VUSÛLÎ DÎVÂNI’NDA TAKILAR
Divan şiirinde takılar güzelliği tamamlayan unsurlardır. Klasik Türk şiirinde şairlerin tamamı sevgilinin güzelliğini tasvir ederken takılardan yararlanırlar. Tasvir edilen sevgili daha çok üzerinde bulunan takılarla beraber şiirlere konu olmuştur. Şiirler yazıldığı dönemin sosyal ve kültürel yapısı hakkında bilgi sahibi olmamızı sağlıyor. Bu çalışmada 16. yüzyıl şairi olan, Vusûlî Divanı’nda geçen takılarla ilgili unsurlar ve bu unsurların beyitlerde nasıl kullanıldıkları, hangi sözcüklerle birlikte kullanıldığında bu unsurlara çağrışımlarda bulunduğu üzerinde durulmuştur. Klasik Türk şiirinde sevgilinin güzelliğine güzellik katan unsurların olmaması düşünülemez. Vusûlî Divanı taranıp takılarla ilgili kaç tane unsurun olduğu ve bu unsurların hangileri olduğu üzerinde durulmuştur. Çalışmada unsurlar sıralanmıştır. Baş takıları (mengûş, tâc), boyun takıları (tavk, silk-i cevâhir), bel takıları (kemer), el takıları (hâtem) olarak incelenmiştir. Klasik Türk şiirinde sevgiliyi en güzel ve en mükemmel şekilde tasvir etmek amaçlanmıştır. Bundan dolayı konu aldığımız beyitlerde sevgili betimlenirken hem dönemi hem de o dönemde takılan takılar göz önünde bulundurulmuştur. Sevgili bazen ay olur geceyi süsler bazen de güneş olur günü aydınlatır. Sevgilinin bu güzel hali takılarla birleşince eşsiz bir manzara ortaya çıkmaktadır. Bunlar karşısında değişmeyen tek şey sevgilinin acımasız ve âşığına eziyet çektirmesidir. Tabii ki bu durum âşığın onu sürekli düşünüp aşkının artmasına engel değildir. Vusûlî dönemindeki takıları en ince ayrıntısına kadar işlemiştir.
JEWELRY ON THE VUSÛLI DIVAN
In Divan poetry, jewelry is the elements that complete the beauty. In classical Turkish poetry, all of the poets make use of jewelry while describing the beauty of the lover. The depicted lover has been the subject of poems together with the jewelry on it. The poems allow us to have information about the social and cultural structure of the period in which they were written. In this study, it has been emphasized that the elements related to the jewelery in Vusûlî's Divan, who is a 16th century poet, and how these elements are used in couplets, and which words are associated with these elements when used together. It is unthinkable that there are no elements that add beauty to the beauty of the lover in classical Turkish poetry. Vusûlî's Divan has been scanned and it has been emphasized how many elements are related to jewelry and which of these elements are. The elements are listed in the study. Head jewelry (menguş, tâc), neck jewelry (tavk, silk-i cewahir), waist jewelry (belt), hand jewelry (hâtem) were examined. In classical Turkish poetry, it is aimed to describe the lover in the most beautiful and perfect way. For this reason, while describing the beloved in the couplets we discussed, both the period and the jewelry worn at that time were taken into consideration. Beloved, sometimes the moon adorns the night, and sometimes the sun illuminates the day. When this beautiful state of your lover is combined with jewelry, a unique view emerges. The only thing that does not change in the face of these is that the lover is cruel and tortures her lover. Of course, this does not prevent the lover from constantly thinking about her and increasing her love. Vusûlî embroidered the jewelry of her period down to the smallest detail.
___
- DİKMEN, ÇETİN, Melek, Kamile (2012). ‘’Klâsik Türk Şiirinde Kadın Takı ve Aksesuarları’’, Bilig, S.61, s.71-98
- KAROĞLU, KARA, Alaybey, Sema (2014), ‘’ Estetik Bir Obje Olarak Takı ‘’, İdil Dergisi, S.13, s. 71
