Yüzey Elektrokardiyografiden Saptanan P Dalga Dispersiyonu ve Atriyal Fibrilasyon

P wave dispersion is defined as the difference between the longest and the shortest P wave duration recorded from multiple different surface electrocardiogram leads. P wave dispersion, detected from the surface electrocardiography, have been though to reflect left atrial enlargement and altered conduction. P wave dispersion and P wave maximal duration reflects the activation of atrial muscle and depends primarily upon the mass of tissue excited. These two parameters have been used in the assessment of the risk for atrial fibrillation which is characterized by nonhomogeneous and discontinuous atrial conduction. P wave dispersion has been showed to be influenced by the autonomic nervous system activation, which induces changes in left atrial size and the velocity of impulse conduction. The clinical significance of P wave dispersion has been demonstrated in many clinical conditions, especially in paroxysmal atrial fibrillation. The purpose of this review is to investigate the association between P wave dispersion and atrial fibrillation.

P Wave Dispersion Detected from the Surface Electrocardiography and Atrial Fibrillation

P dalgası dispersiyonu; farklı yüzey elektrokardiyogram derivasyonlarından kaydedilen en uzun ve en kısa P dalgası arasındaki fark olarak tanımlanmaktadır. Yüzey elektrokardiyogramından ölçülen P dalgası dispersiyonu, sol atriyal genişlemeyi ve bozulmuş iletiyi yansıtmaktadır. P dalgası dispersiyonu ve maksimal P dalgası süresi atriyal kasın aktivasyonunu göstermektedir ve temel olarak uyarılan doku miktarına bağımlıdır. Bu iki parametre, homojen olmayan ve süreksiz atriyal iletimle karakterize olan atriyal fibrilasyon gelişimi riskinin değerlendirilmesinde kullanılmaktadırlar. P dalgası dispersiyonunun; sol atriyum boyutlarında ve uyarı iletim hızındaki değişime neden olan, otonom sinir sistemi aktivasyonundan etkilendiği gösterilmiştir. P dalgası dispersiyonunun klinik anlamlılığı başta paroksismal atriyal fibrilasyon olmak üzere birçok klinik durumda gösterilmiştir. Bu derlemenin amacı P dalgası dispersiyonu ile atriyal fibrilasyon ilişkisini incelemektir.

___

  • European Heart Rhythm Association; European Association for Cardio- Thoracic Surgery, Camm AJ, Kirchhof P, Lip GY, Schotten U, Savelieva I, Ernst S et al; ESC Committee for Practice Guidelines. Guidelines for the management of atrial fibrillation: the Task Force for the Management of Atrial Fibrillation of the European Society of Cardiology (ESC). Europace 2010;12:1360-420.
  • Cui Q, Zhang W, Wang H, Sun X, Yang H, Meng X, Zhang Y, Wang H. Left and right atrial size and the occurrence predictors in patients with paroxysmal atrial fibrillation. Int J Cardiol 2008;130:69-71.
  • Varounis C, Dagres N, Maounis T, Panagiotakos D, Cokkinos DV. Atrial premature complexes and heart rate have prognostic significance in 1-month atrial fibrillation recurrence after electrical cardioversion. Europace 2007;9:633-7.
  • Perez MV, Dewey FE, Marcus R, Ashley EA, Al-Ahmad AA, Wang PJ, et al. Electrocardiographic predictors of atrial fibrillation. Am Heart J 2009;158:622-8.
  • Dilaveris PE, Gialafos EJ, Sideris SK, Theopistou AM, Andrikopoulos GK, Kyriakidis M, et al. Simple electrocardiographic markers for the prediction of paroxysmal idiopathic atrial fibrillation. Am Heart J 1998;135:733-8.
  • Josephson ME, Kastor JA, Morganroth J. Electrocardiographic left atrial enlargement. Electrophysiologic, echocardiographic and hemodynamic correlates. Am J Cardiol 1977;39:967-71.
  • Dilaveris PE, Gialafos EJ, Andrikopoulos GK, Richter DJ, Papanikolaou V, Poralis K, et al. Clinical and electrocardiographic predictors of recurrent atrial fibrillation. Pacing Clin Electrophysiol 2000;23:352-8.
  • Kumagai K, Akimitsu S, Kawahira K, Kawanami F, Yamanouchi Y, Hiroki T, et al. Electrophysiological properties in chronic lone atrial fibrillation. Circulation 1991;84: 1662-8.
  • Liu Z, Hayano M, Hirata T, Quin Y, Tsukahara K, Ishimatsu T, et al. Abnormalities of electrocardiographic P wave morphology and the relationship to electrophysiological parameters of the atrium in patients with idiopathic paroxysmal atrial fibrillation. J Cardiol 1998;32:189-96.
  • Allessie MA, Bonke FIM, Schopman FJG. Circus movement in rabbit atrial muscle as a mechanism of tachycardia. The role of nonuniform recovery of excitability in the occurrence of unidirectional block as studied with multiple microelectrodes. Circ Res 1976;39:168-77.
  • Weber UK, Osswald S, Huber M, Buser P, Skarvan K, Stulz P, et al. Selective versus nonselective antiarrhythmic approach for prevention of atrial fibrillation after coronary surgery: Is there a need for preoperative risk stratification? A prospective placebo- controlled study using low-dose sotalol. Eur Heart J 1998,19:794-800.
  • Perzanowski C, Ho AT, Jacobson AK. Increased P-wave dispersion predicts recurrent atrial fibrillation after cardioversion. J Electrocardiol 2005;38:43-6.
  • Cheema AN, Ahmed MW, Kadish AH, Goldberger JJ. Effects of autonomic stimulation and blockade on signal-averaged P-wave duration. J Am Coll Cardiol 1995;26:497-502.
  • Yildiz M, Pazarli P, Semiz O, Kahyaoglu O, Sakar I, Altinkaynak S. Assessment of P-wave dispersion on 12-lead electrocardiography in students who exercise regularly. Pacing Clin Electrophysiol 2008;31:580-3.
  • Metin G, Yildiz M, Bayraktar B, Yucesir I, Kasap H, Cakar L. Assessment of the p wave dispersion and duration in elite women basketball players. Indian Pacing Electrophysiol J 2010;10:10-20.
  • Yücel O, Yildiz M, Altinkaynak S, Sayan A. P-wave dispersion and P-wave duration in children with stable asthma bronchiale. Anadolu Kardiyol Derg 2009;9:118-22.
  • Hasdemir H, Yildiz M, Metin G, Kasap H, Yıldız BŞ, Yaylak B, Ozyurt A. Aortic properties and atrial electrophysiology in the young and old football players. Rev Assoc Med Bras 2011;57:280-5.
  • Tükek T, Akkaya V, Demirel S, Sözen AB, Kudat H, Atilgan D, et al. Effect of Valsalva maneuver on surface electrocardiographic P wave dispersion in paroxysmal atrial fibrillation. Am J Cardiol 2000;85:896-9, A10.
Koşuyolu Heart Journal-Cover
  • ISSN: 2149-2972
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1990
  • Yayıncı: Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Kronik Total Oklüzyon (KTO) Girişiminin Nadir Bir Komplikasyonu: Korsair Mikro-Kateter Ucunun Kılavuz Tel ile Delinmesi

Müslüm ŞAHİN, Serdar DEMİR, Mehmet Vefik YAZICIOĞLU, Mehmet Muhsin TÜRKMEN

Sol İnternal Torasik Arter Kullanılarak ve Kullanılmayarak Koroner Arter Bypass Cerrahisine Giden Yaşlı Hastalarda Komplikasyonların Karşılaştırılması

Mustafa ALDEMİR, Devrim EROĞLU, Fahri ADALI, Mustafa EMMİLER

ST Yükselmeli Miyokard İnfarktüslü Hastalarda Stent Trombozunu Öngörmede Trombosit-Lenfosit Oranının Kullanışlılığı

Mustafa Oylumlu, Abdulkadir Yıldız, Murat Yüksel, Ahmet Korkmaz, Mesut Aydın, Mehmet Zihni Bilik, Mehmet Ata Akıl, Sıddık Ülgen

Kombine karotid endarterektomi ve koroner baypas cerrahisinde deneyimlerimiz

Bayram YILMAZKAYA, Sami GÜRKAHRAMAN, Alaa HİJAZİ, Murat ERCİŞLİ, Deniz DEMİR, Aytekin YEŞİLAY

Sol Atriyumun Primer Benign Schwannomu

Selim AYDIN, Fırat Hüsnü ALTIN, Yücesin İsmail ARSLAN, Aybanu Gökçen TUYGUN, Fikri YAPICI

Surgical management of cardiac penetrating ınjuries in a hospital without cardiopulmonary by-pass pump

Yusuf KARAVELİOĞLU, Emrah EREREN, Adem İlkay DİKEN, Ali Kemal ERENLER, Adnan YaALÇINKAYA

Anestezi Altında Karotis Endarterektomi ile Karotis Arter Stentin Karşılaştırmalı Sonuçları: Retrospektif Analiz ve Litaratürün Gözden Geçirilmesi

Murat Günday, Mehmet Özülkü, Tonguç Saba, Erkan Yıldırım, Rafi Doğan, Ayşe Canan Yazıcı

A very rare complication of chronic total occlusion (cto) ıntervention: Tip of corsair micro-catheter punctured by guide-wire

Mehmet Vefik YAZICIOĞLU, Serdar DEMİR, Müslüm ŞAHİN, Mehmet Muhsin TÜRKMEN

İzole Koroner Arter Ektazilerinde Serum Ürik Asit ve C-reaktif Protein Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Aydın Rodi Tosu, Mustafa Yurtdaş, Mahmut Özdemir, Murat Selçuk, Nesim Aladağ, Yemlihan Ceylan, Tayyar Akbulut, Yüksel Kaya

Primary benign schwannoma of the left atrium

Selim AYDIN, Fikri YAPICI, Yücesin İsmail ARSLAN, Aybanu Gökçen TUYGUN, Fırat Hüsnü ALTIN