Novartis Found Symp, 282:154-1672. http://dx.doi.org/10.1002/9780470319444.ch11.
Ersöz T 2010. Bitkisel Ürünler ve Güvenilirliği, Bitkilerle Tedavi Sempozyumu, 5-6 Haziran 2010, İstanbul.
Ersöz T 2012. Bitkisel İlaçlar ve Gıda Takviyeleri ile İlgili Genel Yaklaşım ve Sorunlar, Mised, 27-28:11- 21.
Faydaoğlu E, Sürücüoğlu MS 2011. Geçmişten Günümüze Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Kullanılması ve Ekonomik Önemi. Kastamonu Univ. J of Forestry Facult ,11(1): 52-67.
Gezmen Karadağ M, Türközü D, Topağaç Kapucu D 2013. Bitkiler ve ilaç etkileşimleri. Medeniyet Medical Journal, 28(4): 164-170.
Heinrich M, Barnes J, Gibbons S, Williamson EM 2004. Fundementals of Pharmacognosy and Phytotherapy, Churchill Livingstone, Edinburgh.
İzgi MN, Kırıcı S 2009. İstanbul aktarlarında satılan bazı bitkisel drogların standartlara uygunluğunun araştırılması. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 19-22 Ekim 2009, Hatay.
Kaya GÖ, Küçükboyacı N, Ayaz F, Hürkul MM, Uzunhisarcıklı ME, Köroğlu A 2010. Evaluation with regard to the European pharmacopoeia of the herbal drugs whıch sold in the name of “Hatmi” in local herb markets in Ankara and Adana. J. Fac. Pharm, 39 (4): 291-316.
Kırıcı S 2015. Türkiye’de tıbbi ve aromatik bitkilerin genel durumu. Türktob, Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi, 15:4-11.
Lewin R 2000. Modern İnsanın Kökeni, TÜBĐTAK Popüler Bilim Kitapları, 7. basım, Tübitak, Ankara. Saraçoğlu A, Ergun B 2006. Türkiye’de satılan bazı bitkisel zayıflama çaylarının içerikleri ve bu çayların kullanımına bağlı ortaya çıkabilecek istenmeyen etkiler. Türkiye Klinikleri J. Med. Sci, 26:355-363.
Şarışen Ö, Çalışkan D 2005. Fitoterapi: Bitkilerle Tedaviye Dikkat (!). Sted, 14(8): 182-187.
Schilter B, Andersson C, Anton R 2003. Guidance for the safety assessment of botanicals and botanical preparations for use in food and food supplements. Food Chem Toxicol, 41:1625-49.
Tanker N, Koyuncu M, Coşkun M 2007. Farmasötik Botanik. Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Yayın No. 93, Ankara.
WHO 1999. Monographs on selected medicinal plants, volume 1, Geneva.
Wichtl M 2004. Herbal drugs and phytopharmaceuticals. A handbook for practice on a Scientific basis, 3ed., Stutgart: Medpharm Scientific Publishers.
Yeşilada E 2012. İyileştiren Bitkiler, 1. Baskı, Hayykitap, İstanbul, 383s.
Yılmaz G 2011. Cassia acutifolia- C. angustifolia (Sinameki), (FFD Monografları, Tedavide Kullanılan Bitkiler, Ankara: Özyurt matbaacılık: Ed. Demirezer Ö) 109-112.