Ankara İli Akyurt Bölgesindeki Gebelerde Demir Eksikliği Anemisi Prevalansı ve Demir Eksikliğine Sebep Olan Faktörler

Amaç: Bu çalışma, Ankara İli Akyurt bölgesindeki gebelerde anemi sıklığını ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Tamamlayıcı olarak yapılan araştırmamızı, 01.03.2016-01.04.2016 tarihleri arasında Ankara ili Akyurt bölgesinde yaşayan, mevcut 7 tane aile hekimliği birimine kayıtlı, çalışmamıza katılmayı kabul eden 200 gebe oluşturmuştur. Bilinen hematolojik veya kronik hastalığı olan, çoğul gebeliğe sahip gebeler çalışma dışı bırakılmıştır. Çalışmaya katılmayı kabul eden gebelere, literatür bilgilerine dayanarak hazırlamış olduğumuz anket formu telefon görüşmesi esnasında okunarak gebelerin cevapları not edilmiştir. Gebelerin trimesterine göre uyumlu hemoglobin ve hematokrit değeri retrospektif olarak Akyurt Devlet Hastanesi sistemine bakılarak not edilmiştir.Bulgular: Gebelerin yaş ortalaması 26.84 ±5.64 (min: 16;max:42) olarak saptandı. Gebeler gebelik haftasına göre 3 gruba ayrıldı. Gebelerin %12.5’i (n=25) 1. trimester (1-14 hafta), %41.5’i (n=83) 2. trimester (15-27 hafta),  %46’sı (n=92) 3. trimesterde (28-40 hafta) olarak tespit edildi. Gebelerin 1, 2 ve 3.trimesterlere göre anemi oranları sırasıyla % 5.7,  %  8.8 ve % 14.9 bulunmuştur. Tüm gebelere bakıldığında ise gebelerin % 13.15‘inin anemik olduğu saptanmıştır. Gebelerin anemi durumu ile çay, kırmızı et ve sakatat tüketimi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmaktadır (p<0.05). Gebelerin anemi durumu ile 2 yıl aradan daha sık aralıkta gebe kalma durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p<0.05). Sonuç: Gebelikte anemi önemli ve sık görülen bir problem olup; gebelerin çoğu bu problemin yeterince farkında değildir. Anemi gebeliğin daha sorunlu geçmesine neden olabilir. Gebelik öncesinde anemi varsa bu problemin önceden düzeltilmesi ve gebelikte de yakın takip edilmesi önerilebilir.
Anahtar Kelimeler:

Gebelik, Anemi, Risk Faktörleri

Iron Deficiency Anemia Prevalence and the Factors Which Cause the Iron Deficiency during Pregnancy Term in Ankara Akyurt Region

Objective: The aim of this study was to determine the prevalence of anemia in Akyurt of Ankara. MaterialandMethods: 200 pregnant women who were accepted to participate in study were form our study. Pregnant women with multiple pregnancies, known hematologic or chronic disease were excluded from the study. The questionnaire was read during the telephone interview and the answers of the geologists were noted. The values of hemoglobin and hematocrit consistent with pregnancy trimester were noted retrospectively from the Akyurt State Hospital system. Findings: Meanage of pregnants was 26.84 ± 5.64 (min: 16, max: 42). 41.5% (n = 83)  of pregnants were detected as in 1. trimester (1-14 weeks), 46%  (n = 92) of them were in 2. trimester (15-27 weeks), 12.5% (n = 25) of them were in 3. trimester (28-40 weeks). Anemia rates were 5.7%, 8.8% and 14.9%, respectively, according to the 1st, 2nd and 3rd trimester of pregnancy. When all the gestations were examined, it was determined that 13.15% of the pregnants were anemic. There was a statistically significant difference between anemia status of pregnant women and consumption of tea, red meat and offal and  the case of being pregnant more frequently than 2 years (p <0.05). Conclusion: Anemia in pregnancy is an important and frequent problem; most of the pregnants are not well aware about this problem. Anemia can cause more problematic pregnancy period. If there is anemia before pregnancy, it can be suggested that this problem is corrected in advance and close follow-up in pregnancy.

___

  • Coşkun A, Özdemir Ö. Gebelikte Vitamin-Mineral Kullanımı ve Beslenmenin İrdelenmesi. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi 2009;6(3):155-170.
  • Çağlayan EK, Kıyak E, Kara M, et al. Orta Anadolu’da yaşayan gebelerdeki demir-vitamin kullanımı ve bunu etkileyen faktörler. Journal of Turkish Society of Obstetrics&Gynecology 2014;11(2).
  • Sak ME, Özkul Ö, Evsen MS, et al. Gebelik anemisinin perinatal sonuçlara etkisi. Dicle Tıp Dergisi 2009;36(1).
  • TC Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Doğum Öncesi Bakım Yönetim Rehberi 2014.
  • Dündar Ö, Çiftpınar T, Tütüncü L, et al. İkinci trimester maternal hemoglobin seviyesinin doğum ağırlığı ve haftasına etkisi. Trakya Üniversitesi Tip Fakültesi Dergisi 2010;27(2):156-160.
  • Kaya D, Akan N. Bir Sağlık Ocağı Bölgesindeki Gebelerde Anemi Görülme Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences 2010;2(2) :100-109.
  • Pirinçci E, Açık Y, Bostancı M, et al. Elazığ il merkezinde yaşayan gebelerde anemi prevalansı. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2001;3:449-54.
  • Bakırcı G, Parlak Ş, Boran N. Pregnancy and anemia. Sağlık ve Toplum Dergisi 1998; 8(1):11-3.
  • Demir C, Kocaman CE, Dilek İ. Gebelikte serum ferritin düzeyleri. Balkan Medical Journal 2011;28(1):23-25.
  • Morasso MC, Molero J, Vinocur P, et al. Iron deficiency and anemia in pregnant women from Chaco, Argentina. Archivos latinoamericanos de nutricion 2002;52(4):336-343.
  • Toksöz P, Ilçin E, Özcan M. Diyarbakır Bağlar Sağlık Ocağı bölgesinde gebe kadınlarda anemi prevalansı. Beslenme ve Diyet Dergisi 1990;19(1):61-69.
  • Hatcher RA, Kowal D, Guest F, et al. Kontraseptif Yöntemler. Çeviri Editörü: Dervişoğlu A, İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı Ankara 1990;6:4-81.
  • Smith KB, van der Spuy ZM, Cheng L, et al. Is post partum contraceptive advice given antenatally of value?. Contraception 2002;65(3):237-243.
  • Göynümer G, Sarıgülsav N, Sümbül M. Gebelikte demir kullanımı ve hematolojik yansımaları. Perinatoloji Dergisi 2004; 12(4):168-172.
KONURALP TIP DERGİSİ-Cover
  • ISSN: 1309-3878
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2009
  • Yayıncı: Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD adına Yrd.Doç.Dr.Cemil Işık Sönmez