Et-Tâhir Vattâr’ın Toplumcu Gerçekçi Romanlarında “Mücadele”

Modern dönem Cezayir edebiyatının başlangıcı, Fransız sömürgeciliğine yönelik ilk başkaldırıların ortaya çıktığı döneme denk gelir. Cezayir aydını, bağımsızlık mücadelesini eserleri aracılığıyla vermeyi tercih etmiş ve bu durum edebiyatın ana türlerinde temel konular olarak kendini göstermiştir. Tiyatro, öykü ve roman türlerinde eserler kaleme alan et-Tâhir Vattâr, modern Cezayir’de sanatsal olgunluğa sahip ilk roman örneklerini veren kişiler arasında yer alır. İki dilli bir kültüre sahip olan Cezayir’de eserlerini hep Arapça olarak kaleme alan et-Tâhir Vattâr, sosyalist kimliğiyle tanınmış bir yazardır. Ezilmiş halkların sosyalizmle kurtulacağını savunan yazar, bu ideolojisini eserlerine partizanca yansıtmış olması nedeniyle toplumcu gerçekçi olarak addedilir

Anahtar Kelimeler:

Cezayir, et-Tâhir Vattâr, Toplumcu Gerçekçilik, Marksizm-Leninizm

“Struggle” In Al-Taher Wattar’s Social Realist Novels

The beginning of modern Algerian literature dates back to the occurrence of the earliest rebellions against French imperialism. The Algerian intellectuals preferred to fight for independence through their works and this was reflected upon the main literary genres as well as basic subject matters. A writer of plays, short stories and novels, al-Taher Wattar is one of the novelists who wrote earliest novels having an artistic maturity in modern Algeria. Writing his works always in Arabic in Algeria, a country with a bilingual culture, al-Taher Wattar is a writer known for his socialist identity. The author, holding that the battered people will be saved with socialism, is considered a social realist since he reflects his ideology on his works like a partisan

Keywords:

Algeria, al-Taher Wattar, Social Realism, Marxism- Leninism,

PDF

___

Akîl Rıdvan, (1997, 20 Aralık), “et-Tâhir Vattâr: es-Sulta Fâşiye ve Turîdunâ en lâ Nekûle’l-Hakîka”, el-Mulhak, ss. 15-15.
Boullata, Issa J., (2000), “Tahir Wattar The Earthquake”, World Literature Today, Cilt: 74, Sayı: 4, ss. 904-904.
Brecht, Bertolt, (1980), Sosyalist Gerçekçilik ve Toplum, (Çev: Ahmet Cemal ve Kayahan Güven), Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
Bûşûşe b. Cum‘a, (1992) Muhtârât mine’r-Rivâyeti’l- Meğâribiyyeti’l-Muʻâsıra, Cilt: I-II, Beytu’l-Hikme, Kartâc.
Campbell, Robert B., (1996), Aʻlâmu’l-Edebi’l-ʻArabiyyi’l- Muʻâsır Siyer ve Siyer Zâtiyye, Merkezu’d-Dirâsât li’l-ʻÂlemi’l- ʻArabiyyi’l-Muʻâsır, C. I-II, Câmiʻatu’l-Kıddîs Yûsuf, Beyrut.
Cevdet er-Rikâbî, (1976), “Kıssatu “el-Lâz” li’t-Tâhir Vattâr Dirâse Tahlîliyye”, es-Sekâfetu’l-Cezâiriyye, Sayı: 33, ss. 29-32.
Cihâd Fâdıl, (1996), “et-Tâhir Vattâr: Min Hüsni Hazzi’l- Kâtibi’l-ʻArabî Enne lehû İmtidâd fi’t-Târîh”, el-Arabî, Sayı: 446, ss. 68-70
Cox, Debbie, (1997), “The Novels of Tahar Wattar: Command or Critique?”, Research in African Literatures, Cilt: 28, Sayı: 3, ss. 94-109.
Cox, Debbie, (2008), “Wattar, al-Taher” Biographical Encyclopedia of the Modern Middle East and North Africa, Cilt: II, Thomson Gale, London, ss. 825-829.
et-Tâhir Vattâr (1981), Rummâne, eş-Şeriketu’l-Vataniyye li’n- Neşr ve’t-Tevzîʻ, Cezayir.
et-Tâhir Vattâr (1984), el-Huvvât ve’l-Kasr, el-Müessesetu’l- Vataniyye li’l-Kuttâb. Cezayir.
et-Tâhir Vattâr (1989), Tecribe fi’l-ʻIşk, Mu’essesetu’l-ʻAybâl li’d-Dırâsât ve’n-Neşr, Kıbrıs.
et-Tâhir Vattâr (1995), eş-Şemʻa ve’d-Dehâlîz, el-Mu’essesetu’l- ʻArabiyye li’d-Dirâsât ve’n-Neşr ve’t-Tevzîʻ, Beyrut.
et-Tâhir Vattâr (2003), el-Veliyyu’t-Tâhir Yeʻûdu ilâ Makâmihi’z-Zekî, el-Kamel Verlag, Almanya.
et-Tâhir Vattâr (2007a), el-Veliyyu’t-Tâhir Yerfaʻu Yedeyhi bi’d- Duʻâ’, Mûfem li’n-Neşr, Cezayir.
et-Tâhir Vattâr (2007b), ez-Zilzâl, Dâru’l-‘Arabiyye li'l-‘Ulûm, Beyrut.
et-Tâhir Vattâr (2008a), el-ʻIşk ve'l-Mevt fi'z-Zemeni'l-Harâşî, ed-Dâru’l-ʻArabiyye li’l-ʻUlûm, Beyrut.
et-Tâhir Vattâr (2008b), el-Lâz, ed-Daru’l-ʻArabiyye li’l-ʻUlûm, Beyrut.
et-Tâhir Vattâr (2008c), ʻUrsu Bağl, ed-Dâru’l-Arabiyye li’l- ʻUlûm, Beyrut.
et-Tâhir Vattâr (2010), Kasîd fi’t-Tezellül, Dâr Kiyân, Kahire.
Fevziye Lârâdî, (1997, 1 Aralık), “er-Rivâiyyu ve’l- Mufekkiru’l-Cezâiriyyu’l-Kebîr et-Tâhir Vattâr”, el-Fînîk, ss. 19-20.
George er-Râsî, (1975), “Safha min Te’rîhi’s-Sevre”, el-Belâğ, Sayı: 185, ss. 21-25.
Granara, William, (1999), “Mythologising the Algerian War of İndependence: Tahir Wattar and The Contemporary Algerian Novel”, The Journal of North African Studies, Cilt: 4, Sayı: 3, ss.1- 14.
Granara, William, (2000), The Earthquake, Saqi Books, London-Beyrut.
Hamdi Sakkût, (2000), er-Rivâyetu'l-‘Arabiyye Bibliyûcrâfya ve Medhal Nakdî 1865-1995, C. I-VI, Kısmu’n-Neşr bi’l-Câmi‘ati’l- Emrikiyye, Kahire- New York.
Hamid Hasan, (1994), “et-Tâhir Vattâr: Lestu Mubâşiren fî Kitâbetî ve İnnemâ ‘Amîku Umka’l-Besâte”, İle’l-Emâm, Sayı: 4, ss. 40-43.
Hasan Leşker, (2009), “en-Nezʻatu’t-Turâsî fi’r-Rivâyeti’l- Meğâribî”, el-Hitâb, Sayı: 5, ss. 60-79.
Huberman, Leo, (1997), Sosyalizmin Alfabesi, (Çev: Alaattin Bilgi), Sol Yayınları, Ankara.
İsmail, Tarık Y., (2006), Arap Dünyasında Komünist Hareket, (Çev: K. Sarısözen), Kapı Yayınları, İstanbul.
Jakeline ez-Za‘îm, (1974, 23 Kasım), “el-Lâz Lebne fî Sarhi'l- Edebi'l-‘Arabiyyi'l-Cezâirî”, eş-Şa‘bu'l-Cezâirî, Sayı:12, ss. 9-9.
Kagan, Moisei, (1976), “Kapitalizm Devrinde Sosyalist Sanatın Oluşum Mantığı”, Sanatta Sosyalist Gerçekçilik derlemesi içinde, (Çev: S. Cılızoğlu), Yeni Dünya Yayınları, İstanbul, ss. 86-113.
Konstantinov F., (1979), Sosyalist Enternasyonalizm, (Çev: Levent Oğuz), Konuk Yayınları, İstanbul.
Luraghi, Raimondo, (1994), Sömürgecilik Tarihi, (Çev: Aydın Emeç), Sosyalist Yayınlar, İstanbul.
Muhammed Masâyif, (1983), er-Rivâyetu’l-ʻArabiyyetu’l- Cezâiriyyetu’l-Hadîse Beyne’l-Vâkıʻiyye ve’l-İltizâm, ed-Dâru’l- ʻArabiyye li’l-Kuttâb, Cezayir.
Muhammed ʻUbeydullah, (2010), “et-Tâhir Vattâr”, Fîlâdelfiyâ es-Sekâfiyye, Sayı: 7, ss. 37-39.
Nûr Selmân, (2010), el-Edebu’l-Cezâirî Fî Rihâbi’r-Rafd ve’t- Tahrîr, Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, Beyrut-Lübnan.
Parkhomenko, M. ve Miyasnikov, A., (1976), Sanatta Sosyalist Gerçekçilik derlemesi içinde, (Çev: S. Cılızoğlu), Yeni Dünya Yayınları, İstanbul, ss. 5-25.
Rıfʻat Seyyid Ahmed, (1993), Sevratu’l-Cenerâl Cemâl Abdinnâsır, (1. Baskı), Dâru’l-Hudâ, Kahire.
Saʻîd Hâdif, (2001, 23 Şubat), “Kırâ’a fi’r-Rivâye eş-Şemʻa ve’d-Dehâlîz li’r-Rivâiyyi’l-Cezâirî et-Tâhir Vattâr, el-İştirâkiyye, ss. 15-15.
Selmâ Mahmûd Saʻd, (2000), es-Sevratu’l-Cezâiriyye fî Rivâyâti’t-Tâhir Vattâr: Mine’l-Hamsînât Hattâ Matlaʻi’t-Tisʻînât, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), el-Câmiʻatu’l-Emrîkiyye fî Beyrût, Beyrut.
Siniavski, Andrei, (1967), Sosyalist Realizm, (Çev: S. Türker), Habora Kitabevi Yayınları, İstanbul.
Şolohov, Mihail, (1976), “1965 Yazarlar Birliği II. Kongresi Açış Konuşması (Kısaltılmış Alarak), Sanatta Sosyalist Gerçekçilik derlemesi içinde, (Çev: S. Cılızoğlu), Yeni Dünya Yayınları, İstanbul, ss. 81-85.
http://www.bbc.co.uk/arabic/artandculture/2010/08/100812_alge ria_litterature_obit_wattar_tc.shtml, 22.06.2011). (Son Erişim Tarihi:
http://www.coins4arab.com/vb/showthread.php?t=9822, (Son Erişim Tarihi: 09.02.2011)
http://www.diwanalarab.com/spip.php?article1635, (Son Erişim Tarihi: 22.06.2011).
http://www.doualia.com/2010/08/12/algerie-deces-de-lecrivain- tahar-ouettar, (Son Erişim Tarihi: 13.03.2011).
http://www.sdci.gov.ae/awards2.html, (Son Erişim Tarihi: 05.02.2011)