Rusya-Ukrayna Savaşının Türkiye ile Ukrayna Arasındaki Dış Ticarete Etkisi

Bu çalışmanın amacı Rusya-Ukrayna arasında meydan gelen savaşın Türkiye ile Ukrayna arasındaki dış ticarete olan etkisinin araştırılmasıdır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye ile Ukrayna arasındaki ithalat ve ihracat rakamları hem miktar hem de dolar bazında 2021 ve 2022 yılları bazında ele alınmış ve 2021 ile 2022 yılları dış ticaret rakamları arasında farklılık olup olmadığı araştırılmıştır. 2021 ve 2022 yıllarına ait verilerin kıyaslanabilmesi için 2022 yılında savaşın etkilerinin başladığı ve devam ettiği dönem aralığı ile 2021 yılındaki aynı dönem aralığı seçilmiştir. Savaş öncesi ve savaş sırasında dış ticaret konusunda farklılığın olup olmadığına ilişkin ithalat miktarı, ithalat tutarı, ihracat miktarı ve ihracat tutarı konusunda 4 farklı hipotez oluşturulmuştur. Hipotezlerin test edilmesi için Paired-Samples T Testinden faydalanılmıştır. Yapılan hipotez testleri neticesinde oluşturulan hipotezlerin tamamı kabul edilmiş ve savaş öncesi dönem ile savaş dönemi arasında dış ticaret rakamları konusunda anlamlı farklılığın olduğu tespit edilmiştir. İthalat ve ihracat miktar ve tutarlarındaki farklılığın hangi ürün gruplarından kaynaklandığını tespit edebilmek için ise 2021 ve 2022 yılları için en çok artış ya da azalış gösteren ürün grupları araştırılmıştır. Çalışma neticesinde en çok göze çarpan sonuç ise; gıda ürünleri, hava araçları ve taşıtları ile silah sanayisine ait gereçlerin ihracatındaki meydana gelen önemli artışlar olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Dış Ticaret, Rusya-Ukrayna Savaşı, Lojistik, Finansal Bilgi Yönetimi.

The Effect of the Russia-Ukraine War on Foreign Trade Between Turkey and Ukraine

The aim of this study is to investigate the effect of the war between Russia and Ukraine on foreign trade between Turkey and Ukraine. For this purpose, the import and export figures between Turkey and Ukraine were handled on the basis of both quantity and dollar terms for the years 2021 and 2022, and it was investigated whether there was a difference between the foreign trade figures of the years 2021 and 2022. In order to compare the data for 2021 and 2022, the period in which the effects of the war began and continued in 2022 and the same period in 2021 were selected. Four different hypotheses have been formed on the quantity of import, amount of import, quantity of export and amount of export, regarding whether there is a difference in foreign trade before and during the war. Paired-Samples T Test was used to test the hypotheses. As a result of the hypothesis tests, all of the hypotheses were accepted and it was determined that there was a significant difference in foreign trade figures between the pre-war period and the war period. In order to determine which product groups caused the difference in import and export quantities and amounts, the product groups that showed the highest increase or decrease for the years 2021 and 2022 were investigated. The most striking result of the study is; there have been significant increases in the exports of food products, aircraft and vehicles, and equipment belonging to the weapon industry.

Keywords:

Foreign Trade, Russia-Ukraine War, Logistics, Financial Information Management.,

PDF

___

Al, A. ve Özdil, B. (2017). Karadeniz’in uluslararası politik ekonomisi: Rusya ve Ukrayna ilişkilerinin yeniden analizi. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 5(2), 151-167.
Alkanalka, M., Önder, E., & Bolgün, E. (2022). Rusya-Ukrayna savaşı, Ülke Politikaları Vakfı, 2022 Haziran Sayısı, 51-63.
Akyıldız, H. ve Eroğlu, Ö. (2004). Türkiye Cumhuriyeti dönemi uygulanan iktisat politikaları. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 43-62.
Aslan, N. ve Yörük, D. (2008). Teoride ve uygulamada dış ticaret hadleri ve kalkınma ilişkisi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(2), 33-69.
Bakan, S. (2022). Savaş, dünya ekonomisi ve finansal piyasalar için de felaket mi?. Uluslararası Ekonomi Siyaset İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 5(2), 59-74.
Boungou, W. ve Yatié, A. (2022). The impact of the Ukraine–Russia war on world stock market returns. Economics Letters, 215, 110516.
Çakmak, Ö. A. (2006). Türkiye ile Almanya, İtalya, Fransa ve İngiltere arasında imalat sanayinde endüstri-içi ticaretin yapısı. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(1), 30-47.
Çütçü, İ. ve Yaşar, M. (2019). Ekonomik büyüme ile dış ticaret politikaları arasındaki ilişki: yapısal kırılmalı testlerle ekonometrik bir analiz. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 265-282.
Dinler, M. (2018). Jeopolitik çerçevede Ukrayna-Rusya gerilimi (Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
Erol, S. ve Alver, M. (2022). Ukrayna-Rusya savaşının Trabzon Limanı’na etkileri. Avrasya Dosyası Dergisi, 13(1), 29-38.
Esfandabadi, Z. S., Ranjbari, M. ve Scagnelli, S. D. (2022). The imbalance of food and biofuel markets amid Ukraine-Russia crisis: A systems thinking perspective. Biofuel Research Journal, 34, 1640- 1647.
Gültekin, R. ve Üyümez, M. E. (2015). Türkiye ile Rusya Federasyonu serbest ticaret anlaşmasının iki ülke ticaretine olası etkileri ve vergisel yansımaları. S. Sarı, A. H. Gencer ve İ. Sözen (Ed.). In International Conference on Eurasian Economies 2015 kitabı içinde (s. 406-415). Kazan, Rusya.
Hur, J. ve Park, C. (2011), Do free trade agreements increase economic growth of the member countries?, Journal of World Development, 40(7), 1283-1294.
Keşap, D. ve Sandalcılar, A. R. (2021). Dış ticarette serbestleştirici ve korumacı politikaların ekonomik büyümeye etkisi: panel veri analizi. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 257-287.
Köksal, M. (2016). Dış ticaret ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Konya.
Ozili, P. K. (2022). Global economic consequence of Russian invasion of Ukraine. Available at SSRN.
Özer, A. C. (2019). Türkiye’nin komşu ülkelerle ticareti üzerine bir değerlendirme. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(1), 292-313.
Painoli, G. K. (2022). Ukraine Russia conflict: It’s social and economic İmplications. International Journal of Research and Analysis in Commerce and Management, 1(1), 7-7.
Peterson, W. C. (1994). Gelir istihdam ve ekonomik büyüme (T. Güllap, Çev.). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.
Serin, N. (1981). Dış ticaret ve kalkınma. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
Sezgin, V. (2022). How will Ukraine-Russia war affect Turkish trade?. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), 546-557.
Stan, S. N., Strateanu, A. G. ve Udrea, L. (2022). Global economic ınfluences generated by the current Ukraine-Russia conflict. Annals of" Valahia" University of Târgovişte. Agriculture, 14(1), 19-24.
Sun, M. ve Zhang, C. (2022). Comprehensive analysis of global stock market reactions to the Russia-Ukraine war. Applied Economics Letters, 1-8.
Şerefli, M. (2016). Dış ticaretin ekonomik büyüme üzerine etkisi: Türkiye örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 136-143.
Takım, A. (2010). Türkiye’de GSYİH ile ihracat arasindaki ilişki: Granger nedensellik testi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 315-330.
Toraman, Y. (2022). Turkey's role ın silk road routes: energy supply security of european union after Ukraine–Russian war. Journal of Management Marketing and Logistics, 9(1), 16-26.
TUİK (2022, Ağustos). Dış Ticaret. Erişim Adresi: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=dis-ticaret-104&dil=1.
Türlüoğlu, E. (2019). Türkiye’deki ekonomik büyüme dinamikleri: ekonomik büyüme ve dış ticaret ilişkisi nedensellik analizi (Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
Ülgener, S. (1991). Milli gelir, istihdam ve iktisadi büyüme. İstanbul: Der Yayınları.
Yılmaz, F. (2022). Ekonomik büyüme ve dış ticaret bağıntısı: Türkiye örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 21-32.