Pedagojik Formasyon Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz-Yeterlik İnançları İle Tutumları Arasındaki İlişki

Bu araştırmanın amacı pedagojik formasyon öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile öz-yeterlik inançlarını farklı değişkenler bakımından ele almak ve her ikisi arasında nasıl bir ilişki olduğunu ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu 2014-2015 akademik yılı bahar döneminde Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde pedagojik formasyon sertifika programına katılan (n=754) öğrenciler oluşturmuştur. Veriler Öğretmen Öz-yeterlik Ölçeği ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde t-testi, ANOVA, MANOVA ve pearson korelasyon (r) kullanılmıştır. Araştırma sonunda, öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile öz-yeterlik inanç düzeyleri arasında pozitif yönde, düşük düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

pedagojik formasyon sertifika programı, öz-yeterlik inancı, tutum

Relationship Between Pedagocical Certificate Program Students’ Attitudes and Self-Efficacy Beliefs Towards Teacher Profession

The aim of this study is to take on pedagocical certificate program students’ attitudes and self-efficacy beliefs towards teacher profession in terms of different variables and determine whether there is a relationship between two variables. The participants of the study were 754 students who were studying at Abant Izzet Baysal University in academic year 2014-2015 in spring semester. The data were collected through Teachers’ Sense of Efficacy and Teaching Profession Attitude Scales. The data were analyzed through t-test, ANOVA, MANOVA and Pearson’s Corelation Coefficent (r). At the end of the study a meaningful, positive and low level relationship was found between students’ attitudes and self-efficacy beliefs towards teacher profession.

Keywords:

pedagocical formation certificate program, self-efficacy belief, attitude,

PDF

___

Afacan, T. ve Kartal, Ö. (2012). Pedagojik Formasyon Eğitimi Alan Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 76 – 96.
Akbulut, E. (2006). Müzik Öğretmeni Adaylarının Mesleklerine İlişkin Öz Yeterlik İnançları, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (2), 24-33.
Altunçekiç, A., Yaman, S. ve Koray, Ö. (2005). Öğretmenlik Uygulamalarında Mikro Öğretim Yönteminin Etkililiğinin İncelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 1-10.
Arastaman, G. (2013). Eğitim ve Fen Edebiyat Fakültesi Öğrencilerinin Öz-Yeterlik İnançları ve Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutumlarının İncelenmesi, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 205-217.
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward A Unifying Theory of Behaviour Change, Psychological Review, 84, 191-215.
Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
Bandura, A. (1995). Exercise of Personal and Collective Efficacy in Changing Societies. A. Bandura (Eds.). Self-efficacy in Changing Societies. New York: Cambridge University Press.
Başbay, M., Ünver, G. ve Bümen, N.T. (2009). Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları: Boylamsal Bir Çalışma, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (59), 345-366.
Başokçu, T. O. ve Öğretmen, T. (2013). Öğretmen Öz-Yeterlilik Ölçeğinde Değişen Madde Fonksiyonlarının Ağırlıklandırılmış Cevap Modeli İle Belirlenmesi, Ege Eğitim Dergisi, 14 (2),63–78.
Baykara Pehlivan, K. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sosyo-Kültürel Özellikleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Üzerine Bir Çalışma, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 151-168.
Bulut, İ. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi (Dicle ve Fırat Üniversitesi Örneği), Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 13–24.
Bümen, N. T. ve Ercan Özaydın, T. (2013). Adaylıktan Göreve Öğretmen Öz-Yeterliği ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlardaki Değişimler, Eğitim ve Bilim, 38 (169), 109-125.
Can, Ş. (2010). Tezsiz Yüksek Lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 13-28.
Cavalluzzo, L. C. (2004). Is National Board Certification an Effective Signal of Teacher Quality?, (ERIC DOCUMENT REPRODUCTION SERVİCE NO: ED485515).
Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Çakır, Ö., Kan, A., ve Sünbül, Ö. (2006). Öğretmenlik Meslek Bilgisi Ve Tezsiz Yüksek Lisans Programlarının Tutum ve Öz Yeterlik Açısından Değerlendirilmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 36-47.
Çapa, Y., Çakıroğlu, J., ve Sarıkaya, H. (2005). The Development And Validation Of A Turkish Version Of Teachers’ Sense Of Efficacy Scale, Eğitim ve Bilim, 30(137), 74-81.
Çapri, B., ve Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen Adaylarının Öğretmenliğe İlişkin Tutum Ve Mesleki Yeterlik İnançlarının Cinsiyet, Program Ve Fakültelerine Göre İncelenmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 33-53.
Çeliköz, N., ve Çetin, F. (2004). Anadolu Öğretmen Lisesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarını Etkileyen Etmenler, Milli Eğitim Dergisi, 32(162), 136-145.
Çetinkaya, Z. (2009). Türkçe Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. İlköğretim Online, 8(2), 298-305. http://ilkogretim-online.org.tr/vol8say2/v8s2m2.pdf adresinden 05.01. 2015 tarihinde alıntılanmıştır.
Darling-Hammond, L., Berry, B. ve Thoreson, A. (2001). Does Teacher Certification Matter? Evaluating The Evidence, Educational Evaluation and Policy Analysis.23(1), 57-77.
Demirtaş, H., Cömert, M., ve Özer, N. (2011). Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik İnançları Ve Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları, Eğitim ve Bilim, 36 (159), 96-111.
Dündar, H. ve Karaca, E. T. (2013). Formasyon Öğrencilerinin Pedagojik Formasyon Programına İlişkin Sahip Oldukları Metaforlar, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 30,19-34.
Elkatmış, M., Demirbaş, M. ve Ertuğrul, N. (2013). Eğitim Fakültesi Öğrencileri İle Formasyon Eğitimi Alan Fen Edebiyat Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz Yeterlik İnançları, Pegem Journal of Education & Instruction, 3(3), 41-50.
Eraslan, L. ve Çakıcı, S. (2011). Pedagojik Formasyon Programı Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları, Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 427-438.
Erden, M. (1995). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Sertifikası Derslerine Yönelik Tutumları, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 99-104.
Goldhaber, D. D. ve Brewer, D. J. (2000). Does Teacher Certification Matter? High School Teacher Certification Status And Student Achievement, Educational Evaluation and Policy Analysis, 22 (2),129-145.
Güneyli, A., ve Aslan, C. (2009). Evaluation Of Turkish Prospective Teachers’ Attitudes Towards Teaching Profession, Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 313-319.
İlğan, A., Sevinç, Ö. S. ve Arı, E. (2013). Pedagojik Formasyon Programı Öğretmen Adaylarının Mesleki Tutum Ve Çağdaş Öğretmen Algıları, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2) 175 -195.
İnceoğlu, M. (2010.) Tutum Algı İletişim. (5. Baskı). İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınları.
Kahyaoğlu, M. ve Yangın, S. (2007). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Mesleki Öz- Yeterliklerine İlişkin Görüşleri, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 73-84.
Karasar, N, (2005) Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kartal, T. ve Afacan, Ö. (2012). Pedagojik Formasyon Eğitimi Alan Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,12 (24), 76 – 96.
Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet Döneminde Dal Öğretmeni Yetiştirme, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 35 (1-2), 1-14.
MEB (2008). Öğretmenlik Yeterlikleri, Öğretmenlik Mesleği Genel Ve Özel Alan Yeterlikleri. Ankara: MEB Yayınları.
Oğuz, A. ve Topkaya, N. (2008). Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmen Öz Yeterlik İnançları İle Öğretmenliğe İlişkin Tutumları, Akademik Bakış, 14, 23– 36.
Özben, Ş. (2010). Tezsiz Yüksek Lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 37-43.
Özdemir, S. M. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretim Surecine İlişkin Öz-Yeterlik İnançlarının Çeşitli Değişkenler Acısından İncelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yonetimi, (54), 277-306.
Özder, H., Konedralı, G. ve Zeki, C. P. (2010). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(2), 253–275.
Polat, S. (2013). Pedagojik Formasyon Sertifika Programı Ve Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi, E-International Journal of Educational Research, 4(2), 48-60. www. e-ijer.com adresinden 07.01. 2015 tarihinde alıntılanmıştır.
Polat, S. (2014). Bir Mesleğe/İşe Sahip Olan Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programı Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelme Nedenleri, International Journal of Human Sciences, 11(1), 128-144.
Sarı, M. (2010). Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programının Öğretmenlik Mesleğine ve Programa İlişkin Görüşlere Etkisi, Eğitim ve Bilim, 35(155), 3–15.
Semerci, N. ve Semerci, Ç. (2004). Türkiye'de Öğretmenlik Tutumları, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (1), 137-146.
Senemoğlu, N. (2001). Öğrenci Görüşlerine Göre Öğretmen Yeterlilikleri: Eğitimde Yansımalar. Ankara: Öğretmen Hüseyin Hüsnü Tekışık Eğitim Araştırma Geliştirme Vakfı Yayınları.
Şeker, H., Deniz, S., ve Görgen, İ. (2005). Tezsiz Yüksek Lisans Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Yeterlikleri Üzerine Değerlendirilmeleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 42, 237-253.
Tabancalı, E. ve Çelik, K. (2013). Öğretmen Adaylarının Akademik Öz-Yeterlikleri İle Öğretmen Öz-Yeterlilikleri Arasındaki İlişki, International Journal of Human Sciences, 10(1), 1167-1184.
Tschannen–Moran, M., ve Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher Efficacy: Capturing An Elusive Construct, Teaching and Teacher Education, 17(7), 783–805.
Uslu, M. (2013). Pedagojik Formasyon Öğrencilerinin Kişilik Özellikleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, International Journal of Human Sciences, 10(2), 233–245.
Üstün, A. ve Tekin, S. (2009). Amasya Eğitim Fakültesindeki Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlilik İnançlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Karşılaştırılması, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 35-47.
Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması, Eğitim ve Bilim, 45, 109-127.
Vandevoort, L. G., Amrein-Beardsley, A. ve Berliner, D. C. (2004). National Board Certified Teachers And Their Students’ Achievement, Education Policy Analysis Archives, 12(46), 1-45.
Yapıcı, M. ve Yapıcı, Ş. (2013). Öğretmen Adaylarının Pedagojik Formasyona İlişki Metaforları, International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,1421-1429.
Yeşilyurt, E. (2013). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Öz-Yeterlik Algıları, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(45), 88-104. www.dergipark.ulakbim.gov.tr adresinden 07.01. 2015 tarihinde erişilmiştir.
Yüksel, S. (2004). Tezsiz Yüksek Lisans Programının Öğrencilerin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarına Etkisi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 355–379.