Feldstein-Horioka Bulmacası: Türkiye Ekonomisi Üzerine Fourier Eşbütünleşme Analizi

Tasarruf ve yatırım, ekonominin temel konularından biri olan ekonomik büyüme ile yakından ilişkilidir. Büyüme hızı, yatırımların miktarına ve bu yatırımların verimliliğindeki artışa bağlıdır. Yatırımlar ise tasarruf şeklinde elde edilen fonları gerektirmektedir. Bu noktada ortaya çıkan sorun yatırımların ne kadarının ulusal tasarruflarla finanse edildiğidir. Öte yandan sermayenin herhangi bir kısıtlama olmaksızın ülkeye girip çıkabilmesi, sermaye hareketlerinin serbest olduğunu gösterir. Bu da yurtiçi tasarrufların yetersiz kaldığı durumda yabancı tasarruflardan yararlanma imkânı tanımaktadır. Dolayısıyla hem yerli hem de yabancı tasarruflar, sermaye birikimi ve ekonomik kalkınma için kritik öneme sahiptir. Feldstein-Horioka (1980), tasarruf ve yatırım arasındaki korelasyon ne kadar güçlüyse, uluslararası sermayenin o kadar az hareketli olacağını varsaymaktadır. İşte teorik beklentilere ters olan bu durum iktisatta bir bulmaca olarak nitelendirilmektedir. Bu çalışmada, Feldstein-Horioka Bulmacası Türkiye ekonomisi için 1983-2019 dönemi ele alınarak araştırılmıştır. Geleneksel birim kök testleri ve Fourier ADF testi ile yapılan durağanlık incelemesinin ardından uygulanan Fourier Shin eşbütünleşme testi sonuçları, yatırım ve tasarruf arasında uzun dönemli bir ilişki olduğunu kanıtlamıştır. Katsayı tahmini ise ilgili dönemde Türkiye’de tasarrufların yurtiçi yatırımların %53’ünü karşıladığını göstermiştir. Sonuç olarak ilgili dönemde Türkiye’de Feldstein-Horioka Hipotezi geçerlidir.

Anahtar Kelimeler:

Feldstein-Horioka Bulmacası, Türkiye, Tasarruf, Yatırım

Feldstein-Horioka Puzzle: Fourier Cointegration Analysis on Turkish Economy

Saving and investment are closely related to economic growth, which is one of the fundamental issues of the economy. The growth rate depends on the amount of investments and the increase in the efficiency of these investments. Investments require funds obtained in the form of savings. The problem at this point is how much of the investments are financed by domestic savings. On the other hand, the fact that capital can enter and leave the country without any restrictions indicates that capital movements are free. This provides the opportunity to benefit from foreign savings in cases where domestic savings are insufficient. Therefore, both domestic and foreign savings are critical for capital accumulation and economic development. Feldstein-Horioka (1980) assumes that the stronger the correlation between saving and investment, the less mobile international capital will be. This situation, which is contrary to theoretical expectations, is described as a puzzle in economics. In this study, Feldstein-Horioka Puzzle was investigated by considering the 1983-2019 period for Turkey's economy. The results of the Fourier Shin cointegration test, which was applied after the stationarity examination performed with the traditional unit root tests and the Fourier ADF test, proved that there is a long-term relationship between investments and savings. The estimated coefficients in the corresponding period of domestic savings in Turkey showed that the 53% of investments. As a result, Feldstein Horioka Hypothesis is valid in Turkey in the relevant period.

Keywords:

Feldstein-Horioka Puzzle, Turkey, Saving, Investment.,

PDF

___

Akadiri, S. S., Ahmed, I. I., Usman, O. ve Searj, M. (2016). The Feldstein-Horioka paradox. A case study of Turkey, Asian Economic and Financial Review, 6 (12), 744-749.
Akadiri, S. S., Apinran, M. O. ve Usman, N. (2020). New insight into Feldstein and Horioka Paradox: Analyzing the mediating roles of globalization, urbanization, and foreign direct investment, Journal of Public Affairs, https://doi.org/10.1002/pa.2472, 1-13.
Akkoyunlu, Ş. (2018). Revisiting the Feldstein-Horioka puzzle for Turkey, EconWorld 2019, Seville Proceedings 23-25 January 2019, Seville, Spain 1-34. Ay, A. ve Özmen, İ. (2017). Feldstein- Horioka hipotezinin yükselen ekonomilerde sınanması: Panel veri analiz. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17 (30.Yıl Özel Sayısı), 1-18.
Balavac, M. (2011). THE role of remittences in the explanation of Feldstein-Horioka paradox: Evidence from transition economies. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 24 (4), 91-106.
Becker, R., Enders, W. ve Hurn, S. (2004). A general test for time dependence in parameters. Journal of Applied Econometrics, 19, 899-906.
Becker, R., Enders, W. ve Lee, J. (2006). A stationarity test in the presence of an unknown number of smooth breaks. Journal of Time Series Analysis, 27, 381–409.
Çağlar, A. E. ve Yavuz, Ersin (2018). Türkiye’de yatırım-tasarruf ilişkisinin Feldstein-Horioka paradoksu çerçevesinde analizi: Farklı tipte eşbütünleşme yaklaşımları. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31 (Nisan), 144-152.
Çiftçi, İ., Özbek, R. İ. ve Uzgören, E. (2018). Feldstein-Horioka bulmacasının OECD ülkeleri için panel veri analiziyle sınanması. Yönetim Ve Ekonomi, 25 (2), 370-390.
Demir, C. ve Cergibozan, R. (2017). Türkiye ekonomisi için Feldstein-Horioka hipotezinin geçerliliği: Eşbütünleşme ve Markov rejim değişim yaklaşımı. Ege Akademik Bakış, 17 (1), 89-104.
Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root, Econometrica, 49 (4), 1057-1072.
Erataş, H., Başcı Nur, H. ve Özçalık, M. (2013). Feldstein-Horioka bilmecesinin gelişmiş ülke ekonomileri açısından değerlendirilmesi: Panel veri analizi, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3 (2), 18-33.
Enders, W. ve Lee, J. (2012). The flexible fourier form and Dickey-Fuller type unit root tests. Economics Letters, 117 (1), 196-199.
Feldstein, M. ve Horioka, C. (1979). Domestic saving and international capital flows. NBER Working Paper Series, No: 310.
Feldstein, M. ve Horioka, C. (1980). Domestic saving and international capital flows. The Economic Journal, 90 (358), 314-329.
Feldstein, M. (1983). Domestic saving and international capital movements in the long run and short run. European Economic Review, 21, 129-51. Fujiki, H. ve Kitamura, Y. (1995). Feldstein-Horioka paradox revisite. Boj Monetary and Economic Studies, 13 (1), 1-16.
Fouquau, J., Hurlin, C. ve Rabaud, I. (2008). The Feldstein–Horioka puzzle: A panel smooth transition regression approach. Economic Modelling, 25, 284–299.
Giannone, D. ve Lenza, M. (2008). The Feldstein-Horioka fact. Working Paper Series, No:873.
Ginama, I., Hayakawa, K. ve Kanmel, T. (2021). Transition of the Feldstein-Horioka puzzle. Journal of Mathematical Finance, 11, 123-151.
Gómez, Ó P, Serrano, H. R. ve Robledo, J. C. (2015). The Feldstein-Horioka paradox – evidence for Colombia during 1925-2011. Ecos de Economía: A Latin American Journal of Applied Economics, 19 (40), 6-24.
Güriş, B. (2013). Türkiye’de Feldstein – Horioka hipotezinin geçerliliğinin sınanması: ADL eşik değerli koentegrasyon testi, Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergi, 2 (2), 47-55.
Esen, E., Yıldırım, S. ve Kostakoğlu, S. F. (2012). Feldstein-Horioka hipotezinin Türkiye ekonomisi için sınanması: ARDL modeli uygulaması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7 (1), 251-267.
Jošić, H. ve Jošić, M. (2012). Testing the validity of the Feldstein-Horioka puzzle for Croatia. Economic Research - Ekonomska Istrazivanja, 25 (3), 580-599.
Karabulut, Ş., Ekinci, R. ve Tüzün, O. (2017). Feldstein-Horioka hipotezinin Türkiye’de kamusal ve özel tasarruf-yatırım dengesi açısından analizi, 2 (2), 18-37.
Kızıltan, M., Golovko, A. ve Yereli, A. B. (2019). Feldstein-Horioka bulmacası: İkinci nesil panel eşbütünleşme analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 20 (1) 2019, 61-79.
Kim, S. H. (2001). The saving–investment correlation puzzle is still a puzzle. Journal of International Money and Finance 20 (2001), 1017-1034.
Kumar, S. ve Rao, B. B. (2009). A Time series approach to the Feldstein-Horioka puzzle with panel data from the OECD countries. Munich Personal RePEc Archive, Paper No. 18464, University Library of Munich, Germany.
Mastroyiannis, A. (2007). Current account dynamics and the Feldstein and Horioka puzzle: The case of Greece. The European Journal of Comparative Economics, 4 (1), 91-99.
Mercan, M. (2020). Feldstein-Horioka hipotezinin AB-15 ve Türkiye ekonomisi için sınanması: Yatay kesit bağımlılığı altında yapısal kırılmalı dinamik panel veri analizi. Ege Akademik Bakış, 14 (2), 231-245.
Mosikari, T. J., Tsoku, J. T. ve Xaba, D. L. (2017). Testing the validity of Feldstein-Horioka puzzle in BRICS countries. World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Economics and Management Engineering, 11 (4), 1009-1013.
Murphy, R. G. (1984). Capital mobility and the relationship between saving and investment in OECD countries. Journal of International Money and Finance, 3 (3), 327-342.
Okolie, P. O. (2015). Saving-investment correlation and capital mobility- Feldstein and Horioka approach. Eastern Mediterranean University, Gazimağusa, North Cyprus.
Obstfeld, M. ve Rogoff, K. (2000). The six puzzles in international macroeconomics: Is there a common cause? National Bureau of Economic Research, Cambridge, MA 02138.
Önder, F. ve Özbek, S. (2019). Yatırım ve tasarruf eşitsizliği: E7 ülkeleri örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (43), 711-725.
Özek, Y. (2020). Türkiye ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde Feldstein-Horioka bulmacasının test edilmesi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (20), 489-508.
Phiri, A. (2019). The Feldstein-Horioka puzzle and the global financial crisis: Evidence from South Africa using asymmetric coıitegration analysis. International Economics, 72 (2), 139-170.
Phillips, P. C. B. ve Perron, P. (1988). Testing for a unit root in time series regression. Biometrika, 75 (2), 335-346.
Stock, J. H. ve Watson, M. W. (1993). A simple estimator of cointegrating vectors in higher order ıntegrated systems. Econometrica, 61 (4), 783-820.
Tesar, L. (1991). Saving, investment and international capital flows. Journal of International Economics, 31, 55-78.
Tsong, C. C., Lee, C. F., Tsai, L. J. ve Hu, T. C. (2016). The fourier approximation and testing for the null of cointegration. Empirical Economics, 51 (3), 1085-1113.
Tunçsiper, B. ve Biçen, Ö. F. (2016). Feldstein-Horioka hipotezinin görünürde ilişkisiz regresyon yöntemiyle analizi: Gelişen ekonomiler (e7) üzerine bir inceleme. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16 (31), 349-362.
Yılancı, V. (2017). Petrol fiyatları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi: Fourier yaklaşımı. Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 27, 51-57.