SÜLEYMAN YAMAN, ASLI SARIŞAN TUNGAÇ, Belgi̇n BAL İNCEBACAK

STEM Eğitimine Yönelik Umut ve Hedefler Ölçeği Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması

Çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin STEM eğitimine yönelik umut ve hedeflerini belirlemek amacıyla geçerlik ve güvenirlik düzeyi yüksek bir ölçme aracı geliştirmektir. Araştırma, Douglas ve Strobel tarafından geliştirilen ve 19 maddeden oluşan STEM Eğitimine Yönelik Umut ve Hedefler isimli ölçeğin Türkçeye uyarlamasının yapıldığı metodolojik geçerlik ve güvenirlik çalışmasıdır. Araştırmanın örnekleminde, 12 farklı ortaokulun 5-8. sınıflarında öğrenim gören toplam 873 öğrenci yer almıştır. Ölçme aracının faktör yapısını ve bu yapının uygunluğunu test etmek için Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Hem AFA hem de DFA sonuçları, uyarlanan ölçeğin dört faktör üzerine kurulabileceğini göstermektedir. Farklı yöntemler kullanılarak bu sonuçlar test edilmiştir. Ayrıca DFA analizine göre uyum indeksleri, ölçme aracının faktörleri doğruladığını göstermektedir. İki farklı örneklem grubundan elde edilen verilerin güvenirlik katsayılarının kabul edilebilir düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin alt faktörleri “okulda öğrenme umudu ve iş doyumu umudu”, “fene yönelik tutum”, “mühendisliğe yönelik tutum” ve “matematiğe yönelik tutum” şeklindedir. Bu çalışmanın sonuçları ölçeğin güvenirlik ve geçerlik yönünden uygun olduğunu ve özellikle ortaokul düzeyinde kullanılabileceğini göstermektedir

Anahtar Kelimeler:

ölçek uyarlama, STEM eğitimi, umut ve hedef

Adaptation of Hopes and Goals Survey for STEM Education: Validity and Reliability Study

The aim of the research is to develop a measurement tool with a high level of validity and reliability to determine the hopes and goals for STEM education of the students. This is a methodological validity and reliability study in which the Turkish version of the Hopes and Goals Survey for STEM Education developed by Douglas and Strobel and consisting of 19 items is adapted. The sampling of this research consisted of 873 students from 5-8 grades of 12 different secondary schools. Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were conducted to test the factor structure of the measurement tool and the suitability of this structure. Both EFA and CFA results show that the adapted survey can be established on four factors. These results were tested using different methods. Furthermore, according to the CFA analysis, fit indices show that the measurement tool confirms the factors. It was determined that the reliability coefficients of data obtained from two different sample groups were acceptable. The sub-factors of the survey are "hope for learning at school and hope for job satisfaction", "attitude towards science", "attitude towards engineering" and "attitude towards mathematics". The results of this study show that the survey is suitable in terms of reliability and validity, and that it can be used especially at the secondary school level.

Keywords:

survey adaptation, STEM education, hopes and goals,

PDF

___

Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M. S., Öner, T., & Özdemir, S. (2015). STEM eğitimi Türkiye rapo-ru. İstanbul: Scala Basım. Baenninger, M., & Newcombe, N. (1989). The role of experience in spatial test performance: A meta-analysis. Sex Roles, 20(6), 327-344. Bağcı, H., & Şahbaz, N. K. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme becerileri üzerine bir değerlendirme. Mersin Üniver-sitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-12. Barrett, P. (2007). Structural equation modelling: Adjudging model fit. Personality and Individual Differences, 42(5), 815-824. Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve psikolojide ölçme. Ankara: ÖSYM Yayınları. Bozanoğlu, İ. (2004). Akademik güdülenme ölçeği: Geliştirmesi, geçerliği, güvenirliği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 83-98. Byrne, B. M. (1998), Structural equation modeling with LISREL, PRELIS and SIMPLIS: Basic concepts, applications and program-ming. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates. Buyruk, B., & Korkmaz, Ö. (2016). FeTeMM farkındalık ölçeği (FFÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 13(2), 61-76. doi: 10.12973/tused.10179a Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi. Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis. (2th Ed.), New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publis-hers, Hillsdale. Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Ankara: Pegem Akademi. Diamantopoulos, A., & Siguaw, J. A. (2000). Introducing LISREL. London: Sage Publications. Doğan Bora, N., Arslan, O., & Çakıroğlu, J. (2006). Lise öğrencilerinin bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri. Hacettepe Üniversi-tesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 32-44. Douglas, K. A., & Strobel, J. (2015). Hopes and goals survey for use in STEM elementary education. International Journal of Techno-logy and Design Education, 25(2), 245-259. Erkuş, A. (2003). Psikometri üzerine yazılar. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. London: SAGE Publishing. Friedman, T. L. (2005). The world is flat. New York: Farrar, Straus, & Giroux. Furner, J., & Kumar, D. (2007). The Mathematics and science ıntegration argument: A stand for teacher education. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology, 3(3), 185-189. Güneş, H., & Karaşah, Ş. (2016). Geçmişten günümüze fen eğitiminin önemi ve fen eğitiminde son yıllarda yapılan çalışmalar. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 122-136. Hair, J., Anderson, R., Tatham, R., & Black, W. (1998). Multivariate data analysis with readings (5th Ed.). Prentice-Hall International Inc. Hogarty, K. Y., Hines, C. V., Kromrey, J. D., Ferron, J. M., & Mumford, K. R. (2005). The quality of factor solutions in exploratory factor analysis: The ınfluence of sample size, communality and overdetermination. Educational and Psychological Measurement, 65, 202-226. Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. R. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60. Irving, L. M., Snyder, C. R., & Crowson, J. J. (1998). Hope and coping with cancer by college women. Journal of Personality, 22, 195–214. Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th Ed.). New York: The Guilford Press. Langdon, D., McKittrick, G., Beede, D., Khan, B., & Dom, M. (2011). STEM: Good Jobs Now and for the future, U.S. Department of Commerce Economics and Statistics Administration, 3(11), 2-12. Lubinski, D., & Benbow, d. (2006). Study of mathematically precocious youth after 35 years: Uncovering antecedents for the develop-ment of math-science expertise. Perspectives on Psychological Science, 1(4), 316-345. MacCallum, R. C., Widaman, K. F., Zhang, S., & Hong, S. (1999). Sample size in factor analysis. Psychological Methods, 4, 84-99. MEB (Millî Eğitim Bakanlığı). (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı: İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıﬂar, Erişim tarihi: 23.01.2018, http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325. Munro, B. (2005). Statistical methods for health care research (5th Ed.). Philadelphia, PA: Lippincott Williams and Wilkins. Obama, B. (2010). Changing the equation in STEM education. Erişim tarihi: 07.11.2016. https://www.youtube.com/watch?v=5IljiPJQgSU Özden, Y. (2002). Eğitimde yeni değerler: eğitimde dönüşüm (5. Baskı), Pegem A Yayıncılık, Ankara. Pawlowski, J. M. (2007). The quality adaptation model: Adaptation and adoption of the quality standard ISO/IEC 19796-1 for learning, education, and training. Educational Technology & Society, 10(2), 3-16 Raykov T., & Marcoulides G. A. (2006). Fundamentals of structural equation modeling: A first course in structural equation modeling (2nd Ed). London: Lawrence Erlbaum Associates. Rideout, E., & Montemuro, M. (1986). Hope, morale and adaptation in patients with chronic heart failure. Journal of Advanced Nur-sing, 11(4), 429-438. Scott, M. C. (2009). Technology education for children council, technology and children. Journal for Elementary School Technology Education, 14(1), 3-15. Seçer, İ. (2015). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi. Ankara: Anı Yayıncılık. Seo, S. (2006). A review and comparison of method for detecting outliers in univariate data sets. Unpublished Master’ Thesis, Univer-sity of Pittsburgh, ABD. Sharma, S., Mukherjee, S., Kumar, A., & Dillon, W. R. (2005). A simulation study to investigate the use of cutoff values for assessing model fit in covariance structure models, Journal of Business Research, 58(1), 935-43. Snyder, C. R., & Rand, K. L. (2000, August). a question for therapists: Is there false hope? Paper presented at the American Psycholo-gical Association Convention, Washington, D.C. Snyder, C. R., Harris, C., Anderson, J. R., Holleran, S. A., Irving, L. M., … & Harney, P. (1991). The will and the ways: development and validation of an individual-differences measure of hope. Journal of Personality and Social Psychology, 60, 570–585. Snyder, C. R., Irving, L., & Anderson, J. R. (1991). Hope and health: Measuring the will and ways. In C. R. Snyder & D. R. Forsyth (Eds.), Handbook of social and clinical psychology: The health perspective (pp. 285–305), Elmsford, NY: Pergamon Press. Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2010). A beginner’s guide to structural equation modeling (3rd Ed.). New York: Routledge. Tabachnick, B.G., ve Fidell, L.S. (2014). Using multivariate statistics (6th Ed). Edinburgh: Pearson Education Limited. Tekin, H. (1991). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Yargı Kitap ve Yayınevi. TDK (Türk Dil Kurumu). (2017). Büyük Türkçe sözlük. Retrived January 18, 2018, from: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&view=bts. The White House. (2009, November 23). President Obama launches “educate to ınnovate” campaign for excellence in science, technology, engineering & math (STEM) education. Erişim tarihi: 12.02.2018, Retrieved from http://www.whitehouse.gov/the-press-offce/president-obama-launches-educate-innovate-campaign-excellence-science-technology-en. Vurucu, F. (2010). Meslek lisesi öğrencilerinin meslek seçimi yeterliliği ve meslek seçimini etkileyen faktörler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Wai, J., Lubinski, D., Benbow, C. P., & Steiger, J. H. (2010). Accomplishment in science, technology, engineering, and mathematics (STEM) and ıts relation to STEM educational dose: A 25-year longitudinal study. Journal of Educational Psychology, 102(4), 860. Yaman, S. (2016). Ortaokul öğrencileri için fen öğrenmeye yönelik öz-yeterlik inanç ölçeği uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 123-140. Yıldırım, B., & Altun, Y. (2015). STEM eğitimi üzerine derleme çalışması: Fen bilimleri alanında örnek ders uygulanmaları. M. Riedler et al. (Ed.) in VI. International Congress of Education Research, Ankara, Hacettepe Üniversitesi. Yılmaz, H., Yiğit-Koyunkaya, M., Güler, F., & Güzey, S. (2017). Fen, teknoloji, mühendislik, matematik (STEM) eğitimi tutum ölçeği-nin Türkçe’ye uyarlanması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(5), 1787-1800.