ÖĞRETMENLİK MESLEĞİ, MOTİVASYON KAYNAKLARI VE TEMEL TUTUMLAR: KURAMSAL BİR BAKIŞ

Bu çalışmada öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve öğretmenlerin temel tutumları arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Öğretmenlik mesleği, meslek seçimi, kariyer gelişimi ve bazı piko-sosyal değişkenlerle ilişkilidir. Yetenekler, ilgiler, değerler, benlik kavramı ve kişilik bu değişkenlerden bazılarıdır. Öğretmenlik mesleği üzerinde motivasyon kaynaklarının da etkisi vardır. Bu kaynaklar içsel ve dışsaldır. İçsel motivasyon kaynakları dışsal kaynaklardan daha etkilidir. Öğretmenlerin motivasyonları, değer ve inançlarıyla da ilişkilidir. Mantıksız ve işlevsel olmayan inançlar öğretmen tutumlarını etkilemektedir. Bu tür inançlar uyumu zorlaştırmakta ve bazı psikolojik sorunların ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Öğretmenlik mesleğinin etkili şekilde sürdürülmesi için bu tür bilişsel çarpıtmaların değiştirilmesi ve öz-farkındalık, içtenlik, tutarlılık, empati gibi tutumların geliştirilmesi gerekir

Anahtar Kelimeler:

Öğretmenlik mesleği, motivasyon, tutumlar

TEACHING PROFESSION SOURCES OF MOTIVATION AND BASIC ATTITUDES: A THEORETICAL OVERVIEW

In this study is to be investigated the relationships between the teaching professions, sources of motivation, and teachers’ basic attitudes. The teaching profession is closely related to such factors as vocational choice, career development, and some psycho-social variables. Among such variables come, aptitudes interests, values, the concept of self, and personality. In addition, motivational sources have effect on the teaching profession. These are of intrinsic and extrinsic sources. Intrinsic motivation sources prove to be more effective than those of the extrinsic. Teacher’ motivation is also related to values and beliefs. Irrational and dysfunctional beliefs have great affect on teacher’ attitudes. Such beliefs make adaptation hard and causing a number of psychological problems. In order to help sustain the teaching profession affectively, such cognitive distortions need to be changed and such behaviors as self-awareness, congruence, geniuses, and empathy be developed

Keywords:

Teaching profession, motivation, attitudes,

PDF

___

1. http://www.cu.edu.tr/Content/Asp/English/cuBasinOku.asp?id=11521, 15 Ağustos 2008.
2. http://www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/yeni_programlar_ve_icerik.htm. 15 Ağustos 2008.
3. Çeliköz, N. (2004). Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını etkileyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi, 32, 136-145.
4. Cemaloğlu, N., & Erdemoğlu Şahin, D. (2007). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15, 465-484.
5. Zoraloğlu, Y. M. (1998). Öğretmenlerin Mesleki Stres Kaynakları ve Stresin Örgütsel Doğurguları, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), KTÜ SBE, Trabzon.
6. Kuzgun, Y. (2000). Meslek Danışmanlığı Kuramlar Uygulamalar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
7. http://www.osym.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF404F9755767D76FF8 AC99EA53C5F46AC,15 Ağustos 2008.
8. Ackerman, D. L., & Rolfhus, E. L. (2004). The locus of adult intelligence: knowledge, abilities, and notability traits. Psychology & Aging, 14, 314-330.
9. Zhang, L. F. (2004). Learning approaches and career personality types: Biggs and Holland united. Personality & Individual Differences. 37, 65-81.
10. Nauta, M. M., Kahn, J. H., Angell, J. W., & Contarelli, E. A. (2002). Identifying the antecedents in the relation between career interest and self-efficacy is, it one the other, or both? Journal of Counseling Psychology, 290-301.
11. Lent, R. W., Brown, S. D., & Hackett, G. (1994). Toward a unifying social-cognitive theory of career and academic interest, choise and performance. Journal of Vocational Behaviour, 45, 79-122.
12. Zemblays, M., & Papanastasiou, E. (2004). Job satisfaction among school teachers in Cyprus. Journal of Educational Administration, 42, 357-374.
13. Gati, I, Shenhav, M., & Givon, (1993). Processes involved in career preferences and compromises. Journal of Counseling Psychology, 40, 53-64.
14. Tracey, J. G., & Hopkins, N. (2001). Correspondence of interests and abilities with occupational choise. Journal of Counseling Psychology, 48, 178-189.
15. De Jesus, S. N., & Conboy, J. (2001). A stress management course to prevent teacher distressThe International Journal of Educational Management 15, 131-137.
16. Pithers, R. T. & Fogarty, G. J. (1995). Occupational stress among vocational teachers’. British Journal of Educational Psychology, 65, 3-14.
17. Lefrançois, G. R. (1995). Theories of Human Leraning. Pasific Grove: Brooks/Cole Pub. Comp.
18. Cüceloğlu, D. (1992). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
19. Barrett, D. W., Patock-Peckham, J.A., Hutchinson, G. T., & Nagoshi, C. T. (2005). Cognitive motivation and religious orientation. Personality and Individual Differences 38, 461–474.
20. Wu, X. (2003). Intrinsic motivation and young language learners: the impact of the classroom environment, System, 31, 501-517.
21. Lin, Y. G., McKeachie, W. J., & Kim, Y. C. (2003). College student intrinsic and/or extrinsic motivation and learning. Learning and Individual Differences. 13, 251-258.
22. Eggen, P., & Kauchak, D. (1997). Educational Psychology. New Jersey: Prentice-Hall. Inc.
23. James Jr, H. S. (2005). Why did you do that? An economic examination of the effect of extrinsic compensation. Journal of Economic Psychology 26, 549-566.
24. Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68-78.
25. Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York: Plenum Press.
26. Woolfolk, A. E. (1998). Educational Psychology. Boston: Allyn and Bacon.
27. Moore, K. D. (2001). Classroom Teaching Skills. Boston: Mc Graw Hill.
28. Long, M. (2000). The Psychology of Education. London: Taylor & Francis Group.
29. Bartlett, S., Burton, D., Peim, N. (2001). Education Studies. London: PCP.
30. Cüceloğlu, D (2008). Duygusal Zekâ. Eğitim Öğretimde Çağdaş Yaklaşımlar Sempozyumu Kitapçığı, İstanbul: Harp Akademileri Basım Evi.
31. Bandura, A. (1977). Social Learning Theory. New Jersey: Prentice-Hall. Inc.
32. Skinner, E. A., & Belmont, M. J. (1993). Motivation in the classroom: reciprocal effects of teacher behavior and student engagement across the school year. Journal of Educational Psychology, 85, 571-581.
33. Morgan, C. T. (1993). Psikolojiye Giriş. Ankara: H.Ü. Psikoloji Bölümü Yayınları.
34. Dickhäuser, O., & Reinhard, M. A. (2006). Factors underlying expectancies of success and achievement: the influential roles of need for cognition and general or specific selfconcepts. Journal of Personality and Social Psychology, 90, 490-500.
35. Roth, G., Assor, A., Kanat-Maymon, Y., & Kaplan, H. (2007). Autonomous motivation for teaching: how self-determined teaching may lead to self-determined learning. Journal of Educational Psychology, 99, 761-774.
36. Schultheiss, O. C. et al., (2008). The role of implicit motivation in hot and cold goal pursuit: Effects on goal progress, goal rumination, and emotional well-being. Journal of Research in Personality, 42, 971-987.
37. Mooij, J. (2008). Primary education, teachers’ professionalism and social class about motivation and demotivation of government school teachers in India. International Journal of Educational Development, 28, 508-523.
38. Sideridis, G. D. (2006). Goal orientations and strong ought: Adaptive or maladaptive forms of motivation for students with and without suspected learning disabilities? Learning and Individual Differences, 16, 61-77.
39. Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2007). Dimensions of teacher self-efficacy and relations with strain factors, perceived collective teacher efficacy, and teacher burnout. Journal of Educational Psychology, 99, 611-625.
40. Hjelle, L. A., Ziegler, D. J. (1992). Personality Theories. New York: Mc Graw-Hill, Inc.
41. Russell, D. W., Altmaier, E., & VanVelzen, D. (1987). Job-related stress, social support, and burnout among classroom teachers. Journal of Applied Psychology, 72, 269-274.
42. Blase, J. J. (1986). A qualitative analysis of sources of teacher stress: consequences for performance. American Educational Research Journal, 23, 13-40.
43. Sinclair, K. E., & Ryan, G. (1987). Teacher anxiety, teacher effectiveness, and student anxiety. Teacher and Teacher Education, 3, 249-253.
44. McCormik, J. (1997). Occupational stress of teachers: biographical differences in a large school system. Journal of Educational Administration, 35, 18-38.
45. Cemaloğlu, N., & Ertürk, A. (2007). Öğretmenlerin maruz kaldıkları yıldırma eylemlerinin cinsiyet yönünden incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 345-362.
46. Karahan, T. F. Ve diğ., (2006). Öğretmen adaylarında demokratik tutum, nevrotik eğilimler ve kendini gerçekleştirme. H.Ü Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 149-158.
47. Chwalisz, K., Altmaier, E. M., & Russell, D. W. (1992). Causal attributions, self-efficacy cognitions, and coping with stress. Journal of Social and Clinical Psychology, 11, 377-400.
48. Rose, J. S., & Medway, F. J. (1981). Measurement of teachers’ beliefs in their control over student outcome. Journal of Educational Research, 74, 185-190.
49. Beck, A. A. (2005). Bilişsel Terapi ve Duygusal Bozukluklar (Çev.A. Türkcan). İstanbul: Litera Yayıncılık.
50. Leahy, R. L. (2004). Bilişsel Terapi ve Uygulamaları (Çev. H.Hacak, M.Macit, F. Özpilavcı). Litera Yayıncılık: İstanbul.
51. Rogers, R. C. (1969). Freedom to Learn. Ohio: Merill. Comp.
52. Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 öğretim yılında uygulanmaya başlanan öğretmen yetiştirme lisans programlarının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 203-218.
53. Başkan, G. A. (2001). Öğretmenlik mesleği ve öğretmen yetiştirmede yeniden yapılanma. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 16-25.
54. Gürşimşek, I. (1998). Öğretmen eğitiminde yeni yaklaşımlar. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 25-28.
55. Kelly, K. O. et al., (2008). Teacher appraisal and its outcomes in Singapore primary schools. Journal of Educational Administration, 46, 39-54.
56. Öztürk, N. (2001). Liselerde Bürokratikleşme ve Öğretmenlerin Stres Düzeyleri, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir.
57. Klassen, R. M. et al. (2008). Motivation beliefs of secondary school teachers in Canada and Singapore: a mixed methods study. Teaching and Teacher Education, 24, 1919-1934.
58. Sağlam, M., & Çiçek Sağlam, A. (2005). Öğretmenlik mesleğinin maddi yönüne ilişkin genel bir değerlendirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, 317-328.
59. Çalışkan Maya, İ. (2006). AB sürecinde Türkiye ile AB ülkeleri eğitim istatistiklerinin karşılaştırması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4, 375-394.
60. Rubinton, N. (1980). Instruction in career decision making and decision-making styles. Journal of Counseling Psychology, 27, 581-588.
61. Shaffers, K.G. et al., (1997). Woman’s career development: Can theoretically derived variables predict persistence in engineering majors. Journal of Counseling Psychology, 44, 171-183.